Uluslararası Göç Örgütü (IOM) tarafından hazırlanan yeni bir rapor, Afgan toplumunun iklim değişikliği ve afetlere nasıl maruz kaldığı ve bunlarla nasıl başa çıktığı konusunda önemli bilgiler sunuyor. 

IOM’a göre son üç yılda sel ve kuraklık gibi felaketler, yerinden edilmenin ana nedeni olarak çatışmaların önüne geçerek ülkenin zaten vahim olan insani krizini daha da kötüleştirdi. 

IOM Afganistan Misyon Şefi Mihyung Park, “Küresel karbon emisyonlarına asgari düzeyde katkıda bulunmasına rağmen Afganistan, iklim değişikliğinden en çok etkilenen ilk on ülke arasında yer alıyor” dedi. 

Rapordaki temel bulgular şöyle: 

- 2021 ve 2024 yılları arasında yaklaşık 3 milyon kişi yerinden edildi. Sadece 2024 yılında 988.000 kişi iklim ve afet olayları nedeniyle geçici olarak (bir aydan kısa süren) yerinden edilmiştir. 

- Aynı dönemde köyler, afet olaylarının neden olduğu yaklaşık 14.000 yaralanma veya can kaybının yanı sıra yaklaşık 400.000 hasarlı veya kayıp barınak ve varlık vakası bildirmiştir. 

Risk endeksi raporuna göre Afganistan'da 11 milyondan fazla insan gelecekte iklim kaynaklı afetlerden ciddi şekilde etkilenme riski altında bulunuyor. 

Raporda, “İklim tehlikeleri, yerinden edilme de dahil olmak üzere ekonomik risklerle yakından bağlantılıdır” deniliyor. 

Geçimlik tarım gibi iklime duyarlı geçim kaynakları, Afganistan'daki işlerin yüzde 73'ünü oluşturuyor. 

Kritik altyapının zayıf olmasının afete hazırlık, müdahale ve toparlanmayı daha da zayıflatarak iklim tehlikelerine karşı kırılganlığı artırdığı belirtiliyor. 

Adaptif kapasite önlemlerinin, toplulukların iklim tehlikelerine hazırlanmasına ve bunlara yanıt vermesine yardımcı olacağı ifade ediliyor.

Ancak Afgan köylerinin yüzde 96'sı erken uyarı sistemleri ve arama kurtarma gibi önemli önlemler için gerekli kaynaklardan yoksun  durumda.