HRW: Mali’de vahşet işleyenlerin cezasızlığına son verilsin

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Mali’de geçen yıl 450’yi aşkın sivilin ölümünden sorumlu tutulan İslamcı silahlı gruplar ile toplumcu öz savunma güçleri karşısındaki cezasızlığa son verilmesini istedi.

İnsan hakları örgütü HRW, “Daha ne kadar kan dökülmesi gerekiyor?” diye sordu. Yayınlanan raporda, yaklaşık 150 mağdur, tanık, Pöller ve Dogon toplumlarının liderleri, sağlık ve adli sorumlular ile uzmanlarla yapılan söyleşilere yer verildi.

HRW’nin Batı Afrika masası müdürü Corrine Dufka, “Mali’nin orta bölgelerinin genelinde, silahlı gruplar öldürüyor, sakat bırakıyor ve toplulukları terörize ediyor” dedi. Dufka, “Öyle görülüyor ki, hesap vermekten endişe etmiyorlar” diye ekledi.

HRW sorumlusu, “ölümcül şiddet ve intikam döngüsü tekrarlandıkça yok edilen yaşamların bilançosunun da ağırlaştığını” kaydetti.

Cihatçı olarak tanımlanan gruplar, 2012’de Mali’nin kuzeyinde ortaya çıktı ve bu “cihatçı şiddet” ülkenin merkezi ile komşu Burkina Faso ve Nijer’e de yayıldı. Fransız güçleri, bölgesel güçler ve BM’ye bağlı güçler bölgede bulunmasına “rağmen”, radikal İslamcı grupların yayılması sürdü.

Büyük ölçekli saldırılar genellikle Mali ordusu kamplarını hedef alıyor ve onlarca kişinin ölümüne nede oluyor. Bu durum, toplumdaki tepkinin de artmasına neden oluyor. Zira çatışmaların ve saldırıların ne zaman son bulacağı bilinmiyor. Dış müdahalelere karşı da tepkiler giderek artıyor.

2015 yılında radikal vaiz Amadu Kufa’nın grubu ortaya çıktığında, genellikle hayvan yetiştiriciliği yapan Pöller halkı içerisinde örgütlendi. O tarihten bu yana Pöller halkı ile Bambara ve Dogon etnik toplulukları arasında çatışmalar arttı.

HRW raporunda 2019 yılında köylülerin etnik aidiyetlerinden dolayı araçlardan zorla indirilerek infaz edildiği, sivillerin evlerinde canlı canlı yakıldığı veya gelişigüzel yerleştirilmiş patlayıcılarla öldürüldüğü belirtiliyor. Bu patlayıcılar, Malili askerler ile yabancı askerleri de hedef alıyor. Şiddet olayları 2020 yılında da devam ediyor.

97 sayfalık rapora göre Mali’nin merkezinde 2019 yılında en az 456 sivil öldürüldü ve yüzlercesi yaralandı. Bu bilanço, 2019 yılını ülkede askeri-siyasi krizin başladığı 2012’den beri en ölümcül yıl yaptı.

HRW, silahlı grupların sorumlularının neredeyse tam cezasızlıktan yararlandığı tepkisinde bulunurken “Mali makamları soruşturmaları acilen hızlandırmalı” dedi. Rapora göre mahkemeler geçen yıl bir çok soruşturma başlatıp, “toplumcu şiddete ilişkin daha az önemdeki olayları gerekçe göstererek 45 kişiyi mahkum” etse de adli makamlar halen çok sayıda katliama karışan silahlı grupların liderlerinin ifadesine bile başvurmadı. Dufka, “Mali hükümetinin her çeşit silahlı grupları cezalandırmadaki başarısızlığı, bu grupların başka vahşetlere imza atmasını cesaretlendiriyor” dedi.