Gıda fiyatlarındaki yüksek artış nedeniyle insanların kendi önlemlerini almaya başladığını belirten Aydın Türköz, “İnsanlar kendi ekonomisini kendisi yaratabilir, başka kişilere bağımlı olmaktan kurtulabilir” dedi.

Türkiye yaşanan ekonomik krizle birlikte birçok sektör battı, birçoğu da iflasın eşiğine geldi. Bu sektörlerin başında ise tarım geliyor. Akaryakıt, tohum ve gübre fiyatlarının yükselmesi, tarım ürünlerinin fiyatlarını da olumsuz etkiledi. Çiftçi, yükselen maliyetler nedeniyle tarlasını ekemez duruma geldi. Binlerce tarım çiftçisi, banka kredi borçlarını ödeyemediği için tarlaları ve tarım makineleri haciz yoluyla elinden alındı.

Ekonomik kriz ve yüksek zamlar en çok sebze ve meyve fiyatlarını etkiledi. Bir dönem halkın sofrasında eksik olmayan sebze ve meyve ürünler, artık lüks olmaya başladı. Bugün Türkiye ve Kürdistan’da sebze fiyatları 20 liranın çok üstüne bulunuyor. Domatesin ve salatalığın kilosu 25 ile 35 lira arasında satılırken, Biber ve patlıcan ise 35 ile 40 lira arasında satılıyor. Sofrasında yıllardır kırmızı et göremeyen insanlar, şimdi de sebze ve meyveleri göremiyor.

Kış ayları ile ilkbahar aylarında sofralarında sebze ve meyve göremeyen birçok kişi şimdiden kendi önlemlerini almaya başladı. Yıllardır kendi evinin önündeki tarlasını ve bahçesini ekmeyen insanlar ekonomik krizin etkilerini en aza indirmek için, elindeki bir karış toprağı bile ekmeye başladı. Birçok kişi yaz ve kış aylarında sebze ve meyve ihtiyacını karşılamak için tohumunu toprağa atmaya başladı. Hakkari ve Van’da birçok kişi, evlerinin önündeki arsalarını ekmeye başladı.

İNSANLAR YENİDEN TOPRAKLA BULUŞTU

Yerel ekonomist Aydın Türköz, gıda fiyatlarındaki yüksek artış nedeniyle insanların kendi önlemlerini almaya başladığını söyledi. Krizin böyle devam etmesi halinde fiyatların daha da yükseleceğini belirten Türköz, şöyle konuştu: “Tohum, gübre ve mazot fiyatları her gün yükseliyor. Elinde büyük tarım arazisi olan çiftçi, maliyeti karşılayamaz duruma geldi. Tarlasını eken çiftçi zarar ettiğinden tarlasını ekmekten vazgeçti ya da sattı. Durum böyle olunca sebze ve meyve fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Çiftçi, tarlasını ekmeyi bırakınca vatandaşta başının çaresine bakma yoluna gitti. Baharla birlikte birçok kişi evinin önündeki arazisini ekmeye başladı. İnsanların bireysel olarak tarıma yönelmesi çok olumlu bir gelişme. Yıllardır evinin önündeki bağ ve bahçesini ekmiyordu. Krizle insanlar yeniden toprakla buluştu. Evinin önünde bir metre arazisi olan bile ekmeye başladı.”

UMUT VERİCİ BİR DURUM

İnsanların kendi öz gücüne ve ekonomisine göre tarım yapmasının gelecek için umut verici olduğunu söyleyen Türköz, “Ayrıca bu yıl kendi bağ ve bahçesini eken insanlar gelecek yılları da göz önüne alarak tedbir almalı. Bu yıl ekimini yapanlar, kendi tohumunu gelecek yıllar için saklasın. Böylelikle ekonomisini fazla zorlamadan, gelecek yılda kendi tohumunu yeniden eker. Tüm insanlarımızı bunu alışkanlık hale getirsin. Yani insanlar kendi ekonomisini kendisi yaratabilir, başka kişilere bağımlı olmaktan kurtulabilir.  İsterse bir metre toprağı olsun isterse bir tarlası olsun. Herkes kendi tarlasını ekmelidir. Ektiği ürünleri kurutarak, konserve yaparak ya da soğuk ortamlarda saklayarak bir yıl boyunca tüketebilir” dedi.

SEBZE VE MEYVE ALMAK İMKANSIZ HALE GELDİ

Van’da yaşayan Turgay Aslan, evinin önündeki 500 metre karelik arazisinin yıllardır ekmeğini ama bu yıl ekeceğini söyledi. Sebze ve meyve fiyatlarının çok yüksek olduğu için aylardır evine sebze alamadığını ifade eden Aslan, “Eskiden, soframızda sebze ve meyve eksik olmazdı. Ama bu yıl sebze ve meyve almak imkansız hale geldi. En son ne zaman evime domates, biber aldığımı hatırlamıyorum. Bu yüksek fiyatlarla almam imkansız zaten. Bu yüzden kendi sebzemi kendim ekmeye başladım.  Yıllardır evimin önündeki arsam boş duruyordu. Bu yıl arsama, domates, biber, salatalık, patlıcan gibi ürünler ektim. Ayrıca meyve fidanları da alıp, diktim. Elde edeceğim ürünlerin bir kısmı yazın yiyeceğiz bir kısmını ise konserve yaparak, kurutarak kış ayları için hazırlayacağım” şeklinde konuştu.