Afganistan'da barış sağlanabilecek mi ?

Afganistan savaşı, ABD açısından en uzun savaşı ifade ediyor. Bir süredir ABD ile Taliban arasında devam eden görüşmeler kapsamında taraflar Pazartesi günü Pakistan’da yeniden bir araya gelecek.

Son aylarda ABD ile Taliban, bir anlaşmaya varmak için doğrudan görüşmeler gerçekleştirdi. Çatışmaların durması ve siyasi normalleşme karşılığında ABD güçlerinin geri çekilmesi, görüşmelerin ana gündemini oluşturuyor. Barış konusunda hem ABD’ye hem de Talibanlara güvensizlik de var.

ABD’nin Afganistan işgalinin üzerinden 17 yıl geçti. Savaşta 18’inci yıla girildi. Sadece bu sürenin kendisi de ABD açısından başarısızlığı ifade ediyor. Bununla birlikte her iki taraf açısından da kazanma şansı olmayan bir savaş olarak görülüyor.

ABD AÇISINAN EN UZUN SAVAŞ

Ekim 2001’de başlayan Afganistan savaşı, ABD’nin girdiği en uzun savaş özelliğini taşıyor. Generaller zaman zaman “ilerleme” olduğunu söyleseler de, Washington savaşı kazanmaya hiçbir zaman yaklaşmadı. Kuşkusuz savaşın sonucunda El Kaide lideri Usame bin Ladin öldürüldü, El Kaide büyük ölçüde etkisizleştirildi ancak ne savaş bitti, ne de Kabil hükümeti ülkenin her tarafında hakim olabildi. Talibanlar başkentin merkezine kadar geniş bir alanda eylemlerini sürdürdü ve bugün ülkenin bir çok bölgesini kontrolünde tutuyor. 2018 yılında Afganistan ölümler açısından dünyanın en şiddetli çatışması olarak kayda geçti.

TRUMP SONU GELMEYEN SAVAŞI BİTİRMEK İSTİYOR!

11 Eylül saldırılarını gerekçe göstererek savaşı başlatan Georges W. Bush ve Afganistan’daki savaşın haklı olduğunu savunan Barack Obama’nın aksine, Donald Trump bu savaşın devam ettirilemeyeceğini savundu. ABD Başkanı Trump, 2019 yılının başında yaptığı bir açıklamada “Büyük uluslar sonu gelmeyen savaşlarda çarpışamaz” dedi.

Trump’ın, 2017’de Pentagon’un Afganistan’a ek asker gönderme talebine geçit verdikten sonra, artık bu sayfayı kapatmaya karar verdiği anlaşılıyor. Uzun zamandır Amerikan medyasının manşetlerinde yer almayan Afganistan savaşı, artık Amerikan vatandaşlarının öncelikleri arasında da bulunmuyor. Askeri uzmanlar ve jeopolitik uzmanları, bir çıkış göremiyorlar. Yıllarda Afganistan savaşını destekleyen etkili gazete New York Times da 3 Ocak’taki editör yazısında artık bu savaşa bir son vermek gerektiğini düşünenlere katıldı.

YENİ GÖRÜŞMELER PAKİSTAN’DA OLACAK

Taliban hareketi Çarşamba günü yaptığı açıklamada Pakistan hükümetinin daveti üzerine ABD ile bir sonraki görüşmelerin Pazartesi günü İslamabad’da yapılacağını duyurdu. Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid, “Taliban müzakere ekibi ile ABD arasında 18 Şubat’ta İslamabad’da bir toplantı öngörülüyor” dedi. Sözcü, Taliban heyetinin Pakistan Başbakanı İmran Han ile de Pakistan-Afganistan arasındaki ilişkileri derinliğine tartışmak için görüşeceğini belirtti.

Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ise diyalog çağrılarına rağmen şimdiye kadar ABD ile Talibanlar arasındaki görüşmelerin dışında tutuldu. Talibanlar, Afgan hükümetini muhatapları olarak görmüyor.

Talibanlar ayrıca Şubat ayı başında Moskova’da da muhalefet üyeleri ile bir araya geldi. Talibanlar Çarşamba günü yaptıkları yazılı bir açıklamada, ABD ile 25 Şubat günü Doha’da da bir araya geleceklerini bildirdi. Her iki taraf en son Ocak ayında Katar’da altı günlük görüşmelerde bulunmuştu. Talibanların Katar’da resmi bir temsilcilikleri bulunuyor. ABD’nin Afganistan barış elçisi Zalmay Halilzad, bu görüşmelerde bir anlaşma taslağı oluştuğunu ancak halen yapılacak çok iş olduğunu söylemişti.