Ankara-Atina hattında neler oluyor?

Yunanistan ile Türkiye arasındaki gerilim tırmanıyor. Türkiye elinde rehin olarak tuttuğu iki Yunan askeri serbest bırakmazken, Atinalı yöneticiler tepkilerini yükseltiyor. Son haftalarda derinleşen krizin kaynağı nedir?

Son haftalarda, Türkiye ile yaşanan kriz sık sık Yunan medyasının manşetlerinde yer alıyor. İlişkiler giderek daha gergin bir hal alıyor.

"YAKICI BİR NİSAN AYI"

Merkez sol gazetesi Ta Nea, hafta sonu çıkan baskısında “Türkiye ile yakıcı bir Nisan ayı” başlığını kullanarak, gergin ilişkilere dikkat çekti. Diğer gazeteler de benzer ifadelerle sorunu sayfalarına taşıdı. Merkez sol gazete, Türkiye’nin kasıtlı bir şekilde, “kıvılcım” etkisi yaratacak bir olay çıkarmasından endişe ediyor.

İki ülke arasındaki sorunlar yeni değil. Bazıları onlarca yıllık bir geçmişe sahip. Sık sık gün yüzüne çıkarak, gerilimlerin artmasına neden oluyor. Kıbrıs meselesi bunlardan biri. Kıbrıs’ın bir yarısı, onlarca yıldır Türk işgalinde bulunuyor. Adanın etrafında denizde petrol ve gaz çıkarma çalışmaları son aylarda yoğunlaştı. İki ay önce Türkiye, İtalyan enerji grubu ENİ’ye ait bir geminin bu bölgeye geçişini engelledi.

Türkiye kısa bir süre önce Kardak kayalık adalarının aitlik sorununu da bir kez daha gündeme getirdi. Kardak krizi, 1996 yılında Yunanistan ve Türkiye’yi savaşın eşiğine getirmişti. Yakın zamanda, bu bölgede bir çok kez askeri gerilim yaşandı.

Son olarak, bir ay önce iki Yunan askeri Türkiye tarafından, sınır ihlali yaptıkları gerekçesiyle rehin alındı. Türkiye, sınır ihlalini gerekçe olarak sunsa da, karşılığında Türkiye’den kaçan sekiz askeri istemesi, bu rehinelik durumunu doğruladı. Temmuz 2016’daki darbe girişimi ardından bazı askerler Yunanistan’a kaçmış ve iltica talebinde bulunmuştu. Yunan adaleti, bunların Türkiye’ye iadesini reddediyor. Atina hükümeti de, rehin alınan Yunan askerler ile ilticacı asker olayının birbirine bağlanmasına tepki gösteriyor.

ÇİPRAS: İNSAN HAYATINI ŞANTAJ MALZEMESİ YAPMA!

Ducumento gazetesine açıklamada bulunan Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, “İnsan yaşamı ve insan özgürlüğü iktidar oyunları piyonları veya şantaj malzemesi değildir, öyle kullanılmamalı” dedi. Çipras, “Geçmişte devriye sırasında Yunan topraklarına bir kaç metre giren Türk askerlerini bıraktık. Aynısını Türk Cumhurbaşkanı’ndan da bekliyorum” diye ekledi.

KATROUGALOS: TÜRKİYE SAVAŞI KAZANAMAZ!

Euronews’e konuşan Yunanistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Giorgos Katrougalos, Ege’deki gerilimin yükselmesi konusunda endişeli olduklarını belirterek, “Çünkü Türk tarafının sorumluluğu ile gerginliğin artması, bir kazaya maruz kalınması mümkün” dedi.

Katrougalos, “Şahsen ben Türkiye tarafında bir olay yaratmak için bilinçli bir niyetin olmadığını düşünüyorum. Türkiye Ege'de bir savaşı kazanamayacağını biliyor. O yüzden olayı o boyuta getirecek bir adımı atması için hiçbir gerekçe yok" şeklinde konuştu

AB TÜRKİYE’NİN İLLEGAL EYLEMLERİNİ KINADI

Avrupa Birliği’nin 28 üye ülkesi de 24 Mart günü gerçekleştirdikleri bir zirvede, Türkiye’nin Akdeniz’deki “illegal eylemlerini kabul edilemez” olduğu tepkisinde bulundu ve kınadı. Avrupa Birliği, Türkiye’nin uluslararası hukuka ve iyi komşuluk ilişkilerine uymak zorunda olduğunu hatırlatırken, Kıbrıs Cumhuriyeti dahil Avrupa Birliği üye devletleri ile ilişkilerini normalleştirmesi çağrısında bulundu.

KRİZİN EFRÎN İLE İLGİSİ NE?

Mart ayında Fransız Liberation gazetesine konuşan Yunanistan Savunma Bakanı Panos Kammenos, yaşanan gerilimin Efrîn’deki işgal ile bağlantılı olduğuna işaret etmişti.

Kammennos, “İzahı Suriye’deki durum ve Kürtlerle çatışma ile ilgili. Türkiye Efrîn’de çok sayıda sorunla karşı karşıya ve gerilimleri Yunanistan’a taşımak istiyor” demişti. Savunma Bakanı, “Yunanistan ile gerilimleri, iç siyasi amaçlar için kullanıyorlar” diye eklemişti.

Türkiye’nin Kıbrıs açıklarında gaz çıkarma çalışmalarını bloke ederek başka bir gerilim daha yarattığına dikkat çeken Bakan, “Türkiye’nin Irak Suriye ve Irak’ta yaptığı gibi Kıbrıs ve Ege Denizi’nde davranmak istediğini görüyoruz. Ama Kıbrıs ve Yunanistan Ortadoğu ülkeleri değildir” diye uyarmıştı.

GAZETELERDE SERT ELEŞTİRİLER VAR

Yunan gazetelerinde de Türkiye’ye yoğun tepkiler var. Solcu gazetelerin yanısıra muhafazakar kanatta da yoğun eleştiriler dikkat çekiyor. Muhafazakar I Kathimerini gazetesi “Geçirgen olmayan ve açık bir şekilde saldırgan Türk faktörü”nden bahsetti. Bu nedenle Yunanistan’ın Balkanlardaki komşuları ile iyi ilişkiler kurması gerektiğini ifade eden gazete, zira bu bölgelerin de istikrarsızlaştırılabileceğine işaret etti.

Yunan kamu televizyonu ERT, Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tutuklanan Yunan askerler ile sekiz Türk subayı birbirine bağlamasının “provokatif bir açıklama” olduğunu kaydetti.

Bazı gazeteler, başta Savunma Bakanı Panos Kammenos olmak üzere Yunan hükümetinin tepkilerini eleştirdi. Kammenos’un son haftalarda sık sık savaşçı bir dil kullanması, sol ve liberal gazetelerin hedefinde yer aldı. Liberal Fileleftheros gazetesi “Kammenos savaşa oynuyor” manşetini kullanırken, solcu gazete “The Parthenon Post”, Yunan Savunma Bakanı ile Türk Cumhurbaşkanı arasındaki “aşırı tepki yarışına” dikkat çekti. Gazete Kamenos’un Erdoğan için “Tamamen delirdi. Deliye cevap verilmez” şeklindeki ifadelerini hatırlattı. Erdoğan’ın da diplomatik olmayan ifadeleri, bu tepkinin yanına konuldu. Başbakan Aleksis Çipras ise, hafta başında yaptığı bir açıklamada, bu sözlü savaşa son verilmesini istedi.