İsveç'te koronavirüs daha çok göçmenleri vuruyor

Tüm dünya ülkelerine yayılan ve on binlerce insanın yaşamını yitirmesine neden olan Covid-19 pandemisi, İsveç'te özellikle göçmenleri etkiliyor.

Büyük illerin varoşlarında Covid-19'a yakalanan ve yaşamını yitiren göçmenlerin sayılarında belirgin bir artış yaşanırken küçük işyerlerinin sahibi göçmenler ve çalışanlar iflas etme ve işini kaybetmekle yüz yüze. Sadece otel ve restoran sektöründe binlerce göçmen işini kaybetti.

Diğer Avrupa Birliği ve İskandinavya ülkeleri, koronovirüsün yaygınlaşmasını engellemek için katı ve yasakçı önlemleri yürürlüğe koyarken İsveç, “Sorumluluk içinde özgürlük” stratejisinin gereği olarak toplumun yaşamını etkileyebilecek sınırlamalara gitmedi.

Ancak hükümet epideminin (salgının) giderek yaygınlaşması ve daha fazla can alması sonucu 500 olan toplantı ve etkinliklere katılma sınırını 50 kişiye düşürmek zorunda kaldı.

Lise, yüksek okul ve üniversitelerde de eğitime ara verdi. Ana okulları, ilk ve orta okullarda ise eğitim devam ediyor. Fabrikalar, alışveriş vermezleri, kütüphaneler, restoran, bar ve gece kulüplerinin faaliyetleri eskiden olduğu gibi sürüyor.

İsveç'in Covid-19 stratejisi, insanların yaşamlarını yitirmesi pahasına fabrika ve işyerlerinin açık tutarak koronavirüsünden sonra uluslararası rekabette İsveç tekellerine avantaj sağlamak olarak özetlenebilir.

Volvo'nun fabrikalarda binlerce işçinin zorunlu izne ayrılması ve fabrikalarını kapatması da, koronovirüsün yayılmasını engellemek amaçlı bir tedbir olarak ortaya çıkmadı.

Otomobil ve kamyonlarındaki parçalardan çoğunu Çin'de üreten ve Avrupa'da montajını gerçekleştiren Volvo, Çin'den parça gelmediği için üretime ara vermek zorunda kaldı.

SAS ise, uçuşlar neredeyse tamimiyle durduğu için 10 bin çalışanını zorunlu izne ayırdı. Hosteslerinin bir kısmını 3 günlük yoğun eğitimden geçirerek hastanelerde hasta bakıcı olarak görevlendirmeye başladı.

İSVEÇ SÜRÜ BAĞIŞIKLIĞI STRATEJİSİNİ Mİ UYGULUYOR?

Avrupa ve İskandinavya'nın diğer ülkelerinden gelen eleştirilere rağmen İsveç'in stratejisini değiştireceğini gösteren bir emare bulunmuyor. İsveç'in koronovirüse karşı mücadelesi İngiltere ve Hollanda'nın krizin başlarında uyguladığı daha sonra vazgeçmek zorunda kaldığı sürü bağışıklığı stratejisini andırıyor.

Halk Sağlığı Kurumu'nun bir numarası sorumlusu Epidemolog Anders Tegnell, İngiltere'nin vatandaşların çoğunun hastalığa yakalanmasını ve böylece kolektif bir koruma getirmesini amaçlayan sürü bağışıklığı kazanılması stratejisine övgüler düzmüştü.

Cuma günü düzenlediği basın toplantısında bir soru üzerine İsveç'in sürü bağışıklığı stratejisini uygulamadığını savunurken, “Ama sürü bağışıklığı salgını durdurmanın tek yoludur” iddiasında bulundu.

YAŞLILAR, ENGELLİLER VE GÖÇMENLER KORONOVİRÜSÜN İNSAFINA BIRAKILACAK

Uygulanan stratejiyle toplumun fiziki ve toplumsal olarak en zayıf kesimlerini oluşturan yaşlılar, engelliler ve göçmenler kronavirüsün insafına bırakılacak.

Sağlık ve Sosyal Yardım Kurumu yetkilileri de, İsveç'in çok sayıda covid-19 hastasını tedavi edecek yatak ve ekipmanlara sahip olmadığını tedavide gençlere ve sağlıklılara öncelik tanıyacaklarını açıkça ifade ediyorlar.

Epidemi büyük illerde göçmenlerin yaşadıkları varoşlarda ülkenin diğer yerlerine kıyasla oldukça yaygın. Ancak hastalığa yakalanan ve yaşamı yitirenlerin milliyetleri açıklanmadığı için şimdiye kadar yaşamını yitirenlerden kaçının göçmen olduğu bilinmiyor.

SALGIN GÖÇMENLER ARASINDA YAYGIN

Somalili doktorların örgütü, geçtiğimiz hafta yazılı bir açıklama yaparak epidemi sonucu çok sayıda Somalilinin hastalığa yaklandığını sadece Stockholm'un Järva-Spånga semtinde 6 Somalilinin yaşamını yitirdiğini duyurdu.

Kürt, Türk, Asuri-Süryani ve Ermeni dernekleriyle yaptığımız görüşmeler bu kesimlerde yaşamını yitiren ve yoğun bakımda tedavi görenlerin olduğunu gösteriyor.

Hükümet, epideminin tekellere yönelik etkisini hafifletmek ve toplu işten atılmaların önüne geçebilmek için 300 milyar kronluk destek paketi hazırladı. Ancak tekellerin örgütünün temsilcileri bu miktarın yeterli olmadığını öne sürerek 200 milyar kronluk destek talep etti.

Hükümet orta ve küçük şirketleri de desteklemek için 150 milyar kronluk kaynak ayırdı. Paralar şirketlerin iflasını engellemek ve çalışanların işsiz kalmasını önlemek için kullanılacak.

TOPLU İŞTEN ATILMALAR

Hükümetin desteğine rağmen şirketler, daha şimdiden onbinlerce çalışanının işine son verdi. İsveç'in en büyük otel zincirleri Scandic ve Nordic Choice, toplam 5 bin çalışanının işine son verdi. 2 bin çalışanı olan gemicilik şirketi Stena Line, 950 çalışanını işten attı.

İşçi Bulma Kurumu'nun yayımladığı son veriler Mart ayının ilk yarısında % 75'i Stockholm'de olmak üzere restoran ve otellerde çalışan 5 bin kişinin işten atıldığını gösterdi.

Misafir işçi olarak İsveç'te çalışan ve epideminin yaygınlaşmasından sonra çoğunluğu işsiz kalan 5 bin civarında göçmen sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıya.

Dört ekonomi uzmanı, Dagens Nyheter gazetelerinde yayımlanan makalelerinde epideminin yıkıcı sonuçlarından en fazla göçmenlerin zarar göreceği uyarısında bulundu.

Göçmenler arasında işsizlik oranının İsveçlilere kıyasla 3 kat fazla olduğuna ve küçük işyerlerinin göçmenler tarafından işletildiğine dikkat çeken uzmanlar, epidemiden göçmenlerin büyük zararlar göreceğini, iflaslar ve işsizliğin artacağını belirtti. Hükümetten somut önlemler almasını istedi.