Fas’ta kobalt skandalı: BMW üzerine soruşturma başlatıldı

Alman federal kontrol otoritesi, Reporterre ve uluslararası medya kuruluşlarının elektrikli arabalar için Fas'ta "sorumlu kobalt" çıkarılması üzerine yaptığı araştırmaların ardından BMW'ye karşı bir prosedür başlattı.

Bou Azzer kobalt madeni, Alman BMW'nin batarya üretimi için kaynak sağlıyor ve 2025'ten itibaren Fransız Renault'yu da tedarik etmeyi planlıyor. Maden, çalışanları ve çevreyi zehirliyor. Bu skandal üzerine yapılan araştırmaların ardından, Alman Federal Ekonomi ve İhracat Kontrol Dairesi (BAFA), otomobil üreticisi BMW hakkında bir soruşturma açtı.

Hükümet, 25 Kasım'da sol parti Die Linke'nin yazılı bir soru üzerine bu bilgiyi doğruladı.

BAFA, BMW'ye şirketlerin dikkatli olma yükümlülüğüne ilişkin yasayı ihlal ettiği için yaptırım uygulayabilir. 2020'den beri BMW, Fas'ta bu kobalt ve arsenik madeninde bir denetim yapmadan "sorumlu tedarik"ini tanıtıyor. Bu durum, Süddeutsche Zeitung, Alman kanalları NDR ve WDR ve Fas medyası Hawamich ile  Ekolojik medya Reporterre’ in birlikte yürüttüğü araştırmada ortaya çıktı.

TEHLİKEDE OLAN MADENCİLER

Sendikal haklarından mahrum bırakılan madenciler, yasadışı ve tehlikeli koşullarda çalışıyor; maden atıkları Ouarzazate'in güneyindeki Alougoum vadisindeki vahaları ciddi şekilde kirletti, kuyu suları ve topraklarda arsenik konsantrasyonları izin verilen seviyelerin kırk kat üzerinde.

Ocak 2023’ten itibaren yürürlüğe giren Alman yasası, küresel tedarik zincirlerinde insan haklarına ve çevreye saygıyı artırmayı amaçlıyor. Büyük şirketler olası ihlalleri önlemek, hafifletmek veya sonlandırmakla yükümlü ancak Sol Parti Milletvekili Cornelia Möhring'e göre, federal otoritenin bu yasayı uygulamak için kontrol araçları yetersizdir. Cornelia Möhring şunları söyledi: "BMW'nin çevresel ve sosyal sorumluluğunu 'fabrikalarının ötesinde' yerine getirdiğini iddia eden ve bu çıkarımın gerçeklerini görmezden gelen durumu semboliktir, diyor. Kapitalist bir dünyada şirketlerin gönüllü ve kendi kendini denetlemesinin anlamı yoktur. Kobalt skandalı karşısında federal hükümet şimdi, Almanya'nın en büyük şirketlerinden biri tarafından ezilmeden kredibilitesini kanıtlamalıdır."
Cornelia Möhring, BMW'nin sahibi Stefan Qandt’ın Almanya'nın en zengin dördüncü insanı olduğunu da hatırlatıyor. Dikkatli olma yükümlülüğüne ilişkin bir ihlal durumunda, Alman denetim otoritesinin öngördüğü maksimum cezalar, üç yıl süreyle kamu ihalelerinden men edilme veya grubun yıllık cirosunun yüzde 2'sine kadar bir para cezasıdır (BMW'nin 2022'de cirosu 146 milyar Euro idi).

Otomotif üreticisi, Bou Azzer'deki durumu iyileştirmek için "tedarikçisinden derhal karşı önlemler talep etmeye" hazır olduğunu açıkladı. Öte yandan Milletvekili Cornelia Möhring, "BMW'ye karşı yanıltıcı reklam nedeniyle bir dava açılmasının iyi olacağını" da düşünüyor.
2025'ten itibaren araçlarının bataryaları için kobalt tedariği konusunda Managem şirketiyle 2022'de bir anlaşma imzalayan Renault da, bu "sorumlu kobalt"ı yerinde araştırmadan tanıttı. Reporterre'e konuşan otomobil üreticisi, "bağımsız bir üçüncü tarafın yapacağı ilk yerinde denetimin 'çok yakında' gerçekleşeceğini" ve "grubun ESG [çevresel, sosyal ve yönetişim] standartlarına ve taahhütlere uyulmaması durumunda, normlara uyum sağlamak için düzeltici önlemler alınacağını" belirtti.

Hangi normların arsenik yatağında kaçınılmaz olarak büyük miktarda toksik atık üreten bir durumda işçileri ve çevreyi koruyabileceği ise şimdilik merak konusu merak konusu.