“2018 Yılı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çocuk Haklarına Yönelik İhlaller Raporu”, İHD şube binasında düzenlenen basın toplantısı ile açıklandı.

Toplantıda konuşan Çocuk Hakları Komisyonu Üyesi Avukat Ercan Yılmaz, toplumsal hayatta korunmaya en çok ihtiyaç duyan gruplar arasında yer alan çocukların maruz kaldıkları hak ihlallerinin sürdüğünü belirtti.

Yılmaz, çocuklara yönelik ihlaller arasında en görünür olanları şöyle sıraladı: çocuğa yönelik şiddet, cinsel istismar, çocuk işçiliği ve ölümleri, çocuk yaşat evlilikler, anadil eğitiminin yoksunluğu ve genel olarak eğitim sistemindeki yetersizlikler.

İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE

2018 yılının çocuklar açısından hak ihlallerinin en fazla yaşandığı bir yol olduğuna dikkat çeken Yılmaz, “Raporumuzun bilançosunda yer alan istatistiksel verilere baktığımızda, çocukların özellikle güvenlik güçleri tarafından gerçekleştirilen yargısız infazlar, gözaltında ve gözaltı yerleri dışında yapılan işkence ve kötü muamele uygulamaları dikkat çekmektedir” dedi.

ZORLA ÇALIŞTIRILAN ÇOCUKLAR

Yılmaz, raporda yer alan bazı bilgileri şöyle aktardı: “Derneğimize gelen başvurular ve izleme çalışmaları sonucunda ulaştığımız vakalardan tespit ettiğimiz kadarıyla 2018 yılında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde; 1 çocuk güvenlik güçleri tarafından açılan ateş sonucunda yaşamını yitirmiş, 1 çocuk yaralanmıştır. Silahlı çatışma sonucunda 1 çocuk yaralanmıştır. Bombalı saldırılar sonucunda 1 çocuk yaşamını yitirmiştir. Resmi hata ve ihmal sonucunda 3 çocuk yaşamını yitirirken 46 çocuk yaralanmıştır. Mayın ve sahipsiz bırakılan patlayıcıların infilak etmesi nedeniyle 2 çocuk yaşamını yitirmiş, 2 çocuk ise yaralanmıştır. Yine 2 çocuk kuşkulu bir şekilde, 3 çocuk da intihar sonucunda yaşamını yitirmiş, 4 çocuk intihara teşebbüs etmiştir. Başbakanlık genelgesi ile çocuk işçiliği ile mücadele yılı olarak ilan edilen 2018 yılında İş sağlığı ve İş Güvenliği Meclisinin verilerine göre sadece Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde, çalışmaya zorlanan en az 22 çocuk hayatlarını kaybetmişlerdir.”

54 ÇOCUĞA GÖZALTINDA İŞKENCE

2018’de toplumsal olaylarda veya ev baskınlarında 54 çocuğun gözaltına alındığını dile getiren Yılmaz, şu bilgileri verdi: “54 çocuktan 5’i tutuklanmıştır. 2 çocuk gözaltında işkenceye maruz kalırken, yine 3 çocuk ise gözaltı yerleri dışında ve 2 çocuk tutuldukları hapishanede işkenceye ve kötü muameleye maruz kalmıştır. 2018 yılında aile içinde ve toplumsal yaşam alanlarında çocuklara yönelik yönelik şiddet ve istismar olaylarıyla, yaşam hakkı ihlalleri de yine devam etmiştir. Aile içinde ve toplumsal yaşam alanlarında karşılaştıkları şiddet sonucu 7 çocuk yaşamını yitirmiş, 14 çocuk yaralanmış, 92 çocuk istismara maruz kalmış, 4 çocuk ise kaçırılarak alıkonulmuştur.”

Kuzey Kürdistan’da 41 çocuğun yaşamını yitirdiğini ve 64 çocuğun yaralandığını belirten Yılmaz, faillerin cezasızlık politikasıyla korunduğunu kaydetti.

Yılmaz, şunları ifade etti: “Çatışmalı ortamdan etkilenme sonucu, resmi hata ve ihmal sonucu, faili meçhul saldırı, mayın ve sahipsiz bırakılan patlayıcılar sonucu, sınır hatlarında vurulanlar, çocuk işçiliği, kuşkulu çocuk ölümleri ve intiharları gibi konularda yapmış olduğumuz izleme çalışmalarında sonucunda 2018 yılında bölgemizde en az 41 çocuk yaşamını yitirmiş, 64 çocuk ise yaralanmıştır. Çocukların yaşam hakları bu denli ihlal edilirken diğer yandan, yaşam hakkı ihlal edilen çocuklarla ilgili yargı organlarınca, etkili ve adil bir soruşturma yürütülmemesi, faillerinin gizlenmesi ve yargı karşısına çıkarılmaması, yargılanan faillerin ise cezasızlıkla korunması bu ihlallere neden olanları adeta cesaretlendirmekte, gerçekleştirdikleri ihlalleri sürdürmeye teşvik etmektedir”

'AF TASARISI ERKEN YAŞTA EVLİLİĞİ ÇOĞALTIR’

Erken yaşta evlenenlere af kanun tasarısına da dikkat çeken Yılmaz, çocuklara karşı işlenmiş suçların cezasızlık ile sonuçlanacağı uyarısında bulundu:

“Aile ortamında ya da toplumsal alanda çocuklara yönelik yaşanan hak ihlallerinin en önemli nedeni, çocuklara yönelik yapıcı sosyal politika ve yasal düzenlemelerin hayata geçirilmemesidir. Son dönemde tekrardan gündeme gelen ‘erken yaşta evlenenlere af’ kanun tasarısı gibi çocuğun üstün yararı ve gelişme hakkını tamamen yok sayan düzenlemelerin erken yaşta zorla evlendirilmelerinin sayısının arttıracağı şüphesizdir.”

Çocukların her alanda maruz kaldığı şiddete karşı duyarlı olmaya ve demokratik tepkide bulunmaya çağıran Yılmaz, şöyle noktaladı: “Sonuç olarak diyoruz ki; çocukların işkence edilerek cezaevlerine atılmadığı, katledilmediği, anadillerinde özgür, bilimsel ve ayrımcılığa uğramadan eğitim alabildiği, çalışmak zorunda kalmadıkları, şiddete ve istismara maruz bırakılmadıkları, evliliklere zorlanmadıkları bir dünyada yaşamaya hakları vardır ve bu hak ilgililerince mutlaka tesis edilmelidir.”