Irak Başbakanı Adıl Abduhmehdi, Irak’daki Haşdi Şabi grupları ve ofislerine ilişkin dün bir askeri kararname yayımladı.  

Kararnamede, Irak ordusunun bir parçası olan Haşdi Şabi güçlerinin, Başkomutanın emirleri doğrultusunda hareket etme yükümlülüğü olduğu ve söz konusu yapıdan da Başbakanın atayacağı kişinin sorumlu olacağı belirtildi.
 
DAİŞ ile savaş sırasında milis gücüne bağlı grupların kullandığı tüm isimlerin artık kullanılmayacağının vurgulandığı kararnamede, bu isimler yerine “tugay” ve “alay” gibi askeri tanımların kullanılacağı kaydedildi.
 
Talimatlara göre, silahlı yapılara dahil olmak istemeyen gruplar da ülke yasalarına göre siyasi parti ve gruplara dönüşebilecek. Söz konusu silahlı grupların sivil bürolarını korumak için ruhsatlı silah taşıyabileceği ve bunun dışında silah taşımalarına izin verilmeyeceği belirtildi.

Talimatlar dışında gizli ya da açık şekilde silahlı olarak faaliyet gösteren grupların "yasa dışı" kabul edileceği uyarısının yapıldığı ve bu yükümlülüklerin getirilmesi için 31 Temmuz’a kadar sürenin tanındığı kararnamede, şöyle deniliyor: 

“Kentlerde ve onun dışındaki bölgelerde Haşdi Şabi'ye bağlı grupların adını taşıyan tüm bürolar kapatılacak. Haşdi Şabi gruplarına bağlı tüm ekonomik bürolar ve askeri kontrol noktaları da kapatılacak. Talimatların en geç 31 Temmuz'a kadar yerine getirilmesi gerekiyor. Haşdi Şabi’nin milis yapısıyla ilgili başka kararlar da alınacaktır.”

SADR DESTEK OLDU, BEDİR GRUBU 'TANIMADI'

Adıl Abdulmehdi’nin açıkladığı kararnameye ilk destek Sadr Hareketi Lideri Mukteda El Sadr’dan geldi. El Sadr, 2014'te kendi talimatıyla kurulan milis gücü Seraya es-Selam'ı lağvederek, Irak Başbakanı Abdulmehdi’nin yayınmadığı kararnameye destek verdi. 

Abdulmehdi'nin bu kararı üzerine Sadr, yine bir milis gücü olan Seraya es-Selam'ı lağvetme kararı aldığını duyurdu ve söz konusu milis gücü de hemen bir açıklama yaparak, Sadr'ın "lağvetme kararının" yerine getirileceğini belirtti.

Abdulmehdi’nin yayımladığı kararname Mukteda El Sadr’dan destek görürken, Haşdi Şabi grupları komutanlığı adına şu ana kadar herhangi bir açıklama yapılmadı. Haşdi Şabi gruplarından ve İran yanlısı olarak tanınan Bedir Tuygayları ise "Irak’ın Şii Ruhani Lideri Ali Sistani dışında hiç kimsenin gücünün yetmeyeceği" şeklinde bir açıklama yaparak, bir biçimde kararı kabul etmediğini açıkladı. 

Haşdi Şabi'ye bağlı Bedir Örgütü'nün Irak Meclisi Grup Başkan Hasan el-Kaabi, yerel basına yaptığı açıklamada, Abdulmehdi'nin Haşdi Şabi bürolarını kapatma kararına "İyi bir şey değil" diyerek tepki gösterdi.

Kaabi, "(Şiilerin dini mercii Ayetullah Ali es-Sistani) Sistani dışında herhangi bir siyasetçi ya da hükümette görevli bir kişinin Haşdi Şabi'yi bitirmeye gücü yetmez. Haşdi Şabi, hükümetteki görevi ne olursa olsun herhangi biri tarafından değil, sadece kurucusu Sistani tarafından lağvedilebilir" diye konuşarak, kararı tanımadıklarını açıkladı.

BİR DESTEK DE ABADİ'DEN

Abdulmehdi’nin Haşdi Şabi’ye ilişkin kararnamesine bir destek de eski Başbakan ve Nasr Koalisyonu Başkanı Haydar Abadi’den geldi. Abadi, kararı destekleyerek, peşmerge güçleri hakkında da benzer kararın çıkartılması talebinde bulundu.

Abdulmehdi’nin aldığı kararı Nasır’ın desteklediğinin belirtildiği açıklamada, “Irak Başbakanı Abdulmehdi'nin, benzer talimatnameyi peşmerge güçleri ve tüm askeri güçler için çıkartması ve uygulamasını talep ediyoruz” denildi.

ZAMANLAMASI DİKKAT ÇEKİCİ
 
Irak Başbakanı Adıl Abdulmehdi tarafından dün Haşdi Şabi’ye ilişkin yayımlanan kararname, birçok kesim, çevre tarafından tartışma konusu oldu. Bazı kesimler, kararnameye destek verirken, özellikle İran yanlısı grupların tepki göstermesi, ABD ile İran arasında krizin yaşandığı bir dönemde böyle bir kararın alınmasının dikkat çekici ve İran’ın Irak’taki etkisini azaltmak olarak yorumlandı.