Ülkenin güneyindeki Päijät-Häme bölgesinin ana şehri Lahti’de kent belediyesi tarafından ‘CitiCap’ adıyla geliştirilen ve kullanıcılarının ne düzeyde ‘ekolojik yurttaş’ olduğunu ölçen uygulama ile iklimsel duyarlılığın arttırılması amaçlanıyor.

HER YURTTAŞ İÇİN KARBON KOTASI BELİRLENDİ

Avrupa Birliği (AB) tarafından finansman desteği sağlanan akıllı telefon uygulaması, kentte yaşayanların günlük yaşamdaki hareketlerinde ne kadar karbondioksit (CO2) yakımına neden olduklarını ölçüyor. Her yurttaş için haftalık ‘karbon kotası’ belirlenen uygulama, bu kotayı aşmayanlara ‘sanal Euro’ olarak farklı biçimlerde kullanılacak küçük ödüller sunuyor.

Uygulama bireylerin özel otomobil, toplu taşıma araçları, yaya veya bisikletlerini kullanarak mı günlük hareketlerini gerçekleştirdiklerine bakıyor. Özel aracıyla hareket edenler elbette karbon kotalarını çok çabuk tüketiyorlar.

CO2 SALINIMLARINI DÖRTTE BİR AZALTMA HEDEFİ

Kentte yaşayan 120 bin kişinin ortalama haftalık 21 kilogram CO2 salınımına neden olduğu tahmin ediliyor. CitiCap uygulamasıyla bunun dörtte bir oranında azaltılması amaçlanıyor.

Bunun yerine getirilebilmesi için ise her bir bireyin haftalık en az 20 kilometre özel aracıyla hareket etme yerine sürdürülebilir olarak nitelendirilen toplu taşıma araçlarıyla, bisikletle veya yaya olarak hareket etmesi isteniyor.

HEDEF EN AZ YÜZDE 50 SÜRDÜRÜLEBİLİR HAREKET TARZI

Lahti’deki günlük hareketliliğin yüzde 44’ünün sürdürülebilir olduğu kaydedilirken, 2030 yılına kadar bu oranın yüzde 50’ye çıkarılması hedefler arasında.

Proje aslında Avrupa Birliği (AB) tarafından şirketler için getirilen karbon kotası uygulamasından esinlenilerek hazırlanmış. AB’nin kota uygulamasına göre, bir şirket belirlenen kotayı aştığı takdirde bunun üzerindeki üretimlerini satabilmek için daha az karbondioksit salmak zorunda. Kotanın aşılması halinde ise ek vergi getiriliyor.

HAVUZ, OTOBÜS BİLETİ VEYA PASTA HEDİYE EDİLİYOR

CitiCap uygulamasını 120 bin nüfuslu kentte ağustos ayı ortalarına kadar 2 bin kişinin indirdiği bildirilirken, anlık olarak en az 200 kişi tarafından kullanılıyor.

Haftalık karbon kotasını aşmayan bireyler için küçük ödüller de var. Bunlar arasında belediye havuzlarında veya otobüslerde kullanılmak üzere ücretsiz bilet veya belediyeye ait işletmelerde ‘bir dilim pasta’ gibi aslında çok cüzi ödüllendirmeler yapılıyor.

YOĞUN İLGİ GÖRÜYOR

Projelerine ilişkin bilgi veren Anna Huttunen’e göre, esas amaç kullanıcı sayısının arttırılarak ekolojik duyarlılığın tüm kente yayılması. Huttunen, projelerinin şimdiye kadar hem birçok Avrupa ülkesinde hem de Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Kanada başta olmak üzere birçok dünya ülkesinden ilgi gördüğünün altını çiziyor.

Ancak CitiCap uygulamasının tam olarak ne düzeyde etkili olduğu yeni tip coronavirüs salgınından dolayı getirilen kısıtlamalar nedeniyle henüz ölçülebilmiş değil.

TÜKETİMLE NEDEN OLUNAN SALINIMLARI ÖLÇECEK BİR UYGULAMA

Projenin araştırma sorumlusu Ville Uusitalo ise, amaçlarının akıllı telefon uygulamasını yaşamın tüm alanlarına yaymak. Bunun için gelecekte bireylerin tüm tüketimlerinin neden olduğu CO2 salınımlarını ölçecek bir uygulama için çalışılıyor.

Uusitalo, küresel ısınmaya neden olan CO2 salınımlarında günlük hareketliliğin payının belirli bir düzeyde olduğuna dikkat çekerken, esas odaklanılması gerekenin genel tüketim ürünleri olduğunun altını çiziyor.