İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi,1 Eylül Dünya Barış Günü kapsamında şube binalarında basın toplantısı  yaptı. Toplantıda, “Barış hakkını savunuyoruz” pankartı açıldı. Toplantıda konuşan İHD Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, Türkiye’nin kendi barışını sağlaması için mücadele ettiklerini ve barışı savunmanın bir hak olduğunu belirtti.

Konuşmadan sonra açıklamayı okuyan Nilay Nayman, şunları ifade etti: “Derneğimizin, 2015-2021 yıllarını kapsayan 7 yıllık bilançosunda Kürt sorununun çözümsüzlüğü ve yeniden başlayan silahlı çatışmalar nedeni ile yaşamını yitirenler ile ilgili oldukça ağır bir bilanço mevcuttur. Buna göre, silahlı çatışmalar nedeni ile çatışma bölgesinde sivillerden 92 ölü, 302 yaralı, asker/polis/koruculardan 1 bin 391 ölü, 2 bin 765 yaralı, silahlı militanlardan 2 bin 874 ölü, 196 yaralı bulunmaktadır. Bunların dışında yargısız infazlarda öldürülen sivillerden 1 bin 071 ölü, 1 bin 282 yaralı, saldırıya uğrayanlardan 210 ölü, 1 bin 476 yaralı bulunmaktadır. Yasa dışı örgüt saldırılarında ise 526 ölü, 2 bin 786 yaralı bulunmaktadır. Toplamda ise 6 bin 164 ölü, 8 bin 807 yaralı bulunmaktadır. Bu bilançoya Suriye ve Irak’ta (2020-2021 hariç) silahlı çatışmalar ve sınır ötesi askeri operasyonlarda yaşamlarını yitirenler dahil değildir. Savunma Bakanı'nın açıkladığı bilanço ise durumun ne kadar vahim olduğunu ortaya koymaktadır. Açıklanan rakamlar orta büyüklükte bir savaş bilançosudur.”

 “Kalıcı bir çatışmasızlık için çatışmanın tarafları sorumluluk alacaklardır" diyen Nayman, "İmralı Hapishanesinde tutulan Abdullah Öcalan ve arkadaşları üzerindeki tecrit ve izalosyona son verilecek, aileleri ve avukatları ile görüşmeleri sağlanacaktır. Hapishanelerdeki hasta mahpuslar ile tüm siyasi mahpuslar serbest bırakılacaktır. Siyasi ve toplumsal muhalefet üzerindeki her türden baskı ortadan kaldırılacak, İfade, örgütlenme ve toplanma hakkının önündeki engeller kaldırılacaktır. HDP’nin siyaset yapma hakkına saygı duyulacak, kapatma davasından vazgeçilecektir. Kayyumlar geri alınacak, seçilen belediye eş başkanları ve diğer seçilmişler serbest bırakılarak görevlerine iade edilecektir. Sonra sorunun tarafları diyalog kuracak ve tartışacaklar. Nasıl bir barış istiyoruz? Nasıl bir çözüm istiyoruz? Sonra da müzakere ile uzlaşı yolu bulacaklar” diye belirtti.

Tüm bu süreçlere toplumun tüm kesimlerinin dahil edilmesi gerektiğini  söyledi. Nayman, barış hakkı mücadelesini devam ettireceklerini belirtti.

AĞRI

Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde HDP binasında açıklama yapıldı. Çok sayıda kişinin katıldığı açıklamada konuşan HDP Doğubayazıt İlçe Örgütü yöneticisi Suat Yiğit, ülkenin çatışma üreten anti demokratik ve otoriter özellikler taşıyan sistemden çıkması ve demokrasiye yönelmesi gerektiğini ifade etti. 

HATAY 

İHD İskenderun Şubesi de 1 Eylül Dünya Barış Günü ile ilgili belediye tesisleri önünde açıklama yaptı. “Yaşasın 1 Eylül Dünya Barış Günü” pankartın açıldığı açıklamada, Şube Başkanı Çoşkun Selçuk konuştu. Emek ve demokrasi güçlerinin destek verdiği açıklama sonrası, dernek binasına geçen kitle saat 18.00’e kadar barış nöbeti tutacak.

İSTANBUL

Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), 1 Eylül Dünya Barış Günü dolayısıyla yazılı açıklama yayınladı. Açıklamada, “Türkiye, ülke içinde ve dışarıda savaş çığırtkanlığı, çılgınca artan bireysel silahlanma, katliam boyutlarına varan kadın cinayetleri, kendilerini dünyanın, ülkenin ve kadınların sahibi sananların nefret ve tahakküm söylemlerinin ayyuka çıkması, laiklik karşıtı söylem ve uygulamalar, derinleşen adaletsizlik, hukuksuzluk ve kadına karşı suçlarda cezasızlık bakımından dünyada başı çekiyor.  Diğer yandan, bu ülkede barışın, ekmek kadar yaşamsal bir ihtiyaç olduğunun farkına varanlar giderek çoğalıyor” denildi.

Türkiyeli kadınların eşit, özgür ve şiddetsiz bir hayat için ortak mücadelelerini büyüttüklerinin altı çizilerek, şu çağrı yapıldı: Soyut barış temennilerinin ötesine geçip, sadece savaşa değil; silahlanmaya, milliyetçilik, ırkçılık, cinsiyetçilik ve militarizme karşı daha güçlü ortak ses çıkarmaya, her savaşın silah sanayicileri ve destekleyicilerinden oluşan bir avuç kazananı olduğunu ve tek kaybedeninin yoksullar, kadınlar ve çocuklar olduğunu unutturmamaya, kadın bedenini ve emeğini ganimet olarak gören ve gösteren, kaynağı ne olursa olsun her türlü kültürel ve siyasal fikri mahkum etmeye çağırıyoruz.”

AMED

Rosa Kadın Derneği, yaptığı yazılı açıklamada, kadınların barışın toplumsallaşmasının en etkili dinamiği olduğuna vurgu yaptı.  

Kadınların barış süreçlerinde örgütlenerek sürecin belirleyicisi olmaları gerektiğine değinilen açıklamada, “Kadınların örgütlülüğünün zayıf olması, kadınların barış mücadelesine katılımı ve sonuç alıcılığını etkilemektedir. Şiddetin hakim olmasıyla, toplumsal ve ekonomik yaşamda ve yine siyaset alanında zor da olsa bir şekilde var olmaya çalışan kadınlar, eğer örgütlülüklerini sağlayamamış iseler savaş kararının verilmesinde olduğu gibi barış mücadelesi içerisinde de -tıpkı silahsız, otoritesiz ve sermayesiz diğer toplumsal gruplar gibi belirleyici olamamaktadırlar. 

Savaşların son bulması “Eşit olmak - Eşit paylaşmak” düşüncesinin yaygınlaşması ve kurumsallaşması ile mümkündür. Tüm eşitsizliklerin kaynağında kadın-erkek eşitsizliğinin yer aldığı düşüncesiyle, en yaygın ve en eski ayrımcılık olan cinsiyetçiliğin ve bunu açığa çıkaran erkek egemen sistemin son bulması bu noktada hayati bir öneme sahiptir. Mücadele arzusu ve kararlılığında olan kadınlar örgütlenerek en etkili barış mücadelesini ortaya koyacaklardır" denildi.

SİİRT

Siirt’teki siyasi partilerden Halkların Demokratik Partisi (HDP) CHP, DEVA ile sivil toplum örgütleri, 1 Eylül dolayısıyla açıklama yaptı. Gürec Caddesi Kızılay İş Hanı önünde düzenlenen açıklamaya İHD Siirt Şube Başkanı Avukat Cihan Toprak ortak metni okudu. Toprak, “Türkiye’nin siyasi partileri ve toplumsal muhalefeti barışa odaklandığı taktirde kesinlikle yeni bir barış sürecinin önünün açılacağı düşüncesindeyiz” diye belirtti.