Kuzey ve Doğu Suriye’de bir ilk olan “Ekmek ve Buğday Festivali” dün ilk defa Rojava Kürdistan’ın Qamişlo Kantonu’na bağlı Tirbespî ilçesi “Demsal Bahçesi” olarak adlandırılan  alanda gerçekleştirildi.

Tirbesipi kadın tarım koparatiflerinin ürünlerini sergilediği “Tarlayı ek ve canlandır” sloganı ile gerçekleştirilen 1. Buğday ve Ekmek Festivali oldukça renkli geçti.

Kuzey ve Doğu Suriye ekonomisinin ağırlığı tarıma dayanırken, Suriye Rejimi döneminde tarlaların çoğu devlete ait ve ürünlerin hepsi devlete satılmak zorundaydı.  Rojava Devrimi’nin başlamasıyla geliştirilen ekonomi çalışmalarıyla halk tarlaları kooperatifler şeklinde komünal ekip biçmeye ve elde edilen geliri de paylaşmaya başladı. Bu sistemle birlikte kadınlar da yeniden ekonomik alana aktif özneler olarak girdi.

Tirbespi’de festivale katılan hemen tüm kadınların da dikkat çektiği nokta, tarım ile ekonominin kadın için temel aktivitelerden biri olduğu ve bugün özgür bir biçimde geçimlerini sağlamaktan memnun olduklarıydı. Kadınlar böyle bir festivalle ürünlerini görünür kılıp neolitik kültürü canlandırmaktan mutlu olduklarını ifade etti.

KAZANLARLA BUĞDAY DAĞITTILAR

Dün gerçekleştirilen Ekmek ve Buğday Festivali’nde kadınlar, büyük kazanlar içerisinde buğday kaynatıp misafirlerine dağıttı. Her biri birer kadın kooperatifi ve ekonomik örgütlenme içerisinde yer alan kadınlar ve anneler ürünlerinin önünde zafer işaretleriyle coşkularını gösterdi.

Çok halklı ve kültürlü Tirbespî’ye de gerçekleştirilen festivalde Kürt, Arap, Süryani, Ezidî, Müslüman halklar ve inançlardan kadınlar nasıl ki kooperatifler de birlikte üretip birlikte kazanıyorlarsa, festivalde de birlikte ürünlerini sergilediler.

‘EKONOMİ KUTSAL BİR FAALİYETTİR’

Tirbespi Kadın Ekonomi Komitesi ve Kooperatif Üyesi olan Menifa Seyid, festival alanında mehir pişirip dağıtıyor. Tarihe atıfta bulunarak “bu anaların mehiridir” diyen Seyid, “Koparatif çalışmaları gayet güzel. Ekonomi çalışmaları kutsal çalışmalar” diyor. Menifa Seyid kadının tarımın yaratıcısı olduğu Neolitik döneme eski dönem diye atıfta bulunarak, “Eskiden kadın ve toprak birbirine bağlıydı ve bir bütündü. Yine öyle olmasını istiyoruz” şeklinde konuşuyor.

Kongra Star Tirbespi Üyesi Halime Ali de festivalde buğday pişiriyor. Halime Ali, anneler olarak her yıl buğdaylarını kaynattıklarını belirterek, bu yıl da festivalde ürettikleri buğdayı kaynatıp dağıtmaktan ve festivale katılmaktan mutlu olduğunu belirtiyor.

STANDLARDA ÜRÜNLER SERGİLENDİ

Ekmek ve Buğday Festivali ile Kuzey ve Doğu Suriyeli kadınların tarım ürünleriyle gerçekleştirdikleri ekonomik faaliyeti toplu biçimde görünür kılmayı hedeflenmiş. Festivalde buna uygun olarak bir standda kadın kooperatiflerinde üretilen sebze, buğday, kurabiye, ekmak, simit, reçel, pekmez vb. ürünler sergileniyor.

Ayrıca festivalde 3 kadın da ekmek pişirip misafirlerine dağıtıyor. Zira Kuzey ve Doğu Suriye’de kadınlar ekonomik faaliyetin bir parçası olarak kooperatifler şeklinde ekmek fırınları da açtılar ve geçimini bu şekilde sağlayan birçok kadın var.

‘YENİ TARIM MEVSİMİNE COŞKUYLA HAZIRLANIYORUZ’

Festivalde Kongra Star Kuzey ve Doğu Suriye Ekonomi Komitesi Yönetimi Üyesi Huriya Şemdinle de konuşuyoruz. Huriya Şemdin, Kuzey Suriye için bu festivalin bir ilk olduğuna dikkat çekerek, Minbic ve Kobanê’de de böyle bir festival gerçekleştirmek istediklerini fakat koşullardan kaynaklı bu yıl planlarını gerçekleştiremediklerini dile getiriyor. Festivalin amacının binlerce yıldır kadının gasp edilen ekonomik faaliyetinin doğallığını ve ziraat çalışmalarını nasıl geliştirdiğini hatırlatmak olduğunu söyleyen Huriya Şemdin, “Diğer yandan da biz bir ziraat yılını geride bırakıp ürünlerimizi aldık. Aslında bu festival ziraatini korumaya çalışan halkımız içinde bir moraldir. Kadınlar olarak yeni tarım mevsimine bu aşkla ve coşkuyla 9. ayda başlıyoruz. Toprağı yeni ekime bu ay hazırlıyoruz“ dedi.

‘EN FAZLA TARIM KOOPERATİFİ VAR’

Huriya Şemdin, kadının ekonomik faaliyetinin kooperatifler şeklinde komünal bir biçimde geliştirildiğine dikkat çekerek, Kuzey ve Doğu Suriye’de Kongra-Star bünyesindeki kadın kooperatiflerine ilişkin şu bilgileri veriyor: “Kongra Star’ın Kuzey Suriye’de 100 üzerinde kooperatifi var. 80 tarım kooperatifinde 1300 civarında kadın geçimini bu şekilde sağlıyor. 30 kooperatif Cizire bölgesinde ve 400 kadın bu çalışmalarda yer alıyor. Önümüzdeki dönem bu çalışmaları daha fazla geliştirebilmek için çeşitli planlamalar yapıyoruz.”

‘EKMEK VE BUĞDAY ÜLKESİ

Festivalin sonunda misafirler ve katılımcılar için bir de müzik dinletisi ve folklor gösterisi planlanmış. Festivalde Rimêlan Şehit Îlînya Müzik Grubu ile Tirbespiyê Hêzîl Kültür ve Sanat Merkezi’ne bağlı Şehit Warşîn Folklor Grubu, Sanatçı Baran ve Koma Botan sırasıyla sahne alıyor.

Sanatçı Baran’ın şarkılarını söylemeye başlamadan önce yaptığı kısa konuşma, festivalin isminin ve amacının anlamını çarpıcı biçimde ortaya koyuyor: “Siyah buğday tarihte ilk defa Ergani ve Viranşehir’de görüldü. Beyaz buğday ise Til Helef’te görüldü ve ünlendi. Fakat Kürdistan hep bir işgal, saldırı ve çatışma alanı oldu. Bu nedenle şu anda birçokları ‘Mısır’, Şam vb. buğdayı’ diyorlar. Ama kimse ‘Kürdistan buğdayı’ demiyor. Fakat Önder Apo Kürdistan için ‘Ekmek ve Buğday ülkesi’ diyor. Şimdi de burada ekmek ve buğdayın üreticilerini ve yaratıcılarını görüyoruz.”

SERÊKANİYÊ’DE DAHA GÜÇLÜ GEÇMESİ BEKLENİYOR

‘Ekmek ve Buğday Festivali” 30 Eylül günü Cizire Bölgesi’nin Serekaniye kentinde de gerçekleştirilecek. Serekaniye’de gerçekleştirilecek festivalin çok daha güçlü geçeceği ifade ediliyor. Türk devleti tarafından uzun bir süredir işgal edilmekle tehdit edilen Serêkaniyê, Rojava’nın en verimli tarım topraklarına sahip alanlardan biri. Birkaç yıldır tarım faaliyetlerinin en fazla organize olduğu şehirlerden biri de Serekaniye.