Kürt halkının onlarca yıldır özlemini çektiği ulusal birlik ve ulusal kongre yine gündemleşti. Ortadoğu’da yeni dengelerin ve statülerin kurulma sürecinde ulusal kongrenin gündemleşmesi kadar isabetli bir durum olamaz. KCK Yürütme Konseyinin ulusal kongre için çağrı açıklamasında belirttiği gibi ulusal kongre bu zamanda gerçekleşmeyecek de ne zaman gerçekleşecek? Zaten bu nedenle birçok çevre ve Kürt şahsiyet ulusal kongre çağrısına destek verdi. Ulusal kongrenin yapılması zorunluluğu Kürt toplumu içinde yoğunca tartışılıyor. 

Bu tartışmanın yeni bir boyutu da bu kongre çalışmalarına kimlerin katılacağı konusudur. 20. yüzyılda ulusal kurtuluş ve ulusal özgürlük olarak ulus devlet öngörülüyordu. Ulus devlet de esas olarak tek bir ulusa dayandırılıyordu. Bu ulus devlet anlayışı milliyetçiliği var ediyordu ya da milliyetçilik ulus devleti esas alıyordu. 20. yüzyılda ulus devlet anlayışı ve milliyetçilik on milyonlarca insanın öldüğü iki büyük savaşa yol açmıştır. Bu açıdan İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ulus devlet anlayışı sorgulanmıştır. Özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan en fazla zarar gören Avrupa’da milliyetçilik ve ulus devlet anlayışı konusunda yeni arayışlar ortaya çıkmıştır. 

Kürt Özgürlük Hareketi de başından itibaren sosyalist anlayışıyla farklı etnik ve inanç kimliklerin özgürlüğünü esas alan bir ulusal kurtuluş yaklaşımı içinde olmuştur. Kürt Halk Önderi İmralı’da yoğunlaşmalarıyla hem devlet anlayışını hem de tekçi ulus anlayışını çözümlemeye tabii tutarak demokratik ulus anlayışı tezini ortaya koymuştur. Devleti kapsamlı sorgulayarak devletin ezilen topluluklar ve halklar için kurtuluş ve özgürlük aracı olmayacağını vurgulamıştır. Bu çözümlemeleriyle tekçi ulus anlayışı yerine demokratik ulus tezini, devlet yerine de örgütlü demokratik topluma dayalı demokratik konfederalizm tezini halkların ve ezilenlerin önüne koymuştur. 

Demokratikleşmenin günümüzde yükselen değer haline gelmesiyle birlikte demokratik ulus ve demokratik konfederalizm alternatifi daha fazla dikkat çekici hale gelmiştir. Bu çerçeveden bakıldığında artık ulusal birlik ve ulusal kongreyi bir ulusa, Kürdistan somutunda ise sadece Kürtlere ya da Kürt partilerine dayandırmak geride kalması gereken bir anlayıştır. Bu açıdan Kürtlerin birliği yerine Kürdistan’da yaşayan halkların demokratik ulus birliğini esas almak gerekir. Bir Asuri yazar ulusal birliğin gündemleşmesinin önemli olduğunu, ama sadece Kürtlere, Araplara, Türklere, Farslara dayandırılan bir ulusal birliğin milliyetçilik üreteceğini belirtmiştir. Ulus devlet kurmuş olan uluslar için bu geçerli olduğu gibi, tabii ki sadece Kürtlere ve Asurilere dayandırılan bir ulusal birlik de milliyetçilik üretir. Bu açıdan artık tek ulusa dayalı bir ulusal birlik ve kongre değil de Kürdistan’da tüm etnik ve inanç topluluklarına dayalı demokratik ulus birliğini sağlamak hedeflenmelidir. 

Kürdistan’da bir ulusal birlik sağlanacaksa demokratik ulus anlayışıyla tüm etnik ve dinsel topluluklar da Kürdistan’da özgür ve demokratik yaşamı hedefleyen ulusal birlik ve ulusal kongre içinde yer almalıdırlar. Süryaniler, Asuri Keldaniler, Êzîdîler ve Aleviler; Araplar, Mehalmiler, Kakailer gibi inanç toplulukları ve Kürdistan’da yaşayan farklı etnik topluluklar da demokratik ulusun gereği ulusal kongre içinde yer almalıdırlar. Bu, ulusal birliği daha da güçlendirir. Hakim ulus ve hakim inanç dışındakilerin kendi kimlikleriyle katılmaları demokratikleşme açısından da olmazsa olmaz kabilinde görülmelidir. 

Eğer ulusal birlik demokratik temelde olacaksa sadece siyasal partilerin ya da farklı etnik ve dinsel toplulukların temsilcilerinin katılımı da yetersiz kalır. Özellikle kadın hareketinin temsilcilerinin katılması demokratik ulus birliğini ve kongresini daha demokratik kılar. Demokratik ulus birliği ve kongresinde gençlik temsilcileri yer alırsa o ulusal kongre daha demokratik, daha dinamik ve ufku geniş olur. Demokratik ulus birliğini daha demokratik kılmak için başka demokratik kurumların temsilcileri de demokratik ulus kongresi içinde yer alabilirler. 

Gündem olan ulusal kongre konusu Êzîdîler için çok önemlidir. Êzîdîlerin de ulusal birlik ve ulusal kongre çalışmalarına katılmaları gerekir. Êzîdîler açısından da ulusal kongre önemli bir çalışmadır. Çünkü Êzîdîlerin durumu tüm Kürt siyasi partilerini ve demokratik güçlerini yakından ilgilendirmektedir. Êzîdîlerin özgür ve demokratik yaşama kavuşması tüm Kürt siyasi partilerinin ahlaki, vicdani ve siyasi sorumluluğudur. Bir ulusal kongre Êzîdîlerin özgür ve demokratik yaşamı konusunda da bir karar alabilir. Ulusal kongrenin bir gündemi de mutlaka Şengal’in durumu ve Êzîdîlerin özerk yaşamı olur. 

Şengal’in durumu konusunda KDP’nin dayatmaları kesinlikle ulusal bir tutum değildir. Êzîdîlerin durumuna tek bir parti karar veremez. Hatta Êzîdîler adına da partiler karar alamaz. Ulusal kongre Êzîdîlerin ortak eğilimini dikkate almak durumundadır. Şu anda KDP Şengal’de dayatma yapmaktadır, sorun çıkarmaktadır. Hatta TC ile paralel açıklamalar yapmaktadır. Ulusal kongre toplanırsa bu tür durumların önüne geçebilir. Nerede bir sorun varsa ya da ulusal demokratik güçler arasında sorun olursa, ulusal kongre bu sorun alanları ile ilgilenir ve Kürdistan halkının ve demokratik ulusun çıkarlarına kararlar alır. 

Ulusal kongre konusunda artık eski anlayışları bırakmak gerekir. Sadece Kürt partilerinin katıldığı bir platform olmaktan çıkmalıdır. Demokratik ulus anlayışını hakim kılacak bir bileşimi kongre platformu haline getirmek tüm Kürdistan halkını güçlendirir. Tüm dünya karşısında da meşruiyetini güçlendirir. Sömürgeci güçlerle yaşanan anlaşmazlıklarda dünya halklarının desteğini alır. Sömürgeci güçlerin şovenist milliyetçi Kürt düşmanlığının karşısına dünyanın demokratik güçleri etkili biçimde çıkarılabilir. 

Demokratik ulus anlayışı Kürtleri Ortadoğu’da demokratikleşmenin öncüsü yapar. Demokratik ulus kongresi gerçekleştiğinde Kürt halkı başta olmak üzere tüm Kürdistanlılar öyle bir güç haline gelirler ki, Ortadoğu’daki demokratik olmayan tüm güçleri geriletir ve Kürtlerin öncülüğünde Ortadoğu’da demokratik bir hamle yapılır. Dolayısıyla demokratik ulus anlayışı Ortadoğu’da en fazla da Kürtleri öne çıkarır, güçlendirir. 21. yüzyılda Ortadoğu’ya demokratik karakterleriyle Kürtler damgasını vurur. Bu açıdan Kürtler demokratik uluslaşmayı ve demokratikleşmeyi kendilerinin en büyük gücü olarak görmelidirler. 

KAYNAK: YENİ ÖZGÜR POLİTİKA