Nükleer kriz: UAEK İran yetkilileri ile görüşecek

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Genel Müdürü, İranlı yetkililerle bu hafta sonu görüşecek.

UAEK tarafından yapılan yazılı açıklamada, Genel Müdür Vekilini Cornel Feruta’nın Cumartesi günü İranlı yetkililerle görüşmek üzere Tahran’a gideceği belirtildi. Açıklamada görüşmeleri 9 Eylül Pazar günü yapılacağı ifade edildi.

UAEK, bu ziyaretin İran ile UAEK arasındaki karşılıklı etki çerçevesinde olduğunu belirtirken, ziyaretin İran’ın 2015’de Viyana’da imzalanan nükleer anlaşmaya uyup uymadığını gözetleme sürecini de içerdiğini kaydetti.

İran ile 5+1 grubu olarak ifade edilen ABD, Çin, Rusya, Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya arasında imzalanan anlaşma Tahran’a yönelik yaptırımların bir kısmının kaldırılmasını sağlamıştı.

Ancak ABD, Mayıs 2018’de anlaşmadan tek taraflı olarak çekildi ve yaptırımlara geri döndü. O günden beri gerilim tırmanıyor. İran da, Temmuz ayında bazı taahhütlerini askıya aldı ve başka taahhütlerin de askıya alınacağı tehdidinde bulundu.

İran Cumurbaşkanı Hasan Ruhani en son 6 Eylül’de yaptığı açıklamada Viyana anlaşması çerçevesindeki taahhütlerden bazılarını daha askıya aldıklarını duyurdu. İran üçüncü kezdir, ABD’nin yaptırımlarına yanıt olarak nükleer anlaşmanın dışına çıkarak misillemede bulunuyor. Ruhani, bu kez İran Atom Enerjisi Kurumu’ndan araştırma ve kalkınma alanında gerekli tüm tedbirleri alması bu alandaki tüm taahhütlerden vazgeçmesini istedi.

ABD Savunma Bakanı Mark Esper, Cuma günü yaptığı açıklamada İran’ın ABD ile yeni bir anlaşma için yeni müzakerelere yakınlaşmakta olduğunu savundu. Esper, “Öyle görünüyor ki İran tartışma yürütebileceğimiz bir yere yaklaşıyor” dedi.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da, Cuma günü yaptığı bir açıklamada Avrupa’yı İran’ın nükleer şantajına son vermeye çağırdı.