Rojava’da kadın ekonomi çalışmaları komün ve kooperatifler şeklinde örgütleniyor. Yaklaşık 2 yıldır süren bu çalışmalarda ev sınırlarından çıkan kadınlar küçük kooperatifler şeklinde örgütlenerek geçimlerini sağlıyor ve ürettiklerini uygun fiyata topluma ulaştırarak toplumun beslenmesine katkı sunuyor.

Bu kooperatiflerden biri de Derik’te Kongre Star’ın desteğiyle 10 kadın tarafından kurulan süt ve süt ürünleri kooperatifi. Komün çalışmalarında yer alan 10 kadın bir araya gelerek oluşturdukları bu kooperatifle geçimlerini sağlarken günün geri kalan bölümünde hem aileleriyle ilgileniyor hem de komün çalışmalarında aktif bir biçimde rol oynuyor.

Günde 4 saatini bu çalışmaya ayırarak 200 kg sütü peynir, yoğurt, tatlı vb. ürünlere dönüştüren kadınlar yaşamlarının daha fazla zorlaşmak yerine renklendiğini ve kendi güçlerini daha fazla tanıdıklarını belirtiyor.

‘KONGRE STAR’IN DESTEĞİYLE KURDUK’

Kooperatif üyelerinden Narınç Sadık bu kooperatifi nasıl kurduklarını şöyle anlatıyor: “1, 5 yıl önce bu kooperatifi kurduk. Başlangıçta 10 kadındık ve hepimiz belli bir miktarda para koyduk. Eksiklerimizi de Kongre Star tamamladı. Daha sonra biz çalıştıkça Kongre Star’ın bize yardım ettiği miktarı da hareketimize iade ettik.

Kongre Star Ekonomi Komitesi bizlerle toplantı gerçekleştirdi. Kadın ekonomisinin nasıl gelişeceği, neden ihtiyaç olduğu ve neler yapabileceğimiz üzerine tartışmalar yürüttük. Burada kadınların kendi ekonomilerini oluşturmak için komün ve kooperatifler şeklinde örgütlenebileceğini söylediler. Ama ilk başlangıçta birçok kişi bu noktada kendine güvenmedi. Çocuklarının küçük olduğunu söylediler. Biz 10 kadın böyle başladık. Bu kooperatifte de komünal bir biçimde çalışıyoruz.”

‘TOPLUMUMUZA DAHA FAZLA KATKIMIZ OLUYOR’

Yaptıkları çalışmayla toplum ekonomisine de katkı sunduklarını ifade eden Narınç Sadık, “Çarşıda yoğurdun kovası 500 lira ama biz ürettiğimiz yoğurdun bir kovasını 250 liraya satıyoruz. Böylece insanlarımızın beslenmesine de katkı sunuyoruz. Bu çalışmaya başlamadan önce biz de ekonomik olarak çok zorlanıyorduk. Yoğurt ve süt çocukların beslenmesi için temel bir gıda olmasına rağmen çok fazla alamıyorduk. Ama şimdi günde 3-4 saat çalışarak kendi geçimimizi sağlıyor, çocuklarımızın gıda ihtiyacını da daha rahat karşılıyoruz.

Bir de toplumumuza katkımız olduğu için mutlu ve huzurluyuz. Biz kadınlar olarak sadece kendi çocuklarımızı düşünmüyoruz. Nasıl benim çocuklarımın beslenme sorunu varsa, toplumdaki hemen her kadının çocuklarının böyle bir sorunu var” diye konuştu.

‘İTİRAZLARA RAĞMEN BAŞLADIK AMA MUTLUYUZ’

Biz bu işe başladığında eşi ve ailesinin itiraz ettiğine vurgu yapan Narınç Sadık şunları dile getirdi: “Onlar ne kadar itiraz etse de ben kararlıydım. Kadın komününde yer alıyorduk. Orda birlikte neler yapabileceğimizi kavramaya başlamıştık. Eşim ‘Yapamazsınız, bu işle birlikte çocuklara bakamazsınız’ diyordu. Ama öyle olmadı. Hem çocuklarımı yetiştiriyorum hem de işimi yapıyorum. Bu şekilde psikolojimde çok rahat. Eşim de olsa eline bakmıyorum. Kendi ihtiyaçlarımı kendim karşılıyorum. Şu anda eşimde eskisi gibi değil. Bir ihtiyacımız olduğunda o da bize yardımcı oluyor.”

‘KENDİME GÜVENİM GELİŞTİ’

Bu işi yaparak tüm evinin geçimini tek başına sağladığını dile getiren Şerife Abdal “Eşim fiziki durumundan dolayı çalışamıyordu. Ciddi anlamda geçim sıkıntısı yaşıyorduk. Ama sonra ben bu kooperatif işine başladım. Kimseye muhtaç olmuyoruz. Çocuklarımı kazandığım parayla büyütüyorum.

Yeni başladığımızda biraz acemiydik ve çok yoruluyorduk. Şimdi daha rahatız. Bir de yorulsak da hep birlikte ortak bir çalışma yürütüyoruz. Birbirimizi seviyoruz ve birlikte çalışmakta güzel. Kooperatifteki arkadaşlarımla birkaç gün görüşmesek birbirimizi özlüyoruz. Yine eskiden yaşamımız daha çok evin içinde geçerdi. Şimdi yaşamımız biraz daha değişti. Çocuklarımıza karşı, ailemize karşı sorumluluklarımızı yine yerine getiriyoruz fakat bu kooperatif sayesinde birçok insanla tanıştık. Komşularımızla yine birçok kadınla ilişkilerimiz daha fazla gelişti. Artık kendime daha fazla güveniyorum. Çocuklarımı büyütüyorum, geçimimi sağlıyorum. Ama aynı zamanda kadın komün çalışmalarına da katılıyorum. Bu şekilde kendimi daha mutlu ve faydalı hissediyorum” dedi.

‘ARKADAŞLARIMIZIN DA EKONOMİK ÇALIŞMALARA İLGİSİ ARTIYOR’

Kooperatif üyelerinden Hatice Muhammed ise kadınlar olarak bu işi yapmaktan memnun olduklarını ve yürüttükleri ekonomik faaliyetin diğer kadınlara da örnek olduğunu söyledi.

“İşimizi ve birbirimizi seviyoruz” diyen Hatice Muhammed şunları ekledi: “Bu hafta komündeki 3-4 kadın arkadaşımız daha bize bir kooperatif çalışmasında yer almak istediğini söyledi. Bu kooperatifte çalışarak erkeğin cebine mahkum olmuyoruz. Halkımız da yaptığımız işten memnun.

Her ne kadar yorulsak da halkımıza bütçesine uygun ürün ulaştırmaktan memnunuz. Çünkü aynı zorlukları bizde yaşadık. Yani toplumumuzun ihtiyacını karşılayabilmek bizi daha da mutlu ve huzurlu kılıyor. Biz de çocuklarımızda, komşularımızda bu sayede süt, yoğurt gibi ihtiyaçlarını giderebiliyor. İnsanlarımızın dualarını alıyoruz. Ve bu bizim için en büyük mutluluk.”