Afganistan, dünyanın en kanlı savaşına dönüşmek üzere

Afganistan’daki savaş son haftalarda net bir şekilde şiddetlendi. Uzmanlar, bu savaşın 2018 yılı içerisinde dünyanın en kanlı savaşına dönüşmek üzere olduğu konusunda uyarıyor.

1900’lü yılların başından bu yana kronik bir istikrarsızlık yaşayan ve onlarca yıldır kesintisiz bir savaş halinde olan Afganistan’da durum giderek kötüleşiyor.

AFP’ye konuşan Amerikan Barış Enstitüsü USIP analisti John Walsh, “Afganistan’da ölü sayısında yaşanan patlama ve Suriye’deki savaşın sona erme ihtimali göz önüne alındığında, Afganistan dünyanın en ölümcül savaşı haline gelebilir” dedi.

ÖLÜ SAYISI 20 BİNİ GEÇMEK ÜZERE

Uluslararası Kriz Grubu (ICG) danışmanı Graeme Smith, “Afganistan savaşı, 2018 yılında siviller dahil 20 bin ölüyü geçmek üzere” diye konuştu.

Kırk yıldır çatışmalardaki insani kayıpları değerlendiren Uppsala Conflict Data Program (UCDP) verilerine göre 2017 yılında 19 bin 694 kişi öldü. Bu trajik bir rekoru ifade ediyordu. Ancak UCDP, 2018 yılının daha ölümcül olabileceğine dikkat çekiyor.

1994’TE 9 BİN KİŞİ ÖLMÜŞTÜ

UCDP verilerine dayanarak bir kıyaslama yapılırsa, bugünkü durumun ne kadar vahim olduğuna işaret ediyor. Başkent Kabil’in yerle bir edildiği, iç savaşın en kötü yılı olarak değerlendirilen 1994’te 9 bin 55 kişinin öldüğü tespit edilmişti.

Graeme Smith, BM’nin yılın ilk yarısında 1.692 sivil ölümü kayda aldığına dikkat çekerken, kamuoyuna açıklanmayan Afganistan ordusundaki kayıpların ise “korkunç” düzeyde olduğunu belirtti. Smith, Afganistan’daki savaşın bilançosunun dünyadaki tüm savaşları aşmasından endişe ediyor.

Afganistan’da 2018 yılının insani kayıplar açısından rekor düzeye ulaşması, kısmen DAİŞ çetelerinin saldırıları ile ifade ediliyor. Amerikan düşünce kuruluşu Wilson Center araştırmacısı Michael Kugelman, AFP’ye yaptığı değerlendirmede 2 bin gibi sınırlı üyesi olmasına rağmen DAİŞ çetelerinin varlığı ile saldırı ritminin arttığını ve istikrarsızlığa büyük katkıda bulunduğunu belirtti.

ABD-TALİBAN GÖRÜŞMESİ

Bununla birlikte diyalog arayışları da var. ICG’ye göre resmi müzakereler şimdilik uzak bir perspektif olarak görünüyor. Temmuz ayında ABD’nin Güney Asya temsilcisi Alice Wells, Katar’da Taliban sorumluları ile barış sürecini konuşmak üzere görüşmüşlerdi. Oysa Washington, o zamana kadar Talibanlarla çift taraflı görüşmeleri hep reddediyordu.

Pakistan’da üslü bir Taliban kadrosu kısa bir süre önce yaptığı açıklamada yakında yeni görüşmelerin yapılmasını umut ettiklerini söylemişti. Söylentilere göre bu ay içerisinde yeni bir diyalog gerçekleşebilir.

Bu alanda bir gelişme beklenirken, artan şiddet Ekim ortasında öngörülen parlamento seçimleri öncesi endişeleri arttırıyor. 2010’dan bu yana yapılması planlanan bu ilk seçimlerin de şiddet olaylarından dolayı ertelenebileceği belirtiliyor.