HRW: Türk askerleri Suriyelilere işkence yapıyor, öldürüyor

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Türkiye'nin sınır güvenliğinden sorumlu görevlilerin Suriye sınırında ayrım gözetmeksizin Suriyeli sivillere ateş açtığını ve göçmenlere işkence ettiğini belirtti.

HRW yaptığı açıklamada “Türkiye'nin sınır güvenliğinden sorumlu görevlilerin Suriye sınırında ayrım gözetmeksizin Suriyeli sivillere ateş açtıklarını, Türkiye'ye geçmeye çalışan sığınmacı ve göçmenlere işkence ettiklerini ve onlara yönelik aşırı güç kullandıklarını” belirtti.

Açıklamada “Türkiye hükümeti, hukuka aykırı öldürmeler de dahil olmak üzere ilgili ağır insan hakları ihlallerinden sorumlu sınır görevlilerini soruşturmalı, onları eylemlerinden sorumlu tutmalı ve bu ihlallere yönelik uzun süredir devam eden cezasızlığa son vermelidir” denildi.

11 Mart 2023 tarihinde, “düzensiz yollardan Türkiye'ye geçmeye çalışan sekiz kişilik bir Suriyeli grubun acımasızca dövülerek işkenceye maruz kaldığını” belirten HRW, “Türk yetkililer tarafından gözaltına alınan yetişkin bir erkek ve bir erkek çocuk ölürken, geri kalanlar da ciddi şekilde yaralandı” dedi.

Açıklamada, “13 Mart tarihinde Türkiye'nin bir sınır görevlisi, sınıra bitişik bir bölgede tarlasını süren 59 yaşındaki bir adamı vurarak öldürdü. Bu cinayetle ilgili olarak yürütülen soruşturma hakkında erişilebilir herhangi bir bilgi bulunmamaktadır” diye belirtildi.

HRW Avrupa ve Orta Asya Direktörü Hugh Williamson, "Sınır güvenliğinden sorumlu Türk silahlı kuvvetleri ve jandarma, Suriye-Türkiye sınırı boyunca Suriyelilere gelişigüzel ateş açıyor ve kötü muamelede bulunuyor. Son yıllarda düzenli şekilde gerçekleşen bu eylemler sebebiyle yüzlerce ölüm ve yaralanma olayı kayıt altına alındı. Suriyelilere yönelik keyfi öldürmeler, Türkiye'nin sınır görevlileri tarafından gerçekleştirilen ve hükümetin etkili bir şekilde engellemekte veya soruşturmakta başarısız olduğu bir vahşet örüntüsünün parçasıdır" diye tepki gösterdi.

Açıklamada Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin (SOHR) verileri de yer aldı. SOHR, “2023'ün başından bu yana Suriye-Türkiye sınırında ilgili sınır görevlilerinin neden olduğu 11 ölüm ve 20 yaralanmayı” kayıt altına aldı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü bu vakalardan ikisini bağımsız şekilde belgelediklerini ve doğruladıklarını kaydetti.

HRW, Ekim 2015 ile Nisan 2023 arasında Suriye sınırı boyunca Türkiye'nin sınır görevlilerinin karıştığı ihlalleri içeren 277 ayrı olayı belgelediklerini ifade etti. Bu verilerin kısmen Suriye’deki çatışmaları izleyen bir kuruluştan alındığı belirtildi.

Açıklamada “Gözlemciler, toplamda en az 234 ölüm ve 231 yaralanma vakası kaydetmiş olup, bunların büyük çoğunluğu mağdurlar sınırdan geçmeye çalışırken meydana gelmiştir. Yirmi altı olayda en az 20 ölü ve 15 yaralı olmak üzere çocuklar da yer almıştır. Dahası, sınırı geçmeye çalışmayan kişiler arasından da en az 6 kişi ölmüş, 6 kişi de yaralanmıştır. Çatışmaları izleyen kuruluş, yürüttüğü insani yardım çalışmalarının Türkiye makamları tarafından olumsuz etkilenebileceği endişesiyle isminin açıklanmamasını talep etmiştir” denildi.

Açıklamaya göre ayrıca İnsan Hakları İzleme Örgütü, Ekim 2022'de Türkiye makamlarının uzun süredir geçici korumadan yararlanan yüzlerce Suriyeliye gönüllü geri dönüş formlarını zorla imzalatarak onları sınır dışı ettiğini belgeledi.

HRW, “Suriyeli mültecilere yardım için Türkiye hükümetine önemli miktarda mali destek sağlayan Avrupa ve ötesindeki bağışçı hükümetler, Türkiye sınırlarında sığınmacı ve göçmenlere yönelik hukuka aykırı öldürme ve işkence de dahil olmak üzere ihlal iddialarının kapsamlı ve etkili bir şekilde soruşturulmasını talep etmelidir” çağrısında bulundu.

Açıklamada ifadeleri yer alan Williamson, "Türkiye'nin sınır görevlilerinin sınır boyunca Suriyelilere uyguladığı şiddet uzun süredir devam eden ve büyük ölçüde ilgilenilmeyen bir sorun. Türkiye hükümeti, sınırlarında sığınmacı ve göçmenlere yönelik hukuka aykırı öldürme ve işkencelere son vermek için acil ve etkili tedbirler almalı, geçmişte yaşanan ihlaller için adalet sağlamalıdır." dedi.