Alman seçimlerinde ne sağ ne de sol koalisyon ihtimali yok

Almanya’da hafta sonunda yapılacak federal genel seçimler için günler sayılırken, partilerin oy oranlarında ciddi bir değişim görünmüyor.

24 Eylül federal genel seçimlerine dair yapılan son anketlerde, Başbakan Angela Merkel’in başında olduğu Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) ile Bavyera’daki kardeş partisi CSU’nun birinci geleceği artık kesin gibi.

Son bir haftadaki anketlere göre, CDU/CSU’nun birkaç puanlık gerilemesi söz konusu iken, Sol Parti (Die Linke), liberal FDP ile aşırı sağcı Almanya İçin Alternatif (AfD) oylarının kısmi artışı göze çarpıyor.

Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) oy oranlarındaki düşüşün artık yükseliş trendini yakalayamacağı anlaşılırken, Yeşiller’in de aylardır aynı oranlarda kaldığı görülüyor.

SON ANKET SONUÇLARI NE DİYOR?

Anket şirketlerinin son günlerde yayınladıkları anketlerin sonuçları şöyle:

INFRATEST-DIMAP : CDU/CSU: yüzde 37; SPD: yüzde 20; AfD: yüzde 12; FDP: yüzde 9,5; Die Linke: yüzde 9; Yeşiller: yüzde 7,5.

FORSCHUNGGRUPPE WAHLEN: CDU/CSU: yüzde 36; SPD: yüzde 23; FDP: yüzde 10; AfD: yüzde 10; Die Linke: yüzde 9; Yeşiller: yüzde 8.  

EMNID: CDU/CSU: yüzde 36; SPD: yüzde 22; AfD: yüzde 11; Die Linke: yüzde 10; FDP: yüzde 9; Yeşiller: yüzde 8.

INSA: CDU/CSU: yüzde 36; SPD: yüzde 22; Die Linke: yüzde 11; AfD: yüzde 11; FDP: yüzde 9; Yeşiller: yüzde 7.

FORSA: CDU/CSU: yüzde 36; SPD: yüzde 23; Die Linke: yüzde 10; FDP: yüzde 9; AfD: yüzde 9; Yeşiller: yüzde 8.

ALLENSBACH: CDU/CSU: yüzde 36,5; SPD: yüzde 22; FDP: yüzde 11; AfD: yüzde 10; Die Linke: yüzde 9; Yeşiller: yüzde 8.

NE SAĞ NE SOL KOALİSYONLAR İÇİN YETERLİ OY YOK

Bu sonuçlar ışığında ne sağ ne de sol partilerin koalisyon için yeterli oyu bulunmuyor. CDU/CSU’nun bugüne kadar en fazla ortaklık kurduğu FDP ile koalisyonu için yeterli oya ulaşamayacağı görülürken, yeniden SPD ile büyük koalisyon kurması veya FDP ve Yeşiller’le üçlü ‘Jamaika Koalisyonu’ kurması ihtimali bulunuyor.

Aşırı sağ söylemleriyle bilinen AfD’nin hiçbir şekilde diğer partilerin tercihi olmadığı ilan edilmişti. Solda ise Die Linke ile koalisyon kurma noktasında SPD’nin aksi tavrı söz konusu. SPD, 2005 ve 2013 seçimlerinde Die Linke ve Yeşiller’le birlikte ‘kırmızı-kırmızı-yeşil’ denilen koalisyonu kurmak yerine CDU/CSU ile ‘büyük koalisyon’ da denilen ‘siyah-kırmızı’ koalisyonu yeğlemişti.

Ancak 2009 seçimlerinde olduğu gibi CDU/CSU-FDP koalisyonunun kurulabilmesi için bir kısım seçmenin FDP’ye yönelmesi ihtimali de bulunuyor.

SEÇİM SİSTEMİ

Almanya’da Federal Meclis’in 19’uncu dönemindeki 598 üyesinin belirleneceği seçimlerde milletvekillerinin yarısı 299 seçim bölgesindeki doğrudan adaylar arasından belirlenecek. Her seçmenin iki oy kullanacağı seçimlerde ilk oyla (Erststimme) bu milletvekilleri belirlenecek. Seçim bölgelerinde en çok oyu alan ilk adaylar doğrudan milletvekili olarak seçilecek.

İkinci oylarla ise 16 ‘eyalet listesindeki’ diğer 299 milletvekili belirlenecek. Ülke genelindeki yüzde 5 seçim barajını aşan partilerin eyaletlerde aldıkları oy oranlarına göre milletvekili sayıları netleşecek. Ancak bir partinin ilk oylarda bir eyaletin çoğunluğunda seçim bölgelerinden tek tek çıkaracağı milletvekili sayısı, eyalet listelerinden ‘ikinci oylar’ (Zweitstimme) oranında çıkaracağı milletvekili sayısından düşülecek.

Bu sayede bir partinin sadece salt çoğunlukla hem doğrudan adaylardan hem de eyalet listelerinden milletvekillerini kazanarak, oy oranının çok çok üstünde sandalye alması önlenmiş olacak. Böylelikle ilk oylarda geride kalan partilerin, eyalet listelerinde aldıkları oy oranları sayesinde temsiliyet sağlanması sağlanıyor.

Fakat doğrudan adaylara verilen oyların eyalet listelerine verilen oylardan aşırı düzeyde farklı olması halinde partilerin êk milletvekili (Überhangsmandate) çıkarması mümkün olacak. Bu durumda Federal Meclis’e 598’in üzerinde milletvekili seçilmiş olacak.