Erdoğan'ın boykotu, nedenleri ve olası sonuçları...

Müslüman dünyasından bir kısım ülkedeki Müslüman Kardeşler Fransa ürünlerini boykot ediyor. Türk Cumhurbaşkanı resmi olarak boykota çağırdı. Bunun ekonomideki karşılığı nedir? Fransa ne kadar etkilenecek, boykot Türkiye'ye yaptırım olarak dönebilir mi?

Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 16 Ekim'de Fransa'da başı kesilerek katledilen öğretmen için en ufak bir üzüntü ifade etmeden, karikatürleri gerekçe göstererek, karalama kampanyasına başladı.

Liberation gazetesinde Jérome Berlioux imzalı bir habere göre "Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ne sultan ne de halife. O, kutuplaşmayı kendi siyasi silahı haline getiren bir oportünist. Emmanuel Macron ile çatışması bir istisna değil".

Fransa'da cinayet ardından özellikle Türkiye ile bağlantılı Müslüman Kardeşler'e yönelik operasyonlar Ankara'yı rahatsız etti. Yeni düzenlemelerle Ankara'nın imam ordusunun da etkilenmesi bekleniyor. Fransa ile Türkiye arasındaki ilişkiler zaten son yıllarda giderek kötüleşmişti.

LE MONDE: MACRON'UN HAMLESİ ERDOĞAN'I 'İMAM' LEVYESİNDEN MAHRUM EDECEK

Fransız Le Monde gazetesi, Erdoğan'ın Fansa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un "zihinsel tedaviye ihtiyacı olduğu" yönündeki hakareti ile gelen yeni saldırılarını "Kundakçı Sultan" başlıklı editör yazısında değerlendirdi.

Erdoğan'ın "ne aradığını" sorgulayan gazete, Suriye, Libya, Irak ve Doğu Akdeniz'den sonra Kafkasya'da piyonlarını harekete geçiren Ankara'nın, Rusya'dan satın altığı S-400 hava savunma füzelerini de test ettiğini hatırlattı.

Le Monde, Erdoğan'ın Fransa'yı hedef alan saldırılarını şöyle değerlendirdi: "Türk liderin bu yeni saldırısı, Paris'te İslamcı ayrılıkçılık üzerine hazırlanan ve Türkiye'yi Fransa'daki İslam konusunda Türk imamlarının ve kamu okullarında Türkçe dilli öğretmenler gibi temel kaldıracından mahrum bırakacak tasarının yarattığı hayal kırıklığı ile kendisini açığa vuruyor."

Le Monde şunları ekliyor: "Gerçek şu ki, Doğu Akdeniz'de gönüllü olarak ön saflarda yer alan Fransa, Türk cumhurbaşkanının maceracılığına karşı yalnız kalmamalı. AB kurumlarının liderleri tarafından Pazar günü açıkça ifade edilen bu yeni bölümde Paris ile dayanışma önemli. Üye Devletlerin, özellikle de Almanya'nın Devlet ve Hükümet Başkanlarının görüşleri de, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in Ankara'nın bu organizasyon bünyesindeki sapmaları karşısında daha güçlü pozisyon alması memnuniyetle karşılanacaktır."

LA CROIX: SALDIRILAR TÜRKİYE'DEN GELİYOR

La Croix gazetesi de Fransa'nın Müslüman Kardeşler'e yakın akımları hedef aldığına işaret etti.

Gazetede yer alan haberde şu ifadeler dikkat çekti: "Fransız yürütmesi, bu 'radikal azınlık' ifadesiyle Müslüman Kardeşler'e yakın akımları hedef alıyor. Anonim kalmayı tercih eden bir uzman, 'Aslında, saldırılar daha çok Cumhurbaşkanı Müslüman Kardeşler akımından çıkan Türkiye ile Kuveyt, Ürdün, Filistin veya Katar'da kendilerine yakın parti veya derneklerden geliyor' diyor. Fransa'daki her saldırıda 'Paris'i İslamofobi veya Müslümanlara 'zulmetmekle' suçlayarak durumu tersine çevirme alışkanlığı olan akımlar.

Öte yandan, aynı araştırmacı, Recep Tayyip Erdoğan dışında, bu ülkelerin hiçbir liderinin bu boykot çağrılarını iletmediğini veya teşvik etmediğini belirtiyor."

MÜSLÜMAN ÇOĞUNLUKLU 57 ÜLKEDEN 5'İ

Fransa'ya karşı boykot geliştiren Müslüman çoğunluklu ülkeler mevcut durumda oldukça sınırlı sayıda. 57 ülkeden sadece 5'i boykota katılıyor. Bunlar arasında yer alan Türkiye'nin ittifakı Katar'ın nüfusu sadece 300 bin. Dünya'daki Müslüman sayısı 1,5 milyar olarak tahmin ediliyor.

FRANSA'NIN ORTADOĞU İHRACATI SADECE YÜZDE 3

FranceInfo'ya konuşan Sapience Enstitüsü Başkanı ekonomist Olivier Babeau, "Ekonomik olarak bakıldığında, riski çok göreceli yapmak gerekiyor" dedi.

Avrupa Birliği ve Birlik dışındaki Avrupa'nın Fransa ihracatlarının yüzde 67'sini temsil ettiğini belirten Babeau, "Yakın Doğu ve Orta Doğu, sadece yüzde 3'ünü temsil ediyor" dedi.

EKONOMİST BABEAU: TÜRKİYE KAYBEDER

Türkiye'nin ise Fransız ürünlerini ithal etmekten çok ihracat yaptığını ifade eden Babeau, "Eğer tüm ticari ilişkilerin durdurulduğunu hayal edersek, Fransa'ya oranla 2,7 milyar euro ticaret fazlası kaybeden Türkiye'dir. Bu bizden çok onu etkileyecektir" dedi.

Boykot çağrısının Erdoğan'ın "siyasi olarak araçsallaştırması" olduğunu kaydeden Babeau, temel üretimleri vuracak büyüklükte bir boykot beklemiyor.

BFMTV: BÜYÜK SEKTÖRLERİ BOYKOT ZOR

BFMTV'de yer alan bir haberde Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası'nın verilerine yer verildi. Buna göre Fransa'nın Türkiye'ye yönelik ihracatı 2019'da yüzde 0,7 oranında azaldı. 2018'de yüzde 11,9, 2017'de yüzde 4,5 azalma yaşanmıştı. Türkiye geçen yıl Fransa'nın 14'üncü müşterisiydi. 2019 yılında Fransa'dan Türkye'ye yönelik temel ihracat 490 milyon euro ile havacılık sektöründe oldu. Ama bu rakam da yzüde 23,6 oranında azalmıştı. 2020'de daha büyük bir çöküş bekleniyor. Zira havacılık sektörü bir dönem geçiriyor.

Fransa'nın Türkiye'ye doğru ihraç ettikleri arasında çelik ürünleri 455 milyon euro ile ikinci sırada yer alırken, otomobiller için aksesuarlar 420 milyon ile üçüncü büyük ihracatı oluşturuyor. BFMTV'ye göre bunları Türkiye'deki tüketiciler için boykot etmek zor.

Boykot çağrının başka sınırları da var. Fransa'da damgalanan ürünlerin ötesinde, birçok Türk tüketim malları Fransız grupları tarafından dağıtılıyor. Türkiye, örneğin, yerel maden suyu markaları Hayat ve Sırma sayesinde Danone için önemli bir pazar. BFMTV'ye göre bu şişeleri boykot etmek, nihayetinde kendini Türk ürünlerinden mahrum etmek anlamına gelecek. Aynı şekilde ulusal düzeyde ilk 3'te yer alan süt ürünleri markası İçim, yüzde 100 "Türk sütü" ile Fransız devi Lactalis'e ait.

ENCEL: BOYKOT İLKTİR AMA ABARTILMAMALI

Le Parisien gazetesi de Katar, Kuveyt veya Ürdün gibi Ortadoğu ülkelerinin Fransız ürünlerini boykot etmesini değerlendiren bir haber yayınladı. Siences Po fakültesinde jeopolitika profesörü Frederic Encel, "Ortadoğu'da Fransız ürünlerinin boykot edilmesi bir ilktir ama fazla abartılmamalı. Dünyada 57 müslüman ağırlıklı devlet varken beş ülkeden bahsediyoruz. Dünyada 1,5 milyar Müslüman varken Katar'dan ve 300.000 sakininden bahsediyoruz… ”

AB BOYKOT EDERSE....

Le Parisien gazetesine göre ekonomik olarak, esas olarak sosyal ağlar aracılığıyla yayılan bu boykot, ticaret aslında sınırlı olduğundan, Fransa'yı doğrudan tehdit etmiyor. Örneğin, Fransa 2019'da Kuveyt'e "sadece" 600 milyon euro, Almanya'ya 70 milyar euro ihraç etti. Frédéric Encel, "Her şeyden önce, bu boykot devam ederse, bu ülkeler tüm Avrupa Birliği’nin bir boykotu ile yaptırımlarının dönüşüne maruz kalacak. Bu onlar için yaşanabilir değil" ifadelerini kullandı.

BOYKOT YAYGINLAŞIR MI?

Les Echos gazetesine de konuşan Encel, Türk Cumhurbaşkanı'nın yaptığı boykot çağrısının Avrupa'nın muhtemel yaptırımları halinde kendisine karşı döneceğini belirtiyor. Encel, hem siyasi hem de ekonomik nedenlerle bu çağrının Ortadoğu'da yaygınlaşmasını düşünmüyor.