Gizemli sahte bomba ihbarları, idari kurumları, okulları ve şirketleri aksatıyor. Sahte ihbarlar diğer bir çok kenti de etkiliyor ancak, her gün milyonlarca kişinin yer değiştirdiği 16 milyon nüfuslu Moskova’da bu durum çok daha sıklıkla yaşanıyor. Bazı günler ihbarlar bine varıyor.

İnterfax haber ajansına göre 28 Kasım’dan bu yana başkentte 1,6 milyonu aşkın kişi tahliye edilmek zorunda kaldı. Interfax, gayrı resmi tahmin veren tek medya olarak dikkat çekiyor.

AFP’ye konuşan Moskovalı bir kadın memur Yulia Olşanskaya, artık bomba alarmı sayısını bile tutmadıklarını belirtirken, Aralık ayında kızının gittiği okulun bir gün içerisinde bir çok kez tahliye edildiğini söylüyor. 13 yaşındaki kızı “Dersler iptal edildi ve ertelendi ama o günlerde tahliyeler de oldu” dedi.

Başka bir Moskovalı anne olan Yulia Grebenşenko, kızının Aralık ayı başından beri 13 kez okuldan tahliye edildiğini anlattı.

Her ihbarda benzer yöntemin kullanıldığı belirtiliyor. İzi takip edilemeyecek adreslerden bomba olduğuna dair mailler, şirketlere ve kamu kurumlarına atılıyor. Bunu üzerine yasal zorunluluk olarak inceleme başlatılıyor ya da tahliyeler gerçekleşiyor.

Interfax’a konuşan “güvenilir” bir kaynak sadece 5 Şubat günü, Moskova’da 1500 yere bomba ihbarı yapıldığını belirtti. Bunlar arasında bir katedral, 30 dolayında mahkeme, 150 eğitim yeri, 232 metro istasyonu, 15 sağlık kurumu, 75 havuz ve 100 dolayında alışveriş merkezi var.

İhbarların ardından gerçekleşen tahliyeler ve tedbirlerin maliyetine ilişkin bir tahmin yok ama, olayın boyutlarına bakılırsa çok yüksek olduğu ifade ediliyor. 2017 yılında, telefon yoluyla yapılan bir önceki bomba ihbarı dalgasında, Rus yetkililere göre milyonlarca euroluk hasar yaşandı.

Bu kez yetkililer açıklama yapmaktan kaçınıyor. Sessizlik hakim. Sadece Ocak ayı sonunda iç güvenlik servisi FB ve telekomünikasyon jandarması olarak değerlendirilen şirket Roskomnador, yurtdışında üslü sahte bomba ihbarı için kullanılan kriptolu iki mail servisini bloke ettiklerini duyurdu. Şimdiye kadar, ihbarlara ilişkin herhangi bir gerekçe veya adres gösterilmedi, şüphelilerin yakalandığına dair de herhangi bir açıklama yok. Kamu kurumlarının işleyişini açık bir şekilde aksatmasına rağmen kamuoyuna yönelik herhangi bir uyarı ya da güven veren bir mesaj bile yok.

AFP’ye göre sosyal ağlarda ve bazı “bağımsız” haber sitelerinde, konuya ilişkin biraz daha fazla bilgiye ulaşmak mümkün. Özellikle sanal para Bitcoin için şantaj yapıldığı öne sürülüyor. Saint-Petersburg’da mahkemelerin basın servisi yaptığı bir açıklamada, 120 bitcoin (mevcut kurlara göre 1,07 milyon euro) isteyen bir sahte bomba alarmı yapıldığını bildirdi. Paranın, Rus milyarder Konstantin Malofiyev tarafından kriptopara platformu WEX üzerinden elde edildiği iddia edildi. AB yaptırımlarına konu olan ve Ukrayna’da Rus yanlısı isyancılara yakın olmakla suçlanan bu aşırı muhafazakar oligark, böyle bir hırsızlığa katılmadığını açıkladı.

Rusya’nın büyük kamu televizyon kanaları, bomba ihbarları ardından yaşanan tahliyelerden bahsetmiyor. Muhalefet gazetesi Novaya Gazete’ya konuşan askeri sorunlar uzmanı eski KGB’li Valeri Şiriayev, “Eğer federal televizyon kanalları bundan bahsetseydi, hükümete yönelik güven eksikliği daha büyüyecekti” yorumunda bulundu. Askeri uzman, “Bu durum devletin tamamen güçsüz olduğunu gösteriyor” diye ekledi.

Şiriayev, “Teknolojilerin bugün çok karmaşık olması ve kriminallere en modern güvenlik servislerini bile durduramayacağı araçlar sunması mümkündür (…) Mevcut durumda sadece Rusya’ya karşı kullanılan bir silahtır. Ama herkesi vurabileceğini de akılda tutmak gerekiyor” yorumunda bulundu.