ABD’nin geçen sene tek taraflı olarak İran ile yapılan nükleer enerji anlaşmasından çekilmesi ile başlayan tartışmalar, İran’ı batılı ülkelerle enerji konusundaki taahhütlerini askıya alması noktasına getirdi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Seyyid Abbas Musevi, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, İran’ın nükleer enerji anlaşması çerçevesindeki araştırma ve geliştirme ile ilgili taahhüdünü resmen askıya aldığını ilan ettiğini bildirdi.

MUSEVİ: MEKTUP GÖNDERİLDİ

Musevi, İran Dışişleri Bakanı Zarif’in AB Dış Politika Komiseri Federika Mogherini’ye bir mektup göndererek bu taahhüdün askıya alındığını bildirdiğini söyledi.

Musevi, şunları kaydetti:

"İran Dışişleri Bakanı Bayan Mogherini’ye bir mektup göndererek, Amerika’nın KOEP’ten çekilmesi ve İran aleyhine uygulanan ambargolar ve 3 Avrupa ülkesinin KOEP çerçevesindeki taahhütlerini yerine getirmedeki aczinden dolayı İran’ın KOEP çerçevesinde nükleer alandaki araştırma ve geliştirme taahhüdünü askıya aldığını bildirdi.

Mektupta bu uygulamanın İran’ın nükleer enerji çerçevesindeki  hakları özellikle 36 paragraf çerçevesinde olduğu ve son 16 ayda nükleer enerji anlaşmasının geniş şekilde çiğnenmesi doğrultusunda olduğu, İran’ın taahhüdünün durdurulmasının detaylarının Uluslararası Atom Enerjisi Kurumuna (UAEK) bildirileceği belirtilmiştir."

'GÖRÜŞMELERE HAZIRIZ'

Musevi, İran’ın iyi niyetinin göstergesi olarak, nükleer enerji anlaşmasında kalan taraflarla tüm düzeylerde görüşmelerine devam etmeye hazır olduğunu belirtti. Ayrıca karşı tarafın taahhütlerini yerine getirmesi durumunda İran’ın da yeniden tüm taahhütlerine bağlı kalacağının ifade edildiğini söyledi.

ABD’nin nükleer enerji anlaşmasından ayrılması sonrası 3 Avrupa ülkesi, İran’dan anlaşmada kalmasını isteyerek, 11 maddelik taahhütler listesi sundu ve  birlikte bu taahhütleri de yerine getireceklerini bildirdiler.

İran, taahhütlerin hiçbirinin gerçekleşmediği iddia etti. ABD’nin nükleer enerji anlaşmasından çekilmesinden bir yıl sonra taahütlerinin bazılarını askıya alarak nükleer enerji faaliyetlerini sürdürmeye başladığını açıklamıştı.

Bunun yanı sıra İran, Avrupa ülkelerinin taahhütlerini yerine getirmeleri için 60 gün süre vermişti. 60 gün içinde taahhütlerin yerine getirilmemesi durumunda, İran’ın üçüncü adımı atacağı yani taahhütlerin tamamını askıya alacağı ifade edilmişti.

'TAAHHÜTLERİNİ YERİNE GETİRMEDİLER'

İran kaynaklarından yapılan açıklamalarda, Avrupa ülkelerinin bugüne kadar taahhütlerin hiçbirini yerine getirmediği ve bundan dolayı İran'ın 3. adımı atarak, araştırma ve geliştirme konusundaki taahhüdünü de askıya aldığı bildiriliyor.

İran'ın, taahhütlerinin tamamını askıya almasına rağmen Avrupa ülkeleri ile müzakerelere devam etmeyi ve Avrupalıların taahhütlerini yerine getirdiklerinde birkaç saat içinde taahhütlerine geri döneceği ifade ediliyor.

FRANSA VE İNGİLTERE: ENDİŞE VERİCİ

İran’ın nükleer enerji anlaşması konusundaki taahhütlerinin tamamını askıya almasından sonra ilk tepki Fransa ve İngiltere'den geldi. Fransa, İran’ın taahhütlere bağlı kalmasını isterken, İngiltere Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından, İran'ın nükleer araştırma ve geliştirme sınırlarını askıya almasının son derece endişe verici olduğunu açıkladı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, İran yönetiminin, nükleer anlaşmanın taahhütlerini askıya almasına tepki gösterildi.
Açıklamada, "İran'ın nükleer araştırma ve geliştirme sınırlarını askıya alması son derece endişe verici. Avrupalı ve uluslararası ortaklarımız İran’la ilgili gerilimi azaltmak konusunda çalışırken, İran'ın nükleer taahhütlerinden uzaklaşmak yönündeki bu üçüncü adımı bilhassa hayal kırıklığı" ifadelerine yer verildi.