Küresel bir çimento şirketi olan Lafarge-Holcim, çevre yıkımının yanısıra küresel ısınmada önemli bir rol oynuyor. İsviçreli bir araştırma enstitüsü olan EMPA’ya göre çimento endüstrisi küresel CO2 emisyonlarının yüzde 7’sinden sorumlu. Lafarge-Holcim hakkında Fransa'da ayrıca DAİŞ ile suç ortaklığından dolayı "terörizmin finansmanı" suçlamasıyla bir dava var. 

Holcim şirketine karşı Mormont tepesini korumak isteyen otonom gruplar da Ekim 2020’de ülkenin ilk Savunulacak Bölgesi’ni (ZAD) kurdu. Burada kamp kuran ve alternatif bir yaşam modeli oluşturmaya çalışan grup, mahkeme kararı ardından polis baskınına uğradı.

Polis 30 Mart günü sabah erken saatlerde kampın boşaltılması için harekete geçti.

Operasyon gün boyunca sürdü. ZADcılar birçok noktada kurdukları barikatlarla polisin işini zorlaştırdı. Zaman zaman çatışmalar yaşandı. Ancak polisin yaptığı açıklamaya göre 200 eylemcinin hiçbiri yaralanmadı, sadece bir polis hafif yaralandı.

Günün sonunda 29 kişinin sorgulandığı ve bunlardan 12’sinin gözaltına alındığı bildirildi.

Holcim çimento şirketinin Eclépens köyündeki tesisinin müdürü François Girod, ZAD’cıların şirketin gelecekteki projeleri konusunda kamuoyunda duyarlılık oluşturduğunu kabul etti. Ancak bunun bir anda olamayacağını savundu.

Holcim, Mormont tepesindeki genişleme talebine yeşil ışık yakılmasını bekliyor. Tepkiler üzerine Federal Mahkeme, genişleme projesini askıya almıştı. ZADcılar, genişleme projesinin Mormont tepesinin doğal zenginliğini yok edeceği tepkisinde bulunuyor.

SAVUNULACAK BÖLGE-ZAD

Mormont tepesi, Lozan ve Yverdon-les-Bains arasındaki Éclépens ve La Sarraz köyleri üzerinde bulunuyor.

İsviçre’de ZAD ilk olarak 17 Ekim’de Mormont tepesinde ortaya çıktı. ZAD (Zone à défendre) hareketi Fransa’da ilk olarak hayat buldu.  ZAD aktivistleri çoğunlukla kalkınma projelerine karşı açık alanlarda kamp kuruyor ve burada otonom yaşam biçimlerini geliştiriyor. Kampların kurulduğu yerler genellikle çevresel veya tarımsal boyutu olan alanlar olarak dikkat çekiyor. Kamplara ilişkin resmi bir veri yok ancak 2016’nın başından bu yana Fransa’da 10 ile 16 arasında Savunulacak Bölge kurulduğu tahmin ediliyor. ZAD aktivistleri de genellikle otonom hareket üyelerinde oluşuyor. Ancak bazı kamplar çok heterojen bileşimleriyle de dikkat çekiyor.

ZAD türü mücadele biçimi sık sık Rojava ile de kıyaslanıyor. Savunularak Bölgeler’de oluşturulan modeller, Rojava’dan güç aldığı gibi, ortak mücadele mesajları da sık sık veriliyor.

MORMONT TEPESİNDE ROJAVA ETKİNLİKLERİ

Mormont tepesindeki ZAD, Kasım ayı başında Dünya Kobanê Günü’nü de kutlayarak bir haftalık etkinlik düzenlemişti. Tepeye, “Smash Turkish Facism – Defend Rojava” pankartı asılmıştı. 1-8 Kasım tarihleri arasındaki etkinliklerde coğrafik olarak uzak olsalar da mücadelelerini paylaşmışlardı.

ZAD’cıların mücadelesi Rojava ile ortaklaştığı gibi, hedeflerindeki çimento şirketinin de Rojava ve genel olarak Kürtlere uzanan boyutları var. Cenevre Rojava Komitesi’ne göre Avrupa ve İsviçre, Türkiye ile hem mali bağları hem de bu ülkedeki şirketleri üzerinden, Rojava’daki ekolojik ve sosyal alternatifi yıkmaya tamamen dahil olmuş durumdalar.

BAŞKA BİR DÜNYA MÜCADELESİ BAĞLANTILI

Komite, “Tepede karşı koyduğumuz çok uluslu Lafarge-Holcim, Suriye’de DAİŞ ve El Kaide’ye milyonlarca dolar vermekle suçlanıyor, yani Kobanê bölgesinde çimento üretimlerini sürdürmek amacıyla Rojava’nın yıkımına dahil olanlar arasındadırlar. Lafarge-Holcim'in gerçek uluslararası etkisini ve etik ve ekolojik soruları hiçe saydığını açıkça gösteren bu tesadüf, bize başka bir dünya için verdiğimiz mücadelelerin ne kadar yakından bağlantılı olduğunu hatırlatıyor” diyor.