Cockburn: Efrîn'e girenler DAİŞ çeteleri

İngiliz Independent gazetesinden Patrick Cockburn, Efrîn işgalindeki ÖSO unsurlarının eski DAİŞ çeteleri olduğunu yazdı. Cocburn, "Kürtler ile gayrimüslim azınlıkları ortadan kaldırılacak düşmanlar olarak görüyorlar" dedi.

Suriye’deki gelişmeleri yakından izleyen, İngiliz Independent gazetesinin Ortadoğu Yazarı Patrick Cockburn, Efrîn'e dönük işgal saldırısını yazdı. Deneyimli Yazar Cockburn, Efrîn merkeze giren ÖSO unsurlarının çoğunun eski DAİŞ ya da El Kaide çetesi olduğunu vurguladı. Cockburn'a göre ABD, Suriye'de kalmak için Kürtlere muhtaç. 'Etnik temizliğe' dikkat çeken Cockburn, YPG'nin akıllıca davrandığını da belirtti.

'ETNİK TEMİZLİK' UYARISI

Cockburn’ün makalesi şöyle:

“Efrîn'in Türk ordusu ve Suriyeli isyancı güçlerin eline geçmesi kaçınılmazdı, ama tehlike sürüyor. Şu anda temel soru, şehrin el değiştirmesinin ardından bölgedeki Kürt çoğunluğun etnik temizliğe maruz kalıp kalmayacağı.

Bir Arap gücü olan ÖSO savaşçılarının ilk eylemi, mitolojik bir Kürt kahramanının Efrîn merkezindeki heykelini yıkmak oldu. ÖSO savaşçılarının çektiği videolar, çoğunun eski IŞİD ya da El Kaide savaşçısı olduğunu ve Kürtler ile gayrimüslim azınlıkları ortadan kaldırılacak düşmanlar olarak gördüklerini ortaya koyuyor.

Yaklaşık 200 bin Kürt, son birkaç günde Efrîn'den kaçmış durumda. Pek çoğu, geri dönmelerine asla izin verilmeyeceği kanısında. Haklı çıkmaları halinde, bu insanlar da 2011’den beri evlerinden edilen 6 milyon Suriyeli’ye ve ülke dışına çıkmak zorunda kalan aynı sayıdaki mülteciye katılacak demektir. 2011’de 23 milyon olan ülke nüfusunun yarısından fazlası 7 yıldır süren çatışmalarda evlerini kaybetmiş durumda.

Türkiye sınırında bulunan ve Fırat’ın doğusundaki Kürt bölgesinden kopuk Efrîn Türkiye için kolay lokmaydı. Halep’in güneyinden geçen ve Suriye ordusunun denetimindeki tek ikmal hattından sivil geçişlerine izin verilirken silah ve cephane geçişine izin verilmedi. YPG komutanları, bölgede 10 bin savaşçıları olduğunu söylemişti; ama bunların varlığı başından beri pek gözlemlenmedi. ÖSO, pazar sabahı şehre üç yönden, direnişle karşılaşmadan girildiğini açıkladı. Bir başka rapora göre ise yer yer çatışmalar yaşanıyor.

'YPG CAN KAYIPLARINI ENGELLEDİ'

Belli ki YPG komutanları Efrîn'in savunulamaz olduğu sonucuna vardı ve seçenekleri olmadığı için şehirden çekildi. Eğer durum gerçekten böyleyse, ağır can kayıplarıyla kaybedecekleri bir muharebeye girmemekle akıllıca davrandılar.

Efrîn için verilen mücadelenin sonucu, Türk istilasının başladığı 20 Ocak’tan belliydi. Bunu tetikleyen olaysa, ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’un, ABD güçlerinin Suriye’de kalacağı ve IŞİD’e karşı oluşturulan YPG-ABD ittifakını temel alan fiili Kürt devletinin güvenliğini sağlamaya devam edeceğine ilişkin provokatif açıklamasıydı. Geçen Ekim’de Reqa’nın düşmesiyle IŞİD yenilgiye uğratıldığında artık Suriye’nin yaklaşık dörtte biri Kürtlerin denetimindeydi.

'RUSYA TÜRK DEVLETİNE ALAN AÇTI'

Tillerson sadece ABD’nin Suriye’de kalacağını -oysa IŞİD’e karşı savaş kazanıldıktan sonra bunun olmayacağı konusunda Türkiye’ye söz vermişlerdi- açıklamakla kalmadı, aynı zamanda Başkan Beşar Esad’ın çekilmesini ve İran etkisinin geriletilmesini hedeflediklerini söyledi. Bunlar gerçekçi olmayan hedefler olsa da Türkiye ve Rusya’yı bir araya getirmeye yetti.

Başkan Putin Rusya’nın Efrîn hava sahasını koruyan şemsiyeyi kaldırdı ve Türk hava kuvvetlerinin bölgeyi dilediği gibi bombalamasına olanak tanıdı. Bu belirleyici oldu: YPG güçleri kararlı ve deneyimli askerler olsalar da hava savunmasından ve ağır silahlardan yoksunlar ve bu durumda kazanamayacaklarını biliyorlardı.

Herhalde Rusya Türkleri, Kürtlerin müttefiki olan ABD ile sürekli bir çatışmaya kilitlemek istiyor. Harekatın sürdüğü bölgede üstün güç olduğundan da, aynı zamanda Türkiye’yi kendisine bağımlı kılmayı amaçlıyor.

'GELECEK AÇISINDAN HAYRA ALAMET DEĞİL'

Efrîn'in düşmesinden sonra ne olacak? Gözlemlenmesi gereken ilk şey, şehrin etnik temizlikle ‘Araplaştırılması’na gidilip gidilmeyeceği. Karşı tarafta yer alan etnik ya da dini toplulukların ortadan kaldırılması, Suriye iç savaşının sık sık karşılaşılan bir yüzü haline gelmiş durumda.

Türkler açısından bu kolay bir zafer olmuş olabilir; ama sonuçta bir zafer ve Suriye krizinde onları daha önemli bir oyuncu haline getirecek. Ama tabii ellerindeki kartlardan fazlasına da oynayabilirler.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan muzaffer; belki fazla muzaffer. Pazar günü, ‘Efrîn'in merkezinde teröristlerin paçavralarının yerine güven ve istikrarın simgeleri dalgalanıyor’ dedi. Şehirdeki Kürt simgelerinin tahrip edilmesi gelecek açısından hayra alamet değil. Bazı Suriyeli Kürt liderler, Erdoğan’ın Suriye’nin kuzeyinde Türk denetiminde bir Sünni blok yaratmayı planladığını düşünüyor.

Kritik soru, Erdoğan’ın bu noktadan sonra ne yapacağı. Efrîn'i almış olabilir, ama Suriye’deki asıl Kürt bölgesi Fırat’ın batısındaki Arap şehri Minbic'ten başlayıp Irak sınırına kadar uzanıyor. Burada, Efrîn’den farklı olarak, Kürtler ve Kürlerle bağlantılı güçler ABD korumasında. Minbic çevresinde ABD’nin zırhlı araçları görünür biçimde devriye geziyor. Ayrıca YPG’nin belli başlı üslere yakın savaşması daha kolay olacak.

'ABD KÜRTLERE MUHTAÇ'

Kürtler ABD’nin kendilerini terk edebileceğinden korkuyor. Ama ABD Suriye’de kalacaksa, kendi çıkarları açısından bir kara gücüne muhtaç ve bunun için tek aday Kürtler. Bir Kürt lider, ‘ABD Kürtleri terk ederse Suriye’den çıkmak zorunda kalır’ demişti. ABD’nin desteği sona erebilir, ama bu henüz yaşanmış değil. Erdoğan Suriye’deki büyük Kürt bölgesine karşı harekete geçmek istiyorsa, zamanını beklemek zorunda kalacak.”

Yazinin orjînal hali: