İki Kafkas ülkesi son haftalarda gerilimleri yatıştırmak ve mümkünse barış anlaşması imzalamak için müzakerelerde bulunmasına rağmen çok az ilerleme kaydedildi.

Ancak Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliev'in ofisleri arasında yapılan görüşmelerin ardından Bakü ve Erivan ortak bir açıklama yayınladı.

Açıklamaya göre Azerbaycan ve Ermenistan "somut güven arttırıcı önlemler" almayı taahhüt etti ve "ilişkilerini normalleştirme ve bir barış anlaşması imzalama niyetlerini" yeniden teyit etti.

İyi niyet göstergesi olarak Ermenistan gelecek yıl COP29'a ev sahipliği yapma teklifini geri çekeceğini ve Azerbaycan'ın teklifini destekleyeceğini açıkladı.

İki ülke ayrıca iki Azeri askere karşılık 32 Ermeni savaş esirinin serbest bırakılması konusunda da anlaştı.

Açıklamaya göre iki ülke "yakın gelecekte alınacak güven arttırıcı önlemleri görüşmeye devam edecek ve uluslararası toplumdan destek isteyecek".

Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, X üzerinden yaptığı açıklamada, Perşembe günü açıklanan ortak deklarasyonu ve esirlerin serbest bırakılmasını memnuniyetle karşılayarak bunu "ileriye doğru atılmış büyük bir adım" ve "siyasi diyalogda eşi benzeri görülmemiş bir açılım" olarak nitelendirdi.

Michel, "Bugün kaydedilen ilerleme önemli bir adımdır. Şimdi liderleri Ermenistan-Azerbaycan barış anlaşmasını mümkün olan en kısa sürede sonuçlandırmaya teşvik ediyorum" dedi.

ABD de "her iki taraf da bir barış anlaşmasını sonuçlandırmak ve ilişkilerini normalleştirmek için çalışırken önemli bir güven artırıcı önlemi temsil eden" esir değişimini memnuniyetle karşıladı.

Ermeni diplomatlar perşembe günü yaptıkları açıklamada, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in Ermenistan ve Azerbaycan dışişleri bakanlarının Washington'da bir toplantı düzenlemesi önerisine "olumlu" yanıt verdiklerini bildirdiler.

Azerbaycan, eylül ayında Artsah’a karşı ani bir harekat düzenlemiş ve bölgeyi işgal etmişti. 120 bin nüfuslu bölgede 100 binden fazla Ermeni ilk günlerde Ermenistan’a sığınmıştı.

İki ülke arasında onlarca yıldır çatışmalar ve gerilimler yaşanıyor. Biri 1990'ların başında diğeri 2020 sonbaharında altı hafta süren savaşta onbinlerce kişi hayatını kaybetti. Bu iki savaşın son halkası eylül ayındaki işgal oldu.

İki ülke arasında ayrıca sınırda hala düzenli olarak silahlı çatışmalar meydana geliyor. Ermenistan pazartesi günü bir askerinin Azerbaycan'ın Nahçıvan bölgesi sınırı yakınlarında öldürüldüğünü duyurmuştu.