Kanada ile Çin arasında diplomatik kriz

Kanada hükümeti, Çinli bir diplomatik Kanadalı bir milletvekili gözdağı vermeye çalışmakla suçlayarak “istenmeyen adam” ilan etti. Çin ise yaşanan bu yeni diplomatik krizden Kanada’yı sorumlu tuttu.

Kanada Dışişleri Bakanı Mélonie Joly, Çinli bir diplomatın sınırdışı edildiğini açıklayarak “İç işlerimize hiçbir şekilde dış müdahaleye müsamaha göstermeyeceğiz” dedi.

Kanada’nın ikinci büyük ticari ortağı olan Çin ise Ottawa hükümetini zaten çok gergin olan çift taraflı ilişkileri “sabote” etmekle suçladı.

Çin’in Kanada Büyükelçiliği yaptığı yazılı açıklamada "Çin sert karşı önlemler alacak” dedi ve bunun sonuçlarından Kanada’nın sorumlu olacağını belirtti.

Çin Büyükelçiliği, Justin Trudeau hükümetini “sadece uluslararası hukuku değil, aynı zamanda uluslararası ilişkilerin temel normlarını ağır bir şekilde ihlal ettiği” tepkisinde bulundu.

Kanada Dışişleri Bakanı ise ülke demokrasisinin “korunmasının” önemine vurgu yaparak, “Bu karar sözkonusu tüm faktörler dikkatlice değerlendirilerek alındı” dedi.

Kanada medyasına göre Toronto’daki Çin Konsolosluğu’nda görevli Zhao Wei, gelecek beş gün içinde sınırdışı edilecek.

Wei, Kanadalı muhafazakar bir milletvekiline yönelik yıldırma çabalarının merkezinde yer almakla suçlanıyor. Kanadalı vekil Michael Chong ve ailesinin, başta Uygur sorunu olmak üzere Pekin’e karşı eleştirileri nedeniyle Çin’in baskılarına maruz kaldığı iddia ediliyor.

Justin Trudeau hükümetinin Çin’e karşı sesini yükseltmesi için haftalardır hükümet üzerinde baskılar var.

Çin ile Kanada arasındaki ilişkiler özellikle 2018’de Kanada’nın Çinli telekom devi Huawei şirketinin bir sorumlusunu tutuklaması ve Çin’in de iki Kanada vatandaşını hapsetmesiyle giderek kötüleşti. Her üçünün serbest bırakılmasına rağmen gerginlik bitmedi.

Çin ayrıca Kanada’yı Washington’ın Çin’e yönelik politik çizgisine kaymakla eleştirirken, Kanada da Çin’i kendi iç işlerine müdahale etmekle suçluyor. Çin özellikle 2019 ve 2021’deki Kanada seçimlerine müdahale etmekle suçlanıyor.