Savaş suçlusu Dostum, Ankara’dan Kabil’e döndü

Türkiye’de sürgünde olan Afgan “savaş ağası”, general Raşid Dostum, bir yıllık sürgün ardından Kabil’e geri döndü. Dostum, havaalanında bir intihar saldırısı ile karşılandı.

Kabil’deki havaalanında düzenlenen intihar saldırısında, İçişleri Bakanlığı’na göre en az 10 ölü ve yaralı var. Resmi konvoy havaalanını terk etmeye başladığı sırada gerçekleşti.

Özbek generalin sözcüsüne göre Dostum saldırıdan yara almadan kurtuldu, ancak kendisini desteklemeye gelenler arasında ölüler olduğu belirtiliyor. Patlama alanına çok sayıda ambulans gönderildi. Saldırıyı henüz üstlenen olmadı.

Nisan 2016’da bir rakibine tecavüz etmekle suçlanan Dostum, yargıdan kurtulmak için Mayıs 2017’de Türkiye’ye kaçmıştı. Erdoğan yönetimi tarafından himaye edilen Dostum, çoğu Özbek asıllı olmak üzere onlarca yandaşı ve resmi bir heyetle “kahraman” gibi karşılandı.

Dostum’un, hakkındaki soruşturmaya rağmen Başkan Yardımcılığı görevine yeniden başlaması bekleniyor. Kendisini kutlamaya gelenler arasında ölen komutan Ahmed Şah Masud’un kardeşi eski başkan yardımcısı Ahmed Ziya Masud, önemli isimlerden biri olan Atta Muhammed Nur ve Şii Hazara topluluğu lideri Muhammed Muhakik gibi isimler dikkat çekti. Her üç kişi de mevcut Cumhurbaşkanı Eşref Gani’ye olan muhalefetleri ile öne çıkıyor.

Pazar sabahı, Kabil sokakları da general Dostum’un fotoğrafları ile donatıldı. Havaalanına kadar yol boyunca bu fotoğraflar dikkat çekerken Cumhurbaşkanlığı Sarayı etrafında İngilizce “Hoşgeldin” (Welcome) pankartları yer aldı.

Özbek kökenli olan 60’lı yaşlardaki Dostum, onlarca yıl boyunca ağır suçlarla gündeme geldi. Özellikle 2001 yılında 2 bin Taliban üyesinin konteynırlarda katledilmesi bu suçların başında geliyor. Batılıların baskısı sonucu Ocak 2017’de Afgan yargısı tarafından Dostum hakkında, rakibi eski vali Ahmed İşçi’yi alıkoyarak, işkence ve silahla cinsel işkence suçlaması yapıldı. ABD, Avrupa Birliği ve Kanada’nın tepkisiyle sürgüne gitmek zorunda kalan Dostum’un, neden geri döndüğüne açıklık getirilmedi.

Dostum’dan önce bir diğer savaş ağası Afganistan’a dönmüş ve üst düzeyde karşılanmıştı. “Kabil kasabı” olarak adlandırılan Gülbettin Hikmetyar Mayıs 2017’de Afganistan’a dönmüştü. Hikmetyar, 90’lı yıllarda Kabil’i yerle bir etmişti. 20 yıl sonra, hükümetin verdiği cezasızlık güvencesiyle döndü.

Dostum da, Hikmetyar da özellikle Erdoğan ile olan yakın ilişkileri ile dikkat çekiyor. Erdoğan’ın Hikmetyar’ın dizinin dibinde çektirdiği poz halen hafızalardaki yerini koruyor. Hikmetyar’ın bir süre önce DAİŞ’e bağlılık yemini ettiğine dair haberler de yayınlanmıştı.

Erdoğan’la yakın ilişkili iki kasabın Afganistan’a dönüşü, Afgan hükümetinin Taliban karşısında giderek zayıfladığı bir döneme denk geldi. Dostum’un kalesi Cevzcan vilayetinde DAİŞ çeteleri yükselişe geçerken, Talibanlar da Feryab eyaletinde güçleniyor.