Venedik Komisyonu uzmanlarınca hazırlanan ve kısmen kamuoyuna duyurulan raporda, “Başkanlık veya yarı başkanlık sistemlerinde görev sürelerinin sınırlandırılması iktidarın istismar edilmesini engellediği gibi, ne göreve aday olanların ne de seçmenlerin haklarını kısıtlamıyor” denildi.

DEĞİŞİKLİKLER DEVLETLERİN İŞLEYİŞİ İÇİN YAPILMALI, BAŞKANLARIN ÇIKARLARI İÇİN DEĞİL

Bazı Latin Amerika ülkelerinin talebi üzerine hazırlanan Venedik Komisyonu raporunda Avrupa, Asya, Afrika ve Amerika’daki birçok ülkeye dair karşılaştırmalı araştırmalar incelendi. Devlet ve cumhurbaşkanlarının görev veya dönem sürelerinin arttırılması ya da uzatılmasının anayasal değişiklik gerektirdiği hatırlatılan raporda, “Ve bu değişiklik devletin işleyişini iyileştirme amacını gütmelidir, iktidardaki devlet başkanının gücünü ve çıkarlarını güçlendirmeyi değil” denildi.

Raporda, devlet başkanlarının seçilme sürelerinin veya dönemlerinin uzatılması halinde ise bunun halen görevde olan başkanlar için geçerli olamayacağı vurgulandı.

Venedik Komisyonu tarafından incelenen ülkelerde 5 ayrı sistem görülüyor. Güney Kore, Meksika ve Ermenistan gibi ülkelerde devlet başkanları sadece bir dönem için seçilebilirken, ABD, Güney Afrika, Cezayir, Polonya ve Yunanistan gibi birçok ülkede ise, en fazla iki dönem seçilme hakkı var.

Fransa, Rusya, Arjantin, Brezilya veya Finlandiya’da ise, peşpeşe iki dönem seçilme hakkı varken, İtalya, Venezuela, Kıbrıs, veya Kostarika’da herhangi bir sınır yok. Şili ve Uruguay gibi ülkelerde ise, peşpeşe seçilme hakkı sınırlansa da, arada bir dönem boşluk bırakılması kaydıyla seçime hakkında sınırlama getirilmiyor.