İsviçre Ekonomiden Sorumlu Devlet Sekretaryası (SECO), İsviçre’nin 2017 yılı savaş malzemesi satışı raporunu açıkladı. SECO’nun verilerine göre İsviçre, 1 Ocak 2017- 31 Aralık 2017 tarihleri arasında Avrupa, Asya, Afrika ve Amerika olmak üzere 4 kıtadan 64 ülkeye toplam 446 milyon 813 bin 934 frank değerinde savaş malzemesi gerçekleştirdi. SECO’nun raporuna göre geçen yıla oranla savaş malzemesi satışını yüzde 8 artıran İsviçre, Suriye ve Yemen iç savaşı başta olmak üzere dünyada yaşanan savaş ve çatışmaların doğrudan ortağı konumunda olan birçok ülkeye silah satışı gerçekleştirdi.

ALMANYA İLK SIRADA...

SECO’nun raporuna göre, İsviçre, 2017 yılı içerisinde Almanya’ya 117 milyon 709 bin 071 frank değerinde savaş malzemesi gerçekleştirdi. Almanya’nın ardından en çok satış yapılan ülkeler ve rakamlar şu şekilde: Tayland: 87 milyon 649 bin frank, Brezilya: 32 milyon 920 frank, Güney Afrika: 32 milyon 678 bin frank, Amerika Birleşik Devletleri: 27 milyon 602 bin frank, İsveç: 12 milyon 671 bin frank, Fransa: 11 milyon 497 bin frank, Norveç: 11 milyon 285 bin frank, İspanya: 9 milyon 681 bin frank, Hindistan: 8 milyon 943 bin frank.

HER TÜRLÜ SAVAŞ MALZEMESİ SATIŞI GERÇEKLEŞTİRİLDİ

Rapora göre, İsviçre’nin 2017 yılı içerisinde yaptığı toplam satışın yüzde 39,4 yangın kontrol ekipmanı, yüzde 30,5 silah parçası ve malzemesi, yüzde 8 silah, yüzde 6,1 savaş uçakları, yüzde 5,3 patlayıcı madde üzerinden yaptığı ifade edildi. Geriye kalan yüzde 10,7 kısımlık savaş malzemesi satışı ise 5 farklı kategoriye dağıtıldı. Yine rapora göre 2017 yılı içerisinde birçok ülkeye 71 milyon değerinde silahsız askeri eğitim uçakları, keşif uçakları ve gece görme sistemleri satışı gerçekleştirildiğine dikkat çekildi.

TÜRKİYE’YE SON YILLARIN EN BÜYÜK SAVAŞ MALZEMESİ SATIŞI YAPILDI

2004 yılında AKP hükümeti ile yaptığı ticaret antlaşması kapsamında, 2005 yılından itibaren Türkiye’ye silah satışına tekrardan başlayan İsviçre, son yıllara oranla 2017 yılında Türkiye’ye yaklaşık 650 bin frank değerinde savaş malzemesi satışı gerçekleştirdi. 2015’te 137 bin frank, 2016’da ise Türkiye’ye sadece 47 bin frank değerinde silah satışı gerçekleştiren İsviçre’nin, 2017 yılında ise bu rakamı yaklaşık 650 bin franka yükseltmesi dikkat çekti.

Kürdistan’da yürüttüğü savaştan dolayı 1992’den 2004 yılına kadar Türk devletine savaş malzemesi satışı yapmayan İsviçre, AKP hükümeti ile yaptığı antlaşma sonucunda 2005-2015 yılları arasında toplam 28 milyon frank değerinde savaş malzemesi satışı yapmıştı.

2017 yılında Türkiye’ye 650 bin frank değerinde satış gerçekleştirildiğinin gösterildiği raporda ayrıca Türkiye’nin makineli tüfek malzemesi talebinde bulunmasına rağmen bu talebin gerçekleştirilmediğine de dikkat çekiliyor. SECO, bu talebin reddedilmesini ise İsviçre Federal yasasının “Satış yapılan ülke insan haklarını devamlı ihlal ediyorsa bu ülkeye savaş malzemesi satışı durdurabilir veya kısıtlanabilir” maddesine bağlıyor.

İsviçre, yine ismini sık sık Suriye ve Yemen’deki iç savaştaki cihatçı gruplara verdiği destekle duyuran Suudi Arabistan’a 2017 yılında 4 milyon 777 bin 364 bin frank değerinde savaş malzemesi satışı gerçekleştirdi. Arap ülkesi Umman’a 7 milyon frank değerinde satış gerçekleştiren İsviçre, Arap Emirlikleri’ne ise yaklaşık 3,5 milyon franklık silah satışı yaptı.

FEDERAL YASA YASAKLIYOR AMA…

Savaş malzemelerinin üretimi ve dışa dönük satışının hangi kapsamda olması gerektiği, İsviçre Federal Anayasası'nda belirlenmiş durumda. Federal Anayasa’ya göre İsviçre’de üretimi yapılan savaş malzemelerinin hem İsviçre’de hem de satışı yapılan ülkede sivil halka karşı kullanılması yasak. Yine İsviçre’den savaş malzemesi alan bir ülkenin, aldığı malzemeleri başka bir ülkeye göndermesi veya bir başka ülkeye karşı kullanması yasak. Yine Federal Anayasa’ya göre devamlı olarak insan hakları ihlalleri yapan ve barış ortamını bozan ülkelere de savaş malzemesi satışı yasak. Bunun için de İsviçre, savaş malzemesi satışı yaptığı bazı ülkelerde her yıl araştırma yaparak, hangi amaçla kullanıldığını raporlayıp satışlarını bu rapora göre gerçekleştiriyor.

İSVİÇRE KÜRTLERE DÖNÜK KATLİAMA ORTAK OLUYOR

Birleşmiş Milletler (BM) başta olmak üzere insan hakları kuruluşlarının, Türkiye’nin sivil halka karşı savaşa ilişkin raporlarına rağmen İsviçre, 2017 yılında Türkiye’ye bu kadar yüksek bir oranda silah satışı gerçekleştirmesi bir anlamda İsviçre’nin Türk devletinin işlediği suçlara ortak olduğu anlamına geliyor. Özellikle Türk devletinin Efrin’de sivil halka yönelik yaptığı katliamlar İsviçre Federal Anayasa kapsamında değerlendirildiğinde İsviçre’nin acilen Türk devletine savaş malzemesi satışını yasaklaması gerekiyor.

İSVİÇRE’NİN SİLAH SATIŞINI YASAKLADIĞI ÜLKELER

İsviçre belli aralıklarla Federal Anayasa’nın silah satışı ile ilgili maddelerine ve uluslararası yasa ve antlaşmalara haykırı düştüğü için bazı ülkelere silah satışını yasaklıyor. Aktüel olarak İsviçre’nin silah satışını durdurduğu ülkeler şu şekilde:

Eritre, Irak, İran, Yemen, Lübnan, Libya, Myanmar, Kongo Demokratik Halk Cumhuriyeti, Kuzey Kore, Orta Afrika Cumhuriyeti, Güney Sudan, Somali, Sudan, Suriye ve Zimbabve.