Amed Sağlık Platformu, Mereş'in Bazarcix (Pazarcık) ilçesinde 6 Şubat'ta meydana gelen ve 10 ili etkileyen depremlere ilişkin Amed’de 4 günlük Deprem Gözlem Raporu'nu Ticaret ve Sanayi Odası’nda (DTSO) açıkladı. KESK’e bağlı Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Şubesi Eşbaşkanı Şiyar Güldiken, Tabip Odası Başkanı Elif Turan, Mezopotamya Psikologlar İnisiyatifi Sözcüsü Mehmet Şerif Akbaş, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Diyarbakır Şubesi Başkanı Bahriye Eşme ve Diş Hekimleri Derneği Şubesi Başkanı Aslan Yiğit tarafından açıklanan raporun bir bölümü şöyle:

YAŞAMINI YİTİREN VE YARALI SAYILARI

"Diyarbakır merkezde 2’si boş olmak üzere 8 bina, ilçe ve köylerde 12 yapı (tek katlı yapılar) yıkılmıştır. Birçok sayıda bina hasar görmüştür. Merkezde yıkılan binaların hepsi çok katlı bina oldukları için arama kurtarma çalışmaları devam etmekte olup 10.02.2023 itibarıyla yaşamını yitiren 242, yaralı sayısı bin üzerinde, halen hastanelerde 42’si yoğun bakımda olmak üzere 133 kişinin yatarak tedavisi yapılmaktadır.

 İlk gün depremden hemen sonra, kentteki sivil toplum örgütlerinden oluşan Kent Koruma ve Dayanışma Platformu bir araya gelerek Kriz Merkezi olarak ilk anda çöken yapıların tespiti yapılmıştır. Sonrasında AFAD İl Müdürlüğü ile iletişime geçilmiştir. Kriz masasının bileşeni olan TMMOB üyelerinden oluşturulan teknik bir ekip görevlendirilerek her enkaz alanına bir ekip gönderilmiştir. Alandaki eksiklikler tespit edilmiş olup eksiklikler merkezimiz tarafından giderilmiştir. AFAD’ın envanterinde olması gereken iş manikaları, spiraller, hiltiler, mobil kompresörler, eldiven, maske, ışık kaynağı gibi tespit edilen eksiklikler Kent Koruma ve Dayanışma Platformu Deprem Kriz Merkezimiz tarafından giderilmiştir. Kriz Merkezi olarak artçı depremlere karşı dikkatli olunması yönünde çağrılar yapılmıştır. Sonrasında şehrin belirli merkezlerinde toplanma alanları belirlenmiş olup yurttaşlarımız belirlenen yerlere yönlendirilip güvenlikleri sağlanmıştır. Binalar hasar gördüğü için yurttaşlar evlerine giremedikleri için Kriz Merkezimiz tarafından yurttaşların barınmaları için 138 yer ayarlanmıştır. (düğün salonu, özel okul, iş yerleri, OSB) Yurttaşların barınma, ısınma, yeme ve içme gereksinimleri Kriz merkezimiz tarafından karşılanmaktadır.  

HASTA KABULÜ

Kentteki sağlık emek meslek örgütlerinden oluşan Amed Sağlık Platformu olarak hastaneler, aciller gezilmiş, hastane yöneticileri ile görüşülmüş, arama kurtarma çalışmaları takip edilmiştir.
Sağlık çalışanı sayısı yeterli olup takviyeye ihtiyaç olmadığı gözlenmiştir. Depremden etkilenen illerden hasta kabulü yapılmaktadır.

KRİZ MASASINA KATILIM REDDEDİLDİ

İl sağlık müdürlüğü ve 112 komuta merkezi ile deprem sonrası iletişime geçilmiştir. İl sağlık müdürü tarafından valilik bünyesinde kriz masasının oluşturulduğu ifade edilmiştir. Diyarbakır Tabip Odası olarak il sağlık müdürlüğü tarafından oluşturulan kriz masasına dâhil olma isteğimiz kabul edilmemiştir.

 'HER GEÇEN GÜN SAYI ARTIYOR, ÇADIRLARIN YERLEŞİMİ GELİŞİGÜZEL'

Sahadan alınan bilgiye göre kayıt altına alınan nüfus 411 kişi, 45 ailedir. Çadıra erişimi olan aileler başka aileleri de yanına aldığı için her geçen gün kişi sayısı artmaktadır. Kayıt sırasında dezavantajlı nüfus, gebe, bebek, çocuk, kronik hastalıkları olan ve bakıma muhtaç kişi sayısı kayıt altına alınmamıştır. Sınırlı gözlemlere dayanarak 18 yaş altı engelli çocuk sayısının fazla olduğu bilgisi edinilmiştir.  Çadırların yerleşimi gelişi güzel şekilde tasarlanmış olup çadır arası olması gereken mesafeler çok kısadır; çadırlar, toprak zeminlere herhangi bir işlem uygulanmadan, direk çamur içerisine kurulmuştur. Alanda, elektrik dağıtımı konusunda görevli personelin hiçbir önlem olmadan oluşturdukları elektrik hatları ve açık elektrik panoları mevcuttur.

'ÖNLEM ALINMADI'

Alanın her yerinde odun, lastik vb. eşyalar yakarak ısınmaya çalışan çok sayıda insan vardır. Bu ve benzeri durumlardan kaynaklanacak yangın sel vb. afetler için herhangi bir önlem alınmadığı gözlenmektedir. Çadır büyüklükleri 14-16 m2 olup,  ön giriş ve bir adet büyük odadan oluşmaktadır. Havalandırma sağlayacak pencere ve açıklıklar mevcuttur. Su basmasına karşı yükseltme ya da zemin güçlendirmesi yapılmamıştır. Çadır içi battaniye, yatak, ısıtıcı, kuru elbise vb. temel ihtiyaçların çevre gönüllüleri ile karşılanmaya çalışıldığı, AFAD ve Kızılay’ın gelebilecek yardımlar ile ilgili herhangi bir öngörüsünün olmadığı dikkat çekicidir. Alanda çöp toplama hizmetlerinin kamu tarafından düzenli yürütülmediği ancak barınmadıkların kendi imkânları ile çözüm ürettikleri gözlemlenmektedir.

 'SEYYAR TUVALET VE MAMA PLANLAMASI YOK'

Alanda kurulmuş seyyar tuvaletlerin olmadığı insanların ihtiyaçları için karşı caddede bulunan başka bir kamu binasının tuvaletlerini kullandığı, bu alanlarda hijyen koşullarının asgari düzeyde dahi olsa yerine getirilmediği görülmektedir. Dezavantajlı grupların beslenmesi (özellikle mama ile beslenen)için herhangi bir planlama yoktur. Alana gelen yardımlar konusunda koordinasyonun inisiyatif alamamasından kaynaklı her yardım dağıtımının ciddi bir izdiham ve insanlar arasında gerilim yarattığı gözlemlenmiştir.”