AFP’nin diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberine göre, üst düzey temaslarla bu blokaj ortadan kaldırılmaya çalışılıyor. Bu amaçla Pazartesi günü Brüksel’de AB dışişleri bakanları bir toplantı yapacak.

Avrupalı bir diplomata göre, Avusturyalılar Sophia olarak adlandırılan görev kapsamında savaş gemileri konuşlandırılmasını reddetmeye devam ediyor ve Macaristan’ın da bu konuda kendilerine destek verdiğini söylüyor.

Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz, Şubat ayı başında Welt am Sonntag gazetesine verdiği mülakatta, “Libya’ya karşı silah ambargosuna saygı için Sophia mı? Açıkça söylüyorum: bu gerçekleşmeyecek” demişti. Kurz, “Sophia hep her şeyden önce bir kurtarma misyonu oldu ve binlerce kaçak göçmenin Avrupa’ya giriş bileti haline geldi” iddiasında bulundu.

Avusturya ve Macaristan, Sophia gemileriyle, mültecileri taşıyan gemilerin batması sonucu kurtarma operasyonlarına katılmayı her zaman reddetti. Deniz hukuku, kurtarma faaliyetlerini zorunlu kılıyor. Her iki ülke, AB bünyesinde göçmenlerin paylaşılması için dayanışmayı da reddediyor.

AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, BM’nin Libya’ya uyguladığı ambargoyu denetlemekle görevli gemilerin faaliyetleri için bir operasyon alanı önerdi. Bu faaliyetlerin insan tacirlerinin kullanmadığı yolların dışında gerçekleşmesi gerekiyordu.

Ancak Avusturya hükümeti bu önerile kulak tıkarken, diplomatik kaynaklar Avusturya’nın bu tavrı ile başkalarının denize açılmasına hizmet ettiği ve krizi yatıştırmaya yardım etmediği tepkisinde bulunuyor. Diplomatlar bu ifadelerle Libya krizine dahil olan Türkiye ve Rusya’yı ima etti. Türkiye, Müslüman Kardeşler’in ağırlıkta olduğu Trablus merkezli hükümeti açık bir şekilde destekleyerek, çete ve silah transferi yaparken, Rusya da ülkenin doğusunun denetiminde bulunduran Halife Hafter güçlerini desteliyor.

Haftalık Die Welt gazetesine konuşan Borrell, silah sevkiyatının doğudan geldiğine dikkat çekti. Havadan yapılan keşif faaliyetleri sonucunda, ambargoyu ihlal eden gemilerin çıkış yerlerinin tespit edildiği ifade ediliyor.

Avrupa Birliği, 2015 yılında insan tacirlerine karşı mücadele ve BM’nin silah ambargosunun denetleme amacıyla Sopiha deniz operasyonunu başlatmıştı. Sophia’nın görevi 31 Mart 2020’ye kadar uzatıldı ancak henüz operasyonel olmadı. Zira üye devletler İtalya’nın denizde kurtarılan göçmenleri kabul etmeyi reddetmesi gerekçesiyle gemilerini çektiler. İtalya, operasyonun görev amacının değiştirilerek, sadece ambargoyu denetlemesini talep etti.