Geçtiğimiz hafta tanınmış bir tarihçi olan Oleg Sokolov’un kadın arkadaşı olan bir üniversite öğrencisini öldürerek, cesedini parçalamasıyla gündeme gelen Rusya’da kadına yönelik şiddet, ülkenin en önemli sorunlarının başında geliyor.

145 milyonu aşkın nüfuslu ülkede yapılan araştırmalar, 15-44 yaş arası her beş kadından birinin en az bir kez eşinin veya partnerinin fiziki şiddetine maruz kaldığını gösteriyor. Üstelik de bu rakamlar, kadına yönelik şiddete karşı yasa çıkarmayı dahi düşünmeyen devlete ait Rosstat adlı federal istatistik kurumunun yaptığı bir araştırmaya dayanıyor. Genel toplamda ise en az 16 milyon kadının şiddete maruz kaldığı tahmin ediliyor.

HER YIL 8 BİNİ AŞKIN ÖLDÜRÜLÜYOR

Kadına yönelik şiddete karşı sosyal ağlarda yapılan kampanyalara rağmen Rusya’da bu konuda herhangi bir ilerleme sağlanamıyor. 1993 yılında kurulan ve ülkenin kadınlara yardım amacıyla kurulan ilk derneği olan Anna Merkezi’ne göre, her yıl binlerce kadın partnerleri tarafından katlediliyor.

Anna Merkezi’nin verilerine göre, her 63 dakikada bir kadın partnerlerinin fail olduğu cinayetlere kurban gidiyor. Bu ise yılda 8 bin 300’ü aşkın kadının katledildiği anlamına geliyor.

‘AİLENİN KORUNMASI’ ADINA GÖZ YUMULUYOR

Rusya’da kadına yönelik şiddetin yoğun olmasında nüfusun düşmesi kaygısıyla ‘aileyi koruma’ refleksinin öne çıkması gösteriliyor. Ülkenin 1991’de SSCB’nin çökmesi ardından kadınlara ve genel anlamda topluma sağlanan ekonomik ve sosyal hakların birdenbire kesilmesiyle ciddi ekonomik sorunlar yaşanmıştı.

Alkol kullanımının yaygın olmasının da kadına yönelik şiddetin yaygınlaşmasında payının olduğu bilinen ülkede kadınları korumayı amaçlayan yasal düzenlemeler çok zayıf. En son daha önce var olan ve kısmen de caydırıcı olan yasa, 2017 yılında yürürlükten kaldırıldı ve aile içi şiddet sadece idari uyarı cezası kapsamında ele alınır oldu.

HUKUKİ BOŞLUK ÖLDÜRÜYOR

Temmuz ayında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)’de görülen davada, Rusya’nın Valeria Volodina adlı bir kadına 20 bin Euro tazminat ödenmesine hükmedilmişti. Eşinin şiddetine maruz kalan Volodina, Rus devlet otoritelerinin kendisini yeterince koruyamadığı gerekçesiyle dava açmıştı.

AİHM’nin kararında, hukuki boşluklar ve kadınlara korumaya dönük politikaların olmayışının kadına yönelik şiddet ve katliam sorununu çözmekte sistemin yetersiz kalmasının en temel nedenlerinden olduğuna dikkat çekilmişti.