Kolombiya’da 1964 yılında başlayan köylü isyanına öncülük eden örgütlerin başında gelen Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC), 2016 yılındaki barış anlaşması kapsamında 2017’de silahlarını Birleşmiş Milletler (BM) yetkililerine bırakmıştı. 7 bini aşkın FARC gerillası siyasal yaşama geçme kararı alırken, anlaşmaya karşı çıkan bazı grupların silah bırakmadığı biliniyor.

BM gözetiminde siyasal yaşama geçiş için belirli alanlarda toplanan eski gerillaların en büyük endişesi ise, Ağustos ayında Juan Manuel Santos’tan görevi devralan yeni Devlet Başkanı Uvan Duque’nin barış karşıtı tavrı. Zira silahların bırakılmasından sonra Duque’nin nasıl bir yol izleyeceği kestirilemiyor ve ismini değiştirerek Halk için Alternatif Devrimci Güç (FARC) adını alan örgütün kimi üyeleri silah bırakmayı reddetmişti.

ANLAŞMA BÜYÜK BİR İHANET, TUZAK VE ALDATMACA!

FARC’ın barış sürecinde ciddi bir yanlışlık yaptığına dair en ciddi açıklama ise, 2012-2016 yılları arasında Küba’daki müzakerelerde yer alan İvan Marquez oldu.

Geçtiğimiz haftalarda siyasal yaşama geçiş alanlarından çıkarak ‘kaybolduğu’ duyurulan Marquez, Kolombiya Senatosu Barış Komisyonu’na gönderdiği bir mektupla hem devletin tavrını hem de hareket olarak FARC’ın yaptığı yanlışları sıraladı. Marquez’in eski gerilla önderlerinden Oscar Montero ile ortak kaleme aldığı mektupta, Küba’daki müzakerelerle oluşturulan barış anlaşmasında daha sonra yapılan değişikliklerin anlaşmayı ‘Frankenstein kabusuna’ dönüştürdüğü vurgulanıyor.

Birçok yerel medya organında yayınlanan mektupta Marquez ve Montero, değişikliklerin özellikle FARC gerillalarının silahlarını BM yetkililerine teslim ettikten sonra yapılmasına dikkat çektiler. Mektupta, “Bu kalleşlik; bir tuzak, aldatmaca. Barışa bu şekilde ihanet edilemez. Törenle imzalanmış anlaşmalara riayet edilmelidir” eleştirisinde bulundular.

‘KURUCU LİDERİN UYARILARINA RAĞMEN KANDIK’

FARC’ın barış anlaşmasının tam olarak uygulanmasını beklemeden silahlarını bırakmasının büyük bir hata olduğunu vurgulayan Marquez ve Montero, 2008 yılında yaşamını yitiren eski FARC lideri Manuel Marulanda Velez’in sözlerine atıfta bulundular. Mektupta, şöyle denildi: “Bizler çok safça, Manuel Marulanda Velez’in bizi sürekli olarak ‘olası anlaşmalara riayet edilmesinin tek garantisinin silah olduğu uyarısında bulunmasına rağmen hükümetin ‘iyi niyetine’ inandık.”

İki gerilla lideri, gerillaların sosyal ve ekonomik olarak toplumsal yaşama dahil olmalarına dair anlaşma şartları üzerinde uzlaşılmadan silah bırakılmasının hatalı olduğunun altını çizdiler.

ENDİŞELERİN HAKLI OLDUĞUNUN İTİRAFI

FARC’ın siyasi yaşama geçmesiyle birlikte yüzlerce gerillanın silahlı olarak alanlarında kaldığı öğrenilmişti. FARC’ın büyük oranda silahlı mücadeleyi bırakması nedeniyle halen en az 2 bin 500 gerillası bulunan Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) ile 2017 başında Ekvator’da başlatılan müzakereler ise, geçtiğimiz aylarda Küba’ya alınmıştı.

Ancak yeni Devlet Başkanı İvan Duque’nin gerilla hareketlerinin taleplerini de dikkate alan barış anlaşmalarına karşı olması endişeye yol açıyordu. İvan Marquez ve Oscar Montero’nun kaleme aldıkları mektup ise, yaşanan endişelerin haklı gerekçeleri olduğunun gerilla cephesinden en önemli itirafı niteliğinde.

BELİRSİZLİK NEDENİYLE BAZI ESKİ FARC GERİLLALARININ TUTUMU DEĞİŞMİŞTİ

2016 anlaşması kapsamında FARC’ın seçimlerde alacağı oy oranı ne olursa olsun parlamentoda en az 10 sandalye ile temsili öngörülüyordu. Silahlı gruplara katıldığı iddia edilen İvan Marquez de, parlamentoda kendisine ayrılan koltuğu reddetmişti. Marquez, buna gerekçe olarak barış anlaşmasının içeriğinden uzaklaşmasını göstermişti.

1964 yılında başlayan Kolombiya iç savaşında 260 bini aşkın kişinin yaşamını yitirdiği ve on binlerce kişinin kaybolduğu tahmin ediliyor. FARC ile Kolombiya devleti arasında 2012’de Küba’da başlayan müzakereler, 2016’da anlaşmayla sonuçlanmıştı.

FARC’ın siyasal yaşama geçmesiyle bazı gerilla gruplarının silah bırakmadıkları biliniyor. FARC’ın büyük oranda siyasal yaşama geçmesiyle birlikte ülkedeki en büyük sol gerilla hareketi olarak Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) bulunuyor. ELN ile 2017’de başlayan müzakereler, yeni Devlet Başkanı İvan Duque’nin tutumu nedeniyle büyük bir belirsizlik içinde.