Pandora Belgeleri olarak adlandırılan devasa bir finansal belge hazinesi, yaklaşık 100 ülkeden 330'dan fazla politikacı da dahil olmak üzere dünyanın yüzlerce küresel seçkininin denizaşırı finansal anlaşmalarını ifşa etti.

Yaklaşık 12 milyon belge, Uluslar arası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyum'u (ICIJ) tarafından ele geçirildi. ICIJ, kayıtları gözden geçirmek için 117 ülkede 600'den fazla gazeteciyle çalıştı.

ICIJ direktörü Gerard Ryle, yayına eşlik eden bir videoda "Burada birkaç milyon dolara bakmıyoruz, trilyonlarca dolara bakıyoruz" diyor.

Büyük sızıntı, dünyanın her yerinden zengin kişilerin Karayip vergi cennetlerine para park ettiğini, varlıklarını yabancı tröstlerde sakladığını ve servetlerini şeffaf olmayan Panama şirketlerinde koruduğunu gösteriyor. 

Pandora Belgelerinde adı geçen 12 devlet başkanının çoğu, diğer birçok politikacı ve diğer figürler gibi düşük ve orta gelirli ülkelerden. Listede yer alan ülkeler arasında Brezilya, Fildişi Sahili, Gabon, Hindistan, Pakistan ve Sri Lanka yer alıyor.

Berlin merkezli Transparency International'ın kara para aklama uzmanı Maira Martini, "İnsanların açlıktan kırıldığı, yemek kuyruğuna girdiği ve liderlerinin yurtdışında lüks yaşam tarzları yaşadığı ülkelerimiz var" diyor . 

“Etki yıkıcı” diyor. "Sağlık, eğitim ve barınma gibi kamu hizmetlerini finanse etmek için kullanılması gereken ancak lüks evler, yatlar ve yurtdışındaki diğer lüks malları finanse etmek için kullanılan paranız var. Bu çok, çok endişe verici."

Mali kayıtlar, 14 hukuk firmasından geliyor. ICIJ, kaynaklarını korumak için sızıntıların tam kökenini açıklamıyor.

Belgeler arasında Britanya Virjin Adaları, Belize, Panama, Güney Dakota, Samoa, Seyşeller ve aktif olarak gizlilik arayan yatırımcılara hitap eden diğer yargı bölgelerinde tutulan varlıkların banka hesap özetleri ve mülkiyet kayıtları yer alıyor.

EN ÇOK EŞİTSİZLİK DÜZEYİ YÜKSEK OLAN ÜLKELER LİSTEDE YER ALIYOR

Pandora belgelerinde adı geçen mevcut devlet başkanları arasında Kenya'da ikamet eden Uhuru Kenyatta ve ailesinden altı kişi var. Gazeteler, Panama ve Britanya Virjin Adaları'ndaki 30 milyon dolardan fazla değere sahip bir offshore şirket ve vakıf ağını kontrol ettiklerini iddia ediyor.

Pandora Belgeleri’nde Türkiye’den 220’den fazla isim yer alıyor. Bu isimler arasında Türkiye’nin yeni zenginlerinden köklü holding sahiplerine iş dünyasının önde gelen temsilcilerinin yanı sıra sanat ve spor dünyasından kamuya mal olmuş kişiler de bulunuyor.

Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in ailesinin İngiltere'de yüz milyonlarca dolar değerindeki emlak anlaşmalarına karıştığı iddia ediliyor. Şimdi genç bir yetişkin olan oğlu Haydar, Londra'nın lüks Mayfair semtinde bir binayı 49 milyon dolara satın alan İngiliz Virgin Adaları merkezli bir şirketin hissedarı olduğunda henüz 11 yaşındaydı.

Transparency International'dan Martini, "Listedeki kişilere bakarsanız, en çok eşitsizlik düzeyi en yüksek ülkelerden geliyor" diyor.

Bir örnek Şili; Belgeler, siyasete girmeden önce kredi kartı işinde bir servet kazanan Şili Devlet Başkanı Sebastián Piñera'yı Britanya Virjin Adaları'ndaki paravan şirketlere yatırılan 100 milyon dolardan fazlasına bağlıyor.

Filipinler Cumhurbaşkanlığı İyi Hükümet Komisyonu'nun eski başkanı da listede.

Pandora Belgelerinde varlıklarını saklamakla suçlanan kişilerin çoğu, meseleleri ICIJ ile tartışmayı reddetti ya da offshore hesaplarının yasal olduğunu belirtti.

Pandora Belgelerinin yayınlanmasından saatler sonra, Hindistan da dahil olmak üzere birçok ülkenin vergi makamları, olası herhangi bir suç faaliyetini soruşturmayı planladıklarını söylüyorlar.