Öcalan’ın başvurusu AİHM’de görüşülecek

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’a yönelik on yıl önce gerçekleşen fiziki saldırı ve ölüm tehdidine ilişkin başvuruyu, Perşembe günü görüşecek.

Öcalan’a yönelik saldırı ve ölüm tehdidine ilişkin başvuru avukatları tarafından 2010 yılında yapıldı. İç hukukta herhangi bir sonuç alınmaması üzerine AİHM’e başvuru yapılmıştı.

AİHM’in 27 Eylül Perşembe günü ele alacağı başvuru, 2008 yılında Öcalan’ın saçlarının zorla kazıtılması ve kendisine yönelik ölüm tehdidine dayanıyor.

FİZİKİ SALDIRI VE ÖLÜM TEHDİDİ

Temmuz 2008’de Öcalan’ın saçlarının zorla kazıtılması ardından, aynı yılın Ekim ayında hücre araması bahanesiyle Öcalan’ın odasına giren gardiyanlar fiziki saldırıda bulunmuş ve ölümle tehdit etmişti.

O dönem bu saldırıya karşı Kürdistan ve dünyanın her tarafında yoğun protesto eylemleri gerçekleşmişti. Dönemin Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, 19 Ekim’deki bir açıklamasında Öcalan’a yapılan insanlık dışı uygulamayı inkar etmişti.

OLMAYAN HUKUK

Avukatların Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na, Mudanya Cumhuriyet Başsavcılığı’na ve Yalova Ağır Ceza Mahkemesi’ne yaptığı tüm başvurular da sonuçsuz kalınca, dava AİHM’e taşındı.

2 Mart 2010’da yapılan başvuruda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin yaşam hakkını içeren 2. maddesi, işkence yasağını içeren 3. maddesi, Adil yargılanma hakkını içeren 6. maddesi, Etkili başvuru hakkını içeren 13. maddesi ve Ayrımcılık yasağını içeren 14. maddelerinin ihlal edildiğine vurgu yapıldı.

MUTLAK TECRİT

AİHM’deki dava, Öcalan üzerindeki tecridin hiç olmadığı kadar derinleştirildiği bir döneme denk geldi. Öcalan’dan iki yılı aşkın bir süredir haber alınamıyor. Avukatları Temmuz 2011’den beri İmralı’ya gidemiyor. Tüm başvuru talepleri keyfi gerekçelerle reddediliyor. Ailesinin görüşme talepleri de benzer gerekçelerle geri çevriliyor.

DİSİPLİN CEZASI

Eylül ayında ailesi tarafından yapılan son başvuruda Öcalan’a verilen disiplin cezası, ret talebine gerekçe olarak gösterildi. Savcılık, İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Disiplin Kurulunca 14 Eylül 2018 tarihinde Öcalan’a verilen disiplin cezası nedeniyle görüşmeye izin veremeyeceklerini bildirdi. Ceza konusunda ne Öcalan’ın ailesine ne de avukatlarına bilgi verilmedi.

CPT’NİN TEPKİ ÇEKEN GECİKMİŞ RAPORU

Öcalan’ın durumuna ilişkin endişeler artarken, AİHM’in 10 yıl sonra Öcalan’a ilişkin bir başvuruyu nasıl ele alacağı ve değerlendireceği merakla bekleniyor.

Bu mahkemeden önce Avrupa Konseyi’ne bağlı İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT), Mart ayında İmralı’ya ilişkin bir rapor yayınlamıştı. Kamuoyunda Öcalan üzerindeki tecride son verilmesine ilişkin talep ve tepkilerin ardından açıklanan rapor, endişeleri gidermediği gibi tepkilerin daha da artmasına neden olmuştu, zira CPT’nin raporu Nisan 2016’daki bir ziyarete dayanıyordu. Rapor hiçbir şekilde Öcalan’ın mevcut koşullarına dikkat çekmiyordu.

İki yıl önceki durumun tespit edildiği raporda, Öcalan ve diğer tutsakların dışarı ile bağlantısının olmadığı konusundaki endişeler dile getirilerek, bu durumun giderek kötüleştiği ifade edilmişti. CPT, Türk yetkilileri tutsakların istediklerinde aile ve avukat ziyaretlerinin gerçekleştirilebilmesi için tedbir almaya çağırmıştı. Buna rağmen raporda dile getirilen tavsiyelerin hiçbiri de Türk devleti tarafından yerine getirilmedi. Tecrit ve sessizlik sürüyor, endişe ve tepkiler artıyor.