Başur’da neler oluyor, halk nasıl bakıyor?

Başûrê Kurdistan Parlamentosu yarın toplanacak. Gelişmelerin hangi yönde seyredeceği, KDP’den bir heyetin bugün Süleymaniye’de YNK ile yapacağı toplantı ve yarın toplanacak olan Parlamentodan sonra biraz daha netleşecek gibi görünüyor. 

Başûrê Kurdistan Parlamentosu yarın toplanacak. Parlamento’nun gündemi yeni hükümet ile birlikte Bölge Başkanlığı olacak. 

Başûrê Kurdistan’da 18 Şubat'ta YNK’nin KDP ile Goran’ın siyasi bir anlaşma yapması, Kerkük ve Bağdat ile aralarındaki sorunların çözülmemesinden ötürü katılmadığı Başur Parlamentosu toplanmıştı. YNK, KDP ile Goran arasında yapılan siyasi anlaşmadan ötürü toplantıya katılmamıştı. 

BAŞUR HALKINDAN TEPKİ

KDP ile Goran hareketi arasında yapılan anlaşmaya Başur halkı büyük bir tepki gösterdi. Başur halkının tepkisine Goran hareketinden herhangi bir açıklama yapılmazken, Goran’ın Kurmayları, tüm parti ve örgütlerle ittifak yapma, bölgesel hükümet ve yönetimde yer olma haklarının olduğu şeklinde yaptıkları açıklamalarla halkı ve taraftarlarını ikna etmeye çalıştı. Ancak Başur halkı Goran’ın kurmaylarının bu açıklamalarını dikkate almadan Goran hareketine yönelen tepkilerini devam ettirdi. 

Başur halkı ve özellikle de Süleymaniye, Halepçe, Germiyan, Soran bölgesinin Goran Hareketine gösterdiği tepkinin bir nedeni KDP ile anlaşması olurken, asıl tepkisi de KDP ile Goran arasındaki 4 yıllık anlaşmanın 17 Şubat'ta yapılmış olması. 17 Şubat 2011’de Başûrê Kurdistan halkı KDP ve onun denetimindeki yönetimi protesto etmek için Süleymaniye ve Soran bölgesinde ayaklandı. Ayaklanan halk Süleymaniye’deki KDP Süleymaniye Temsilciliğine yürüdü. Hükümeti ve KDP’yi protesto eden sloganlardan sonra KDP Süleymaniye Temsilciliği binası halk tarafından taşlanmaya başladı. 

KDP Süleymaniye Temsilciliğindeki güvenlik güçleri tarafından binayı taşlayan halkın üzerine ateş açıldı. Çok sayıda gösterici öldü. Öldürülen göstericilerin çoğunluğu Goran taraftarıydı. Ayrıca KDP Süleymaniye'deki merkez binasına düzenlenen saldırıdan birkaç saat sonra, Kürdistan'ın başkenti Hewlêr'de, Goran hareketinin binası ateşe verildi. Başur halkı, Goran'ın böyle bir günde anlaşma yapmasıyla, kendi tabanı ve o ayaklanmada yaşamına yitirenlere sırt çevirdiği şeklinde değerlendirdi.

GORAN İLE KDP ANLAŞMASI NE İÇERİYORDU?

KDP ile Goran Hareketi arasında 17 Şubat'ta varılan anlaşma 18 Şubat'ta KDP kurmaylarından Dr. Roj Nuri Şaweys ve Goran Hareketi Müzekere Sorumlusu Celal Cevher tarafından Pirmam'da (Selahattin) yapılan görüşme ile imzalandı. YNK’nin buna tepki göstererek Parlamento oturumuna katılmaması KDP ile Goran arasında varılan anlaşmanın içeriğinde ne olduğu yönündeki tartışmaları beraberinde getirdi. Goran hareketine göre, varılan dört yıllık anlaşmada, Bölgesel Başkan Yardımcılığı, bakanlıklarla birlikte asayiş başta olmak üzere Başur yönetiminde 48 görevin kendilerine verildiği iddia edildi. KDP basın yayın organları tarafından varılan anlaşmanın 30 maddeyi kapsadığı,  18 maddesinin Kürdistan Bölgesi hükümetine katılım ve ortaklığı içerdiği ve 12 maddenin ise Hewlêr-Bağdat ilişkilerini kapsadığı belirtildi.

4 yıllık anlaşmanın detaylarına değinilmeden, KDP basın yayın organlarında KDP ile Goran hareketi arasında varılan anlaşmaya ilişkin yetiklilerin açıklamalarına dayandırılarak şu detaylar verildi:

KDP ile Goran arasında yeni hükümet kabinesinin kurulması ve işleyişine ilişkin yapılan 4 yıllık anlaşmada, Kürdistan Bölgesi Asayiş Meclisi’nden 8 makam Goran’a ayrıldı.

Adının açıklanmasını istemeyen Goran’dan bir yetkili, "Taleplerimizin çoğunun yerine getirildiği için anlaşmadan memnunuz, hükümet programında Goran'ın taleplerine önem verildi" dedi.

Yetkili, "KDP, Goran Hareketi'nin hükümet ve Kürdistan Bölgesi Başkanlığı'nda aktif rol almasını, hükümet ve güvenlik kurumlarında yüzde 12 oranında yetki sahibi olmasına olumlu bakıyor. Birkaç gün içinde söz konusu makamlar için adaylarımızı belirleyeceğiz" diye konuştu.

KDP yetkili ağızları tarafından varılan anlaşmada Goran Hareketine verilen makamlar ise şöyle sıralandı:

“Kürdistan Bölgesi Başkan Yardımcılığı, Maliye Bakanlığı, Bayındırlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı, Peşmerge Genel Sekreterliği, Reformlardan Sorumlu Başbakan Yardımcılığı.”

Yetkil ayrıca, "Goran Hareketi'nden Güvenlik Konseyi Müsteşarlığı'na bir üye ve 7 yetkili, Dış İlişkiler Bürosu'na 3 temsilci."

Goran Ulusal Meclisi Üyesi Hemin Şeyhani ise, "Önerilerimiz her ne kadar onaylanmış olsa da bazı düzenlemeler yapılmasını umuyoruz. Halkın taleplerini yerine getirmek için hükümet ortağı olduk. Bu yüzden eğer uygulanırsa, iyi bir anlaşma yapılmış demektir ve desteklenmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.

ANLAŞMADA ÇATLAK!

KDP son günlerde anlaşmanın bir bölümünü inkâr etti. KDP’nin inkâr ettiği anlaşmanın başında ise Bölgesel Başkan Yardımcılığı makamı geliyor. KDP Goran ile bu makamın kendisine verileceğine dair herhangi bir anlaşma yapmadıklarını kurmayları tarafından yapılan açıklamalarla yansıtmaya başladı. Bu açıklamalar, KDP ile Goran Hareketi arasında yapılan 4 yıllık anlaşmanın, daha ciddi bir adım atılmadan çatlamaya başladığı şeklinde değerlendiriliyor. Başurlu aydın, yazar ve siyaset uzmanları tarafından KDP’nin bir yandan YNK ile öte yandan Goran hareketi ile yürüttüğü ve anlaşmaya vardığı görüşmelerle, her ikisini de kandırmaya dönük olduğu şeklinde değerlendiriliyor. 

YNK ÇITAYI YÜKSELTTİ!

KDP, Goran hareketi ile yaptığı anlaşmayı inkâr eden açıklamalarla YNK’yi yumuşatmak isterken, YNK de taleplerinin çıtasını yükseltmeye başladı. YNK, KDP ile Goran arasında yapılan siyasi anlaşmadan sonra daha önce hiç talep etmediği Bölgesel Başkanlığı talep etmeye başladı. Onun verilmemesi durumunda bile yardımcılığına kendilerine başka hiçbir partiden bir adaya verilmesini kabul etmeyeceklerini kurmayları tarafından yapılan açıklamalarda dile getirmeye başladı. 

YNK yarın yapılacak Parlamento toplantısına katılmayacağını açıklarken, KDP’nin Goran ile yaptığı anlaşma ve hükümeti kurma konusu ile Bağdat-Hewlêr ilişkileri ve Kerkük valisinin seçilmesini gündeme getireceği tahmin ediliyor. YNK’nin olmadığı bir Parlamento oturumunda KDP ve diğer partiler tarafından bu konu ve sorunlar gündeme getirilse dahi, YNK olmadan hiçbir çözümün çıkmayacağı biliniyor. Gelişmelerin hangi yönde seyredeceği, KDP’den bir heyetin bugün Süleymaniye’de YNK ile yapacağı toplantı ve yarın toplanacak olan Parlamentodan sonra biraz daha netleşecek gibi görünüyor.