İstanbul ve Ankara'da yapılan eylemlerde kadın hasta tutsakların durumuna dikkat çekildi.

İSTANBUL

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, her hafta düzenledikleri “F Oturması” eyleminin 661’incisini Beyoğlu’nda bulunan şube binası önünde gerçekleştirdi. Eylemin bu haftasında 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü vesilesiyle kadın hasta tutsakları temsilen Muhlise Karagüzel, Hanife Arslan ve Besra Erol ’un durumlarına dikkat çekildi.

Kadın tutsakların fotoğraflarının taşındığı açıklamada, “Hasta mahpus kadınlar serbest bırakılsın” pankartı açılarak sık sık, “Hasta mahpus kadınlar serbest bırakılsın” ve “Tecrit öldürür dayanışma yaşatır” sloganları atıldı. Açıklamaya çok sayıda hak savunucusu katıldı. Açıklamayı İHD Cezaevi Komisyonu’ndan Meral Nergis Şahin okudu.

‘HASTA KADIN MAHPUSLAR RİSK ALTINDA’

 Meral Nergis Şahin, kadına dönük şiddetin bir insan hakkı ihlali ve küresel bir problem olarak sürdüğünü belirtti. Türkiye'de ve dünyada her üç kadından birinin şiddete maruz kaldığını vurgulayan Meral Nergis Şahin, Birleşmiş Milletler’in 25 Kasım’ı devletlerin kadına yönelik sorumluluk üstlenmesi ihtiyacıyla ilan ettiğini ancak kadına yönelik şiddetin artarak devam ettiğini ifade etti.  

Meral Nergis Şahin, Kadın tutsakların şiddet riski altında olduğunu her geçen gün daha fazla kötü muamele ve hak ihlaline maruz kaldıklarını vurguladı. 

İHD İstanbul Şube Sekreteri Oya Ersoy, Diyarbakır Kadın Kapalı Cezaevi’nde tutulan Muhlise Karagüzel’in Barış Annesi olarak faaliyetlerini sürdürürken 2019’da tutuklandığını belirterek, “Karagüzel, tutuklandıktan sonra 3 kez üst üste kalp krizi geçirdi ve kalp, şeker, diyabet, hipertansiyon, astım boyun ve bel fıtığı hastalıkları vardır, kan şekeri çok yükseldiği için günde 4 defa insülin iğnesi yapılmakta, Şeker yüksekliği gözlerine ve böbreklerine zarar vermiş olduğu için şiddetli ağrılar çekmekte, astım hastalığına bağlı olarak da nefes almakta zorlanmak da ve uyuyamamaktadır. Yüzde 90 engelli raporu bulunan Karagüzel için diyet beslenme gerekmesine rağmen bu ihtiyacı karşılanmamakta bu da sağlık sorunlarını arttırmaktadır. Son olarak Tedavi olabilmesi için infazı 2 kez ertelenen ve İHD hasta mahpuslar listesinde yer alan Muhlise Karagüzel, Muş Savcılığı’nın hakkında yakalama kararı çıkarması ardından Diyarbakır’da oğlunun evinde gözaltına alınarak, adliyeye getirildi. Buradaki işlemlerin ardından Karagüzel kalan 1 yıla yakın cezasının infazı gerekçesiyle Diyarbakır Kadın Kapalı Cezaevi’ne götürüldü. Karagüzel, hakkında yapılan infaz erteleme başvurusunun reddedilmesi ardından yakalama kararı çıkarıldı” dedi. 

KOAH, MİDE, ÜLSER, DİYABET VE KALP HASTASI

Van T tipi cezaevinde tutulan 80 yaşında ağır hasta tutsak Hanife Arslan’ın Koah, mide ülseri, diyabet, kalp ve yüksek tansiyon hastası olduğuna dikkat çeken Oya Ersoy, “Ayrıca, eklemlerde sıvı azalmasına bağlı yoğun ağrı ve ileri düzeyde hareket güçlüğü çekmektedir, geçirdiği Covid-19 sonrasında akciğerlerinde oluşan hasar nedeniyle de nefes almakta zorlanmaktadır. Bu hastalıklarına eklenen yaşlılığa bağlı sorunları ile olumsuz hapishane koşullarında yaşamını sürdürmeye çabalayan Hanife Arslan, kişisel bakımını dahi başkalarının yardımı ile yapabilmektedir” ifadesinde bulundu. 

GÖRME KAYBINI RİSKİYLE KARŞI KARŞIYA

Elazığ Kadın Kapalı Cezaevindeki Besra Erol'un 65 yaşında bel fıtığı, siyatik, yüksek tansiyon hastalıkları nedeniyle dışarıdayken 2 defa ameliyat olmasına rağmen sürekli ağrı çektiğini dile getiren Oya Ersoy,  Erol’un yürümekte zorlandığını ve görme kaybını tamamen kaybetme riski ile karşı karşıya bulunduğunu söyledi.

MARMARA BÖLGESİ HASTA TUTSAK KADINLAR

Oya Ersoy, Marmara Bölgesi’nde bulunan cezaevlerindeki tutsak kadınların isimlerini şöyle sıraladı: “Muhlise Karagüzel, Hanife Arslan ve Besra Erol gibi kadın hasta tutsak listesinde yer alan Hatice Onaran, Tenzile Acar, Özge Özbek, Fatma Tokmak, Aysun Şahin, Hatice Yıldız, Bese Özer,  Diren Yaşa, Fadime Coşar, Fatma Demir, Eylem Baş, Güneş Tekin, Havva Ak, Mesude Pehlivan, Saime Afşin, Seval Yaprak, Şükran Avşar, Yasemin Karadağ, Zeliha Bulut, Dilek Öz, Elif Yaş, Laleş Çeliker, Süreyya Bulut, Burcu Çınar, Cemray Baş, Deniz Tepeli, Derya Moray, Gönül Erdoğan, Helin Öncü, İpek Ciğredaş, Lorin İnanç, Nazlı Çatpınar, Nihal Altuntaş, Nurhan Yılmaz, Özlem Taşdemir, Özlem Yavuz, Selma Üstündağ, Serpil Cabadan, Sevgi Saymaz, Songül Yıldırım, Şivekâr Ataş, Şükran Aydın, Türkan İpek, Yeliz Türkmen, Hazine Alçı, Jiyan Erdinç, Kamile Kayır, Ruhşan Bozan, Felek Gün, Dilan Saruhan, Delal Tekdemir, Melek Akgün, Fadime Çelebi, Leyla Aygün, Zeynep Genlioğlu’ da dâhil 55 kadın mahpus ağır hastalıkları ile Marmara bölgesi hapishanelerinde yaşam mücadelesi veriyor.”

ANKARA

Hasta Mahpuslara Özgürlük İnisiyatifi, hasta tutsakların durumuna dikkat çekmek için düzenledikleri eylemlerinin 533'üncü haftasında bir araya geldi. İnisiyatif, 25 Kasım dolayısıyla Sincan Kadın Kapalı ile Kayseri Kadın Kapalı Cezaevi'nde bulunan hasta tutsak kadınların durumuna dikkat çekti. 

Sakarya Caddesi'nde gerçekleştirilen açıklamada “Tedavi Haktır Engellenemez” pankartının açılırken açıklamayı, İHD Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Nuray Çevirmen yaptı. Nuray Çevirmen söz konusu cezaevlerindeki tutsakların isimleri ile hastalıklarını şöyle sıraladı:

SİNCAN KADIN KAPALI CEZAEVİ 

* Ayşe Gökkan: Duyma yetisinde bozukluk var ve ayrıca kalp rahatsızlıkları bulunuyor.

* Ayşe Topçu: Ciğerinde ve sırtında şarapnel parçaları var. En ufak bir soğuk aldığında, üşüttüğünde nefes alıp verme güçlüğü çekmekte, nefes darlığı sorunu yaşamakta, bazen kramp girmekte, soğuk algınlığında 70-80 yaşındaki gibi öksürmekte, öksürük esnasında ciğerinin kasıldığını hissetmekte, sırtında etkisinin ise sinirlere geldiği için kollarında uyuşma oluşmakta, elinden geldikçe parçaların hareket etmemesi için dikkat etmektedir.

* Bermal Birtek: Kalp Hastası

* Elif Çetinbaş: Rozasea (gül) hastalığı var. Guatr hastasıdır ve bel fıtığı hastasıdır ve 2020’de ameliyat oldu.

* Fadik Adıyaman: İki kere rahim ameliyatı oldu. Tiroid hastası, midede polipler var

* Gülşan Adet: Kronik ankilozan spondolit (eklem iltihaplanması) ve ülser rahatsızlıkları bulunmaktadır. 2021 Haziran ayında çekilen MR sonucunda beyninde damar tıkanıklığı tespit edildi. Boyun fıtığı, boyun düzleşmesi ve bel fıtığı mevcut.

* Nedime Yaklav: Böbrek hastası. Ayrıca guatr, alerji ve yüksek tansiyonu hastalıkları var.

* Özge Özbek: Beynindeki tümör nedeniyle ameliyat oldu. 3 ay erteleme aldı ancak tekrar hapishaneye konuldu. Beyin tümörleri hala mevcut ve hapishanede kaldığı süre ilerledi ve epilepsi, Vertigo gibi dengesizlik belirtileri olan hastalıklar da nüksetti. Beyin tümörleri organlara baskı yapmaktadır. Şu an tümörden kaynaklı olarak sol kulağında yüzde 72 işitme kaybı vardır, ellerde titreme, kimi zaman idrarını tutamama durumlar meydana gelmiştir. Bu durum ileride görme, hafıza ve hareket kaybına neden olacaktır.

* Pınar Tikit: Beyinde araknoid kist var. Kist şu an 8 santim, bayılma, kriz şeklinde ataklar yaşıyor. Kist 10 santim olduğunda risklere rağmen cerrahi müdahale zorunlu olacak

* Rihan Kavak Özbek: Kas ve sinir erimesi var. Astım hastası. Zehirli guatr teşhisi konuldu, ameliyat oldu. Bel fıtığı var. Göğüslerinde kitle olduğunsan yılda bir kez momografi çektiriyor. Panik atak rahatsızlığı bulunmaktadır.

* Selver İspir: Kalp hastası

* Selver Yıldırım: Sağ gözünü kaybetmiş diğer gözü de tedavisi yapılmadığından görme oranı yüzde 20’ye düştü ve tek gözünde de ödem olduğu için okuma yazma ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Ayrıca el ve kollarında kısmi işlev kaybı var.

* Sermin Demirdağ: Ülser ve astım hastası

* Şükran Aydın: Bağırsak rahatsızlıkları var.

* Zerrin Yılmaz: Panikatak hastası. Ayrıca haşimato hastalığı da var 

KAYSERİ KADIN KAPALI CEZAEVİ

* Dicle Bozan: Bir bacağı kesik olup diğer bacağında şarapnel parçaları vardır. Bağırsakları parçalandığından kolostomi torbası takılıdır. Ayrıca migren atakları var ve epilepsi hastalığından ötürü sürekli bayılmalar yaşamaktadır.

* Dilek Arsu: Vertigo hastası, bel fıtığı var. Sürekli kanaması var ancak kadın doğuma götürülmüyor, teşhis konulmamış.

* Dilşad Şengül: Yaralanmadan kaynaklı kalp ve akciğerlerde çok büyük zedelenmeler var. Yemek borusu parçalanmış, sağ akciğerinin yarısı çalışmıyor. Yemek borusunda cep oluştuğundan, yemek yerken zorlanıyor yutma güçlüğü çekiyor. Kaburgalarına gelen patlayıcı madde kana karışmış, kalbe doğru ulaşarak vücudun kalp üzerindeki seviyesinden yani baş, boyun ve kollardan kalbe dönen kirli kanı taşıyan ana toplar damarı yırtmış ve bu damar dikilmiştir. Sağ kolunda yaralanmadan kaynaklı hareket kısıt sorunu var vegittikçe ilerliyor, kaslarda sıkışma var, sağ kolunu kaldıramıyor. Serçe, orta ve yüzük parmağı kesilmiş

* Elif Deniz: Astım hastası

* Gülazer Akın: 10 yıldan fazladır böbreklerinde 8-10 mm’lik kireçli kist var. Üç yıldır yutkunma problemleri yaşıyor. Birkaç kez mide filmi çektirdi. Parmakları ve elleri şişiyor, ağrıdan bükemiyor, bir şey tutamıyor. Bel fıtığı rahatsızlığı var.

* Gülgeş Tatlı: Epilepsi hastası, 5-6 ayda bir atak geçiriyor ve bayılıyor. Sol kolunda pıhtılaşma var ve çok ağrı yapıyor. Kolunda mermi ve şarapnel parçaları var, kemik yapısı yok. Yine sırtında, ayağında, karnında mermi ve şarapnel parçaları var. Doktorlar tarafından, “ameliyat olması gerektiği ancak bünyesinin kaldıramayacağı” söylenmiş. Sadece kan tahlilleri yapılıyor.

* Güzel Saraç: Şeker hastası

* Hacer Halil Yusuf: 26 yıldır hapishanede, bağışıklık sisteminde sorun var. Memesinde sorun var hastalık ilerliyor

* Hiyem Yolcu: Bacaklarda iltihaplı yaralar mevcut. Kanda lökosit değerleri düşük.

* Jiyan Ay: Bel fıtığı var, bacakları ise zaman zaman tutmuyor

* Medya Aslan: Nefes darlığı var. İleri derecede astım hastası. Ayrıca bel fıtığı hastalığı mevcut

* Melek Akgün: 58 yaşında. Kalp hastasıdır, mitral kapak yetmezliği var. Stent takılmış, tekrardan anjiyo olması gerekiyor. Hipertansiyon hastasıdır ve aynı zamanda koroner arter hastasıdır. KOAH hastasıdır, yapılan tetkiklerde akut alevlenmeler teşhis edilmiştir. Osteoporoz yani ileri derecede kemik erimesi rahatsızlığı mevcuttur. Romatoid artrit hastalığı bulunmakta ve bu hastalık için 20 yıldır kortizon kullanıyor. Bel kayması mevcuttur. Kronik böbrek yetmezliği var ve böbrekleri yaklaşık yüzde 37 oranında çalışıyor. Kulaklarda işitme kaybı mevcut ve gözlerde katarakt gibi rahatsızlıkları da bulunmaktadır. Tüm bu hastalıklarından kaynaklı olarak 21.12.2023 tarihinde yüzde 82 engelli olduğuna dair rapor düzenlenmiştir. Hastalıklarından kaynaklı olarak sürekli olarak hastaneye götürülüp getirilmektedir. Ailesi ile yapmış olduğu telefon görüşmesine dahi yürüyerek gelemeyen Melek Akgün, gardiyanların koluna girmesi ile getirilmiş ve dengede durması sağlanmıştır.

* Naime Encü: Bir gözünde katarakt var. Bir gözünde tümör çıkmış, ameliyat olacak. Diş tedavileri yapılmıyor. Bel ve boyun fıtığı var. Dizlerde menüsküs var. Kulak zarı delinmesi ve iltihap sorunu nedeniyle işitme sorunun yaşıyor. Ayrıca ciğerlerinden rahatsız.

* Nazlı Soglin: Cezaevinde bulunduğu 12 yıllık süre zarfında midede ülser, beyninde iki damarında tıkanıklık ve lekeler oluşmuştur, Kalp kapakçığında kalınlaşma, eklem hastalığı, yumurtalıklarında kist, nefes darlığı gibi birçok hastalıkları mevcuttur.

* Nergiz Okan: Kolundan ameliyat edilip platin takılmış ancak yeniden ameliyat olması gerekiyor.

* Özgül Yaşa: Diyabet hastası. Yüzünde ve çenesinde yaralar var.

* Songül Aydın: Panik atak rahatsızlığı mevcut. Ayrıca son dönemlerde karaciğerlerinden de rahatsızlıklar yaşamaya başlamış olup tedavileri aksatılmıştır.

* Şilan Çetiner: Beyninde kitle var. Kusma, baş ağrısı, titreme, kulak uğuldaması oluşuyor. Ayrıca boyun kemiğinde çatlak var.

* Zerga Açar: 59 yaşında, iki gözünden ameliyat olmuş, sol elini kullanamıyor.”