Ortadoğu’nun “Küçük İsviçresi” olarak adlandırılan Lübnan’da siyasi ve ekonomik kriz derinleşiyor. Evde kalma uygulamaları siyasi ve toplumsal iklimdeki kötüleşmeyi hızlandırdı.

Ekonomik faaliyetlerdeki yavaşlama, turistik faaliyetlerin keskin düşüşü, ulusal paranın dolar karşısında çöküşü ve alım gücünün sert bir şekilde kötüleşmesi ardından protesto eylemleri yeniden başladı.

İsviçreli RTS medyasına konuşan Paris’teki Siyasal Bilimler Fakültesi ekonomi profesörü Bassam Snaje, “Lübnan artık uçurumun eşiğinde değil, uçuruma öylece dalıyor” dedi.

Sjnaje, “Dolara endeksli Lübnan lirası bir kaç günde değerinin yarısını kaybetti. Sonuç olarak fiyatlar uçtu zira günlük tüketim mallarının yüzde 90’ına yakını ithal ediliyor” diye ekledi.

Aylarca süren siyasi krizin ardından Lübnan yüksek enflasyon senaryosu ile karşı karşıya. Bir yıl içerisinde yüzde 30 oranında zam yapıldı. 

SİSTEM KARTONDAN ŞATO GİBİ ÇÖKÜYOR

Beyrut’taki bir Suriyeli aydın, “Sistem kartondan bir şato gibi çöküyor. İşsizlik ve yoksulluk patlıyor” diye belirtti. Aynı kaynak, ülke genelinde öfkenin büyüdüğüne de dikkat çekti.

Ülkede orta sınıf da yoksullaşıyor. Her iki Lübnanlıdan biri kırılgan durumda. Resmi olarak işsizlik yüzde 40’larda. Hükümet verileri ayrıca ülke nüfusunun yüzde 45’inin yoksulluk sınırı altında yaşadığını gösteriyor.

Zaten sekiz yıldı komşu Suriye’deki savaşla zayıflayan Lübnan, resesyona girdi. Gayrı safi yurt içi hasıla 30 milyar dolar azaldı. Lübnan böylece tarihinde ilk kez IMF’nin dayattığı borcun geri ödemesini de yapamadı.

BU BİR SINIF MÜCADELESİDİR

Haftalardır sokaklar zaten her an patlamaya hazır bir bomba gibiydi. Salı günü bir eylemcinin Trablusşam’da asker kurşunu ile ölmesi fitili ateşledi. Eylemler ülkenin geneline yayıldı. Yollar kapatıldı, bankalar yakıldı ve ordu ile şiddetli çatışmalar yaşandı.

Lübnanlı Orient Le Jour gazetesine konuşan bir eylemci, “Bizim mücadelemiz sekter değildir; yoksulluğun altında çöken Lübnan halkını, ekonomik durumun kötüleşmesinin kaynağındaki banka sektörü ile karşı karşıya getiren bir sınıf mücadelesidir” dedi.

Lübnan’daki protestolar Aralık ayında ortaya çıkan Covid-19 pandemisi ile bir süre dursa da öfke dinmemişti.

Protestolar ilk olarak Ekim 2019’da başladı. WhatsApp üzeri aramalara vergi getirilmesi bardağı taşıran son damla olmuştu. Hükümet ilkin şiddetle bastırma yolunu seçse de sokakların sesini bastıramadı. 17 Ekim’de başlayan protestolar sonucu 29 Ekim’de Başbakan istifa etmek zorunda kalmıştı. Aralık ayında yeni başbakan olarak Hasan Diab’ın belirlenmesi de tepkileri dindiremedi.