Susuz bırakarak terke zorluyor

Ramazan ayının arifesinde Sur'un Alipaşa ve Lalebey mahallelerinde su ve elektrik kesintilerine gidildi.

Halk, 5 gündür içme suyu ihtiyacını çevre mahalle ve camilerden karşılamaya çalışıyor. Devlet yıkımda, halk ise evini terk etmemekte kararlı.

Sur'daki direnişi kıramayınca yıkıp yakmaya başlayan AKP yönetimindeki Türk devleti, bununla da yetinmeyip 'acele kamulaştırma' adı altında el koyma kararı aldı. Şimdi de bu karar gereği Alipaşa ve Lalebey mahallelerini yıkmak istiyor. Halk, evine, sokağına, mahallesine sahip çıkınca da 5 gündür elektriksiz ve susuz bırakıyor.

Amed'in tarihini merak ediyorsanız Sur'u tanımanız, tarihini, kültürünü bilmeniz gerek. Dört bir çevresi devasa surlarla kaplı, 5 kapıdan girilen Sur ilçesi her dönem zorla köylerinden göç ettirilenlere, yoksullara, zorda kalanlara barınak ve korunak oldu.

1990'lı yıllarda devletin zorla koruculaştırma ve göç ettirme politikasına karşı çıkan onbinlerce kişi, Amed'in Lice, Silvan, Kulp, Hani, Dicle, Hazro ilçeleri ile Bingöl ve Mardin illerinden Amed'e sığındı. Amed'in nüfusu bir kaç yılda iki katına çıktı. Köyleri boşaltılıp yakılanlar ancak kaçarak canlarını kurtarabildiler. Amed'e gelenlerin ilk sığındığı yerlerin başında ise Sur ilçesi geliyordu. İki yıl öncesine kadar Sur ilçesinde yer alan 16 mahallede kalan nüfusun çoğunluğu, çevre ilçe ve illerden göç etmek zorunda kalanlardan oluşuyordu.

Sur ilçesinin doğusunda yer alan Hasırlı, Fatihpaşa, Dabanoğlu, Cevatpaşa, Savaş ve Cemal Yılmaz mahallelerinin, Türk güçleri tarafından yıkılması ardından buradan göç edenlerin bir kısmı da yine güvenli buldukları ilçenin batısında yer alan İskenderpaşa, Lalebey, Alipaşa, Melikahmet, Ziya Gökalp ve Cami Kebir mahallelerine sığınmak zorunda kaldı.

2007 YILINDA ALINAN KARAR

Sur ilçesinde özellikle surlara paralel olarak uzanan Alipaşa ve Lalebey mahalleri, 'gecekondulaşma' gerekçe gösterilerek TOKİ'nin insafına bırakıldı. 4 Eylül 2007'de Büyükşehir Belediyesi ile 'Diyarbakır Tarihi Sur Koruma Bandı Kentsel Yenileme Projesine İlişkin Ön Protokol' imzalandı, ardından da 31 Mart 2008'de Diyarbakır Valiliği ile 'Alipaşa ve Lalebey Mahallesi Kentsel Yenileme Projesine İlişkin Protokol' düzenlendi. Amaç, iki mahallenin de boşaltılarak TOKİ tarafından konut yapımına başlanılmasıydı. Projede, boşaltılan bu bölgelere TOKİ tarafından evler, kafeteryalar, parklar yapılması planlanıyordu. Ancak TOKİ'nin Büyükşehir Belediyesi ile yaptığı protokole uymaması ve evleri boşaltılmak istenen hak sahiplerine verdiği sözleri yerine getirmemesi üzerine protokol fiilen geçersiz kaldı. Proje, bir anlamda rafa kaldırılmış oldu.

BAKANLAR KURULU MARİFETİYLE

Bakanlar Kurulu'nun 26 Ocak 2013'te 28540 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan kararında ise Alipaşa, Lalebey ve Cevatpaşa mahallelerinde "gecekondu dönüşüm projesi" kapsamında kamulaştırmalar yapıldı. Bakanlar Kurulu kararının altında dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzası vardı. Bakanlar Kurulu kararında, Alipaşa ve Lalebey mahallelerinde yıkılması planlanan konut sayısı bin 596 olarak gösteriliyordu.

AKP MECLİS ARAŞTIRMASI İSTEMEDİ

Alipaşa, Lalebey ve Cevatpaşa mahallelerinin zorla kamulaştırılması kararı dönemin HDP Grup Başkanvekilleri Çağlar Demirel ve İdris Baluken tarafından Meclis'e taşınarak konu hakkında Meclis Araştırması istendi. Gündeme alınıp alınmaması 30 Mart 2016'da Genel Kurul'da tartışıldı. Ancak AKP'nin oylarıyla Meclis Araştırma Önergesi reddedildi.

BU KEZ 'ACELE KAMULAŞTIRILDI'

Bakanlar Kurulu'nun 25 Mart 2016 tarihli kararı ile Sur'un yüzde 90'ı 'acele kamulaştırma' adı altında bir nevi gasp kapsamına alındı. 8 bini konut ve işyerini ilgilendiren bu karar, yerle bir edilen mahallelerin yanı sıra Alipaşa ve Lalebey mahallelerine de uzandı.

Bakanlar Kurulu'nun 'acele kamulaştırma' kararı ve hiçbir zaman yürürlüğe girmeyen protokol gerekçe gösterilerek Alipaşa ve Lalebey mahallelerinde geçen hafta yıkım çalışmalarına başlanacağı tebliğ edilerek halkın evlerini boşaltması istendi. Ancak halkın direnişi karşısında zorla yıkım gerçekleştirilmedi. Bazı boş binalarla yıkıma başlandı.

SU VE ELEKTRİK KESİLDİ

Ramazan ayının arifesinde iki mahallede su ve elektrik kesintilerine gidildi. Halk, 5 gündür içme suyu ihtiyacını çevre mahalle ve camilerden karşılamaya çalışıyor.

MAHALLELİLER DİRENMEKTE KARARLI

Yıkım kararı alınan iki mahallede yaşayan halkın çoğunluğu göç mağduru aileler. Burayı terk etmemekle kararlı olan mahalle sakinleri, sonuna kadar direneceklerini söylüyor. Halk, iki mahallede yapılacak yıkımların, ayakta kalan Sur'un diğer mahallelerine de sıçrayacağının farkında.