Avrupa Konseyi’nin PKK’yi “terörist örgütler listesi"ne almasına karşı Lüksemburg’daki Avrupa Adalet Divanı’ndaki davanın duruşması daha görüldü.

Adalet Divanı’nda PKK’ye ilişkin toplam üç dava görülüyor. Divan, 2014 ve 2017 arasındaki listeleri iptal etmiş, Avrupa Konseyi da karara itiraz etmişti. 2018 ve 2020 arasında listelere karşı da PKK dava açmış, mahkeme her iki davayı birleştirmişti. İlk duruşma 31 Mart’ta görülmüştü.

KONSEY’İN ARGÜMANLARI DEĞİŞMEDİ

Altı ayda bir güncellenen listeye PKK’nin aynı gerekçelerle yeniden alınmasına karşı açılan davanın duruşması bu çarşamba günü görüldü. Dava 2021 ve 2022’deki listeleri ilgilendiriyor.

PKK’yi temsil eden Hollandalı Avukat Tamara Buruma, Türk devletinin yüzlerce bombardımanını hatırlatarak, PKK’nin sivilleri hedef almadığını askerlere yönelik ölçülü yanıt verdiğini belirtirken, Avrupa Konseyi’nin bu eylemleri “terörist eylem” olarak sunmasına tepki gösterdi.

Ayrıca Avrupa Konseyi’nin sunduğu argümanların çoğunun beş yıldan daha fazla öncesine dayandığını ve yeni listeler için geçerli olmadığını kaydeden Avukat Buruma, PKK’nin Avrupa Birliği içerisinde “terörist eylemlerde” bulunduğu suçlamasını da ret etti. Buruma, PKK’nin yasal yolları kullandığını kaydetti.

'TERÖR LİSTESİ BİREYLER ÜZERİNDE AĞIR ETKİ YAPIYOR'

PKK’nin listeye alınmasının Kürt siyasi mültecilere karşı da bir baskı aracı olarak kullandığını ifade ederek bu kararın bireyler üzerindeki olumsuz etkilerine işaret eden Buruma, “PKK’nin listeye alınması aynı zamanda Türk devletine bir çeşit cezasızlık sağlıyor” dedi.

Buruma, Avrupa Konseyi’nin aldığı bu kararın yol açtığı sonuçlara hiç değinmediği tepkisinde bulundu.

KONSEY, ASKERİ HEDEFLERE YAPILAN EYLEMLERİ SIRALADI

Avrupa Konseyi ise yaptığı savunmada PKK’nin geçmiş yıllarda gerçekleştirdiği bazı eylemleri tekrarlardı. Verilen örneklerin neredeyse tümü askeri hedeflere yönelik yapılan eylemlerden oluşuyor. Avrupa Konseyi, PKK’nin dronla bir askeri hedefe yönelik eylemini de gerekçe olarak gösterdi.

PKK ve Konsey’in savunmaları ardından mahkeme heyeti taraflara sorular yöneltti. Mahkeme heyetinin Fransız başkanı S. Gervasoni, Avrupa Konseyi’nin PKK’yi gerekçe göstererek, KADEK ve KONGRA-GEL gibi diğer örgütlenme biçimlerini de hedef almasının nasıl açıklandığını sordu.

Avrupa Konseyi, PKK ve KONGRA-GEL’in aynı olduğunu savundu. Avukat Tamara Buruma ise, KADEK’in artık var olmadığını, KONGRA-GEL’in de PKK olarak ele alınamayacağını ifade etti. Buruma, tüm bir toplumsal hareketin PKK olarak ele alınamayacağını, aşağıdan yukarıya doğru bir örgütlenmenin olduğunu dile getirdi.

İNGİLTERE’NİN TUTUMU

Avukatlar savunmasında PKK’nin listeye alınmasının İngiltere’nin 2001’deki tutumuna dayandığını ve bugün İngiltere’nin artık bir AB üyesi olmadığını da belirterek, durumun artık daha derinlikli ele alınması gerektiğini dile getirdi. Diğer bir ifadeyle 2021’deki kararın yetkili bir merci tarafından alınmadığına işaret edildi, zira İngiltere AB üyesi olmaktan çıktı.

Hakim, Avrupa Konseyi temsilcisine PKK’nin Güney Kürdistan’daki bir Türk askeri üssüne dronla gerçekleştirdiği eylemi sordu. Hakim, bunun PKK’nin listede yer almaya devam etmesi için nasıl yeterli olduğuna açıklık getirilmesini istedi. Avrupa Konseyi, bu bilginin nereden geldiğinin önemli olmadığını, kendi başlarına karar aldıklarını savunurken, gelecekte daha dikkatli olacaklarını sözlerine ekledi.

BURUMA: KONSEY YENİ KARARLAR YERİNE ESKİ KARARLARI ESAS ALIYOR

Buruma, son olarak bir örgütü listeden çıkarmanın eklemekten belki daha zor olduğunu belirtirken, yakın zamanda Belçika mahkemesinin PKK’nin terörist örgüt olmadığı kararı olmasına rağmen, çok daha eski kararları esas alınmaya devam ettiğini söyledi.

Avrupa Konseyi son söz olarak herhangi bir şey ifade etmezken, mahkeme heyeti duruşmayı sona erdirdi. Kararın ne zaman verileceği bilinmiyor.

ADALET DİVANI’NDAKİ DAVALAR

Avrupa Adalet Divanı’nda PKK’ye ilişkin birçok dava bulunuyor. Adalet Divanı, 2018 yılı sonunda PKK’nin 'terörist örgütler listesi'nde tutulması için öne sürülen gerekçeleri yetersiz bulmuş ve 2014-2017 arasındaki listeleri iptal etmişti.

Mahkeme böylece PKK’nin listeye alınması için sunulan argümanları “yetersiz” bulmuş ve bu gerekçelerle listede tutulamayacağına hükmetmişti.

Ancak AB kararı temyiz etmişti. Hemen ardından İngiltere 2018 yılında PKK’nin listede tutulması için yeniden başvuru yapmış ve PKK aynı argümanlarla otomatik olarak 9 Ocak 2018’de yeniden listeye alınmıştı. Kürt tarafı da aynı yıl 7 Mart’ta yeni listeye karşı dava açmıştı.

Avrupa Konseyi’nin bir önceki karara itirazı ve yeni listelere karşı açılan dava dosyaları birleştirilmiş ve ilk duruşma 31 Mart 2022’de görülmüştü.

Adalet Divanı, 31 Mart’taki duruşmada Avrupa Konseyi’ni eleştirerek, önceki listeler iptal edilmesine rağmen aynı argümanlarla “kopyala yapıştır” bir savunma yapılmasına tepki göstermişti. Yargıçlardan biri, “Mahkemenin iptal ettiği bir karara karşı Konsey’in kopyala yapıştır yaparak itiraz etmesi şaşırtıcı” diyerek Avrupa Konseyi’ni alınan kararlara saygı duymaya çağırmıştı.

PKK 2002’DE AB’NİN KARA LİSTESİNE ALINMIŞTI

Alman devletinin 26 Kasım 1993 günü PKK’yi yasak listesine almasının ardından, 2001’de ABD’de İkiz Kulelere yapılan saldırı ile yeni bir güvenlik konsepti dünya genelinde devreye konulmuştu. Avrupa Birliği, ABD’nin dayattığı “terörizmle mücadele” anlayışı çerçevesinde aynı yılın Aralık ayında liste oluşturdu. Böylece PKK, 2002’de listeye alındı.