1964’ten 2016’da hükümet ile Kolombiya Devrimci Silahlı Birlikleri (FARC) gerillaları arasında imzalanan barış anlaşmasına kadarki süreçte dörtte üçünden fazlası sivillerden olmak üzere 225 bini aşkın kişi hayatını kaybetmişti. Ancak özellikle sağcı iktidarlar döneminde yoğun bir biçimde kullanılan paramiliter güçler ile ordunun işlediği binlerce sivil cinayetinin ‘gerilla kaybı’ olarak sunulduğu ortaya çıktı.

Henüz kesin olarak gerçekleşmese de 2016’da imzalanan barış anlaşması sonrasında JEP adlı özel birim tarafından yapılan araştırmalar, sadece 2002-2008 arasında öldürülen 6 bin 400 sivilin ‘çatışmalarda öldürülmüş’ gibi yansıtıldığını gösteriyor.

Buna göre, özellikle sağcı Alvaro Uribe’nin başkanlığı döneminde yargısız infazlarda ciddi bir artış yaşandı. JEP’in konuştuğu eski askerler ve sivillere dayandırılan bilgilere göre, 1988-2014 yılları arasında toplamda 2 bin 249 yargısız infaz tespit edildi. Bu infazların yüzde 59’u ise Uribe’nin görevde olduğu döneme denk gelen 2006-2008 yılları arasında yaşandı. Uribe döneminde iç savaş boyunca FARC gerillalarına yönelik en büyük askeri operasyonlardan biri yapılmıştı.

KATLEDİLİP GERİLLA VEYA UYUŞTURUCU TACİRİ OLARAK GÖSTERİLİYORLARDI

FARC gerillalarıyla savaşta uzun yıllar paramiliter güçlerle birlikte katliamlara girişen Kolombiya ordusunun mensuplarının sivilleri katlederek, gerilla veya uyuşturucu tacirleriyle savaşta ölmüş gibi gösterdikleri de netleşmiş oldu. Askerlerin bu tür sahte bilgilerle ‘terfilerini kolaylaştırdıkları’ da JEP’in araştırmalarında çıkan bir diğer sonuç.

JEP adlı komisyonun araştırmasına göre, şimdiye kadar yargısız infazlara karıştığı tespit edilebilen asker sayısı 2 bin 140. Ancak bu şimdiye kadar FARC ile savaşa katılan askerlerin sayısı 200 binin üzerinde tahmin ediliyor.

Barış anlaşması sonrasında kurulan JEP’e itirafta bulunan eski asker veya gerillaların işledikleri suçlardan dolayı hapis yerine alternatif farklı cezalar almaları öngörülüyor. Suçlarını itiraf etmeyenler ise 20 yıla kadar hapisle yargılanacaklar.