YPJ’nin büyük bedeller ödeyerek kazandığı tecrübe sayesinde bugün Reqa’daki savaşın koordinesini ve denetim gücünü üstlendiğini belirten QSD komutanlarından Clara Reqa, yıllardır zulüm altında yaşayan insanların, savaşan ve direnen kadını gördüğünde şaşırdığını söyledi. "Çünkü toplum, büyük bir irade kırılması yaşadı; ayakta duran bir ölü gibidir" diyen Reqa, mevcut nüfus için demokratik bilinçle, ahlaki ve politik toplumun özüne uygun ciddi bir emeğe ihtiyaç olduğunu söyledi.

Siz Reqa’da doğup büyüdünüz. Savaş öncesi Reqa'yı biraz anlatabilir misiniz? 

Reqa, Fırat’ın kıyısında bulunan stratejik bir şehirdir. Baraj ve ekonomik olanaklar; tarım ve sanayideki gelişim göç almasına neden olmuş. Ailem de ekonomik nedenlerden dolayı uzun yıllar önce gelip Reqa'ya yerleşmiş. Ben orada doğdum, orada büyüdüm ve orada okula gittim. 'Arap baharı' denilen süreç başlayana kadar orada yaşıyorduk. Savaş başlayınca Kürt olan ailem, korunmak için Reqa’da çıkmak zorunda kaldı ve Kobanê’nin bir köyüne yerleşti.

Şehrin büyük çoğunluğu Araplardan oluşuyor fakat Kürt, Türkmen ve Süryaniler de var. Aslında bir halklar mozaiğidir.

Selahaddin Eyyubî döneminden izler var. Halifelerin yaşadığı ve kendisine merkez yaptığı bir kent. Harun Reşid döneminde de merkez olarak kullanılmış. Reqa'nın DAİŞ tarafından başkent olarak ilan edilmesinin nedeni de bu tarihi geçmişinden geliyor. DAİŞ, beyninin muhafaza edileceği kutsal kent olarak görüyordu. Dünya da buradaki hamleyi önemsiyor. QSD’nin Reqa’ya girebileceğine de inanılmıyordu. Ama QSD, Reqa'ya girmeye başladı. Büyük bir emek verildi; ağır bedeller ödendi, hala da ödeniyor ve şimdi biz Reqa'nın bir çok mahallesine ve stratejik yerlerine girmiş bulunuyoruz. Bu elbette çok önemli. Özellikle bir kadın olarak bu savaşta yer almak ve bu savaşa öncülük etmek o kadar basit bir şey değil. Çok büyük anlamı var.

Bunun sizin için anlamını, sizdeki duygu boyutunu paylaşabilir misiniz?

Bir nevi pazar haline getirilen bu şehirde, kadınlar akla hayale gelmeyecek işkencelere maruz kaldı. Sokaklarda katledildiler, pazarlandılar, işkence gördüler, evlere hapsedildiler. Şimdi ise Reqa hamlesi kadın öncülüğünde geliştiriliyor ve Reqa kadın öncülüğünde özgürleştiriliyor. Bir çok değerli kadın yoldaşımız bu hamlede, bu bilinçle savaştı ve şehid düştü. Burada tüm kadınların intikamı alınıyor.

Bu zulum altında kalan her kadının gerçekten çok acı bir öyküsü var. Biz içinde olduğumuz için bunu daha derin hissediyoruz. Birebir tanık olmak ve görmek, insanda çok daha büyük bir intikam duygusu geliştiriyor. Elbette kendi doğup büyüdüğün yeri, kendi elinle emek vererek özgürleştirmek şahsi anlamda da farklı duyguların yaşanmasını sağlıyor. Elbette ben şahsi boyutundan söz etmiyorum. Özgürleştirilen her bir kadın, bir ülkenin özgürleştirilmesi kadar anlamlıdır. Biz bu sloganla başladık. YPJ olarak bizim için esas olan, Ortadoğu ve dünyada kadının güvenliği, kimliği için doğru öncülük misyonudur.

Arap kadınları içinde de DAİŞ'e karşı direnen bazı kadınlar oldu. YPJ'nin Arap kadınları içindeki yansımasını bu örneklerle ifade edebilir misiniz?

Reqa’da DAİŞ'e karşı büyük direniş gösteren Arap kadınlar oldu. Arap kadını Henna bunlardan biridir. Dört çocuğu gözünün önünde öldürülmesine rağmen DAİŞ’e boyun eğmeyip iradesinden taviz vermedi. O bir anne ve ev kadınıydı ama kendi ülkesi ve onuru için mücadele etmenin sembolü haline geldi. DAİŞ ve zihniyeti, Henna'nın direnişi karşısında zaten yenilmiştir. Henna’nın duruşu, kadın olarak ulaştığımız özgür bilincin kanıtıdır. Elbette YPJ'nin yıllardır Rojava ve Suriye’de verdiği mücadele, Suriye ve Ortadoğu’daki tüm kadınlara güç, moral ve umut verdi.

Reqa hamlesini neden kadın hamlesi ilan ettiniz ve sizin Reqa’ya biçtiğiniz misyon nedir?

Sadece coğrafi bir zafer peşinde değiliz. Bu hamleyle yeniden özgür, bilinçli; eşitlikçi ve demokratik bir toplum hedefliyoruz. En azından bu hamle, bunun başlangıcıdır. Bunu gören her Arap kadınının katılım isteği gelişiyor. Aslında yıllardır zulüm altında yaşayan bu insanlar, savaşan ve direnen kadını gördüğünde şaşırıyor. Çünkü toplum, büyük bir irade kırılması yaşadı; ayakta duran bir ölü gibidir. Ciddi bir emeğe ihtiyaç var. Bunu demokratik bilinçle, ahlaki ve politik toplumun özüne uygun yapmak gerekiyor. Hem YPJ hem de QSD olarak bunun mücadelesini veriyoruz.

Reqa hamlesinin, diğerlerinden bir farkı da kadının savaş koordinesi ve savaşın beynini de oluşturmasıdır. Siz de savaş koordinesindesiniz. Özellikle kadın ordulaşması açısından bu gelişimi nasıl okumaka lazım?

YPJ olarak çok büyük tecrübeler yaşadık. Verilen bedeller var.  Büyük kahramanlıklar ve fedakarlıklar yaşandı. Tüm zorluklar kendisiyle birlikte tecrübe de oluşturdu. Taktiksel anlamda savaşın beyni oluşturuldu. Yaşamın ayrıntılarına inebilme, halkı düşünme ve halkın değerlerini koruyabilme kadın şahsında çok daha fazla öne çıktı. Kadın tarihi misyonuyla tanıştı, bu bilinçle büyük bir irade ve savaş yeteneğini ortaya çıkardı. YPJ, Rojava’da yapılan tüm savaş ve hamlelerde aktif yer aldı. YPJ hem savaşa katılım hem de savaş komutanlığını yapma anlamında kendini ispat etti.

Savaşın içinde olduğun zaman bir komutan olarak da her şeyi görüyor, yaşıyorsun. Burada elbette savaşın sanatını ve bilincini de öğreniyorsun. Bu da sende artık savaş beynini geliştirir. Yoğunlaştığın zaman hem taktiksel anlamda hem de savaşın stratejisini oluşturma anlamında bir tecrübe elde ediyorsun.

YPJ Komutanlığı, Reqa hamlesinin önceki aşamalarında YPJ gücünün bu hamlede aynı zamanda denetim gücü olarak yer aldığını açıklamıştı. Bunu biraz açabilir misiniz?

QSD içinde yer alan bir çok güç var. Savaş hali çok farklı bir durumdur. Savaşta ne zaman ne olacağını bilmek zordur. Ani değişen ve gelişen şeyler var. Yine sürekli mermi sesleri, patlamalar, cenazeler… Yanında arkadaşın şehit düşüyor ve sen buna anlam veremiyorsan çok zor bir durumu kendisiyle getirir. YPJ'nin ya da kadının değerleri koruma ve onu geliştirme gücü ve taşıdığı felsefe, aynı zamanda savaş cephesinde de denetim gücü haline getiriyor. Bir çok defa bizim Arap arkadaşlar ile mevzilerde birlikte savaşmışız. Bazen mevzi bırakmak istedikleri de olmuştur. Ancak yanında savaşan kadının mevzisini bırakmaması ve şehit düşmesi, onların üzerinde çok fazla etki etmiştir. Bu durum onların da savaş motivasyonunu arttırmıştır.

Bu savaşı verirken her zaman savaş ahlakını ve insan değerlerini, yine insan hayatını sonuna kadar korumayı esas alıyoruz. Belki erkek savaşçılarda bazen bunu çok fazla görmeme ya da dikkat etmeme durumları yaşanabiliyor. Her birimimizde mutlaka YPJ savaşçıları yer alıyor. Bu birimlerimizde yer alan her kadın arkadaşımız aynı zamanda o birimde denetim gücüdür. Her kadın arkadaşımız da bu bilinçle hareket ediyor.