Kurdistan'da sınırlara beton duvarlar ören, mera-yayla yasaklarıyla geçim kaynaklarını bitiren AKP-MHP iktidarı, şimdi bölgeyi daha fazla fazla devlet gücüyle dolduracak, seçimlerde kendisine fayda sağlayacak bir siyasi haritayı oluşturma çabasında.

İktidar ortağı MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin gündeme getirdiği ve AKP'nin de itiraz etmediği '100 yılda 100 il, 1000 ilçe’ planıyla il sayısını 81’den 100’e, 922 olan ilçe sayısını ise 1000’e çıkarma planlanıyor. Kurdistan'da önemli merkezler olarak bilinen Cizîra Botan (Cizre), Erdîş (Erciş), Sîwereg (Siverek), Gever (Yüksekova) ve Midyad gibi ilçelerin de il yapılması hedefleniyor. 

WAN

AKP, 1999’dan bu yana Wan’da (Van) HDP’ye karşı girdiği tüm seçimleri kaybetti. 2013'te bu durumu değiştirmek için Wan’ı büyükşehir yaptı ama sonuç yine değişmedi. AKP sırasıyla 2014, 2015, 2018, 2019 ve 2023 seçimlerini kaybetti. Seçimlerde kazanamayacağını anlayan AKP, şimdi siyasi harita mühendisliği yaparak önümüzdeki yerel seçimlerde kazanmayı planlıyor. Plana göre; 180 bin nüfusu olan ve her dönem HDP’nin yüzde 60’lar düzeyinde oyla kazandığı Erdîş Belediyesi il yapıldıktan sonra yine Wan Büyükşehir Belediyesi seçimlerinde yüzde 80 civarında HDP’ye oy veren Ebex (Çaldıran) ve Bêgir (Muradiye) de Erdîş’e bağlanarak Wan’ın oy potansiyeli bölünecek.

COLEMÊRG

Colemêrg'de (Hakkâri) ise Kürt siyasi mücadelesinin önemli kalelerinden biri olan Gever  il yapılacak ve burası daha fazla askeri birlik ve devlet kurumları yerleştirilerek, adeta bir devlet üssü haline getirilecek. İl statüsü kazanmasıyla birlikte İl Emniyet Müdürlüğü, Valilik ve İl Jandarma Komutanlığı gibi kurumlarla devletin hâkim olmayı planladığı Gever’in böylelikle direncinin kırılması hedefleniyor. Aynı zamanda Wan’da HDP’ye yüzde 95 oy veren Elbak (Başkale) ilçesini de Gever’e bağlayarak bir taşla iki kuş vurmayı planlıyor. Erdîş planıyla Bêgir ve Ebex'ı Wan’dan koparacak olan devlet, Gever'i il yaparak Elbak'ı Wan’dan ayıracak.

ŞIRNEX

Bölgede önemli Kürt merkezlerinden biri olarak bilinen Şirnex’te (Şırnak) ise Cizîra Botan il yapılacak. Gever gibi yıllardır Kürt siyasi mücadelesinin önemli direniş merkezlerinden olan Cizîr de böylelikle bir askeri üs olacak. Öz yönetim direnişlerinde büyük bir direnişe sahip olan Cizîra Botan'ın böylece asıl kimliğinden koparılması ve tamamen devlet merkezli bir şehir haline getirilmesi amaçlanıyor.

SÎWEREG

Yine il yapılması planlanan Sîwereg için de korucu Sedat Bucak’ın uzun yıllardır uğraştığı biliniyor. Böylelikle uzun süredir devletle işbirliği içinde olan Sedat Bucak'ın ve korucuların ödüllendirilmesi hedefleniyor. En çok korucu bulunan ilçelerden biri olan Sîwereg il olduktan sonra tamamen devlet üssü haline gelirken, ayrıca son zamanlarda yükselen HDP oylarının da önünün kesilmesi hedefleniyor.

MÊRDÎN

Mêrdîn'de ise Midyad il yapılacak. Yerel seçimleri genelde AKP’nin kazandığı Midyad da tamamen AKP’nin merkezi haline getirilmek isteniyor.

ÇİFTYÜREK: DAHA FAZLA ASKER POLİS İÇİN

Kurdistan’da daha önceki tarihlerde de birçok yerin il yapıldığını kaydeden HDP Wan İl Eşbaşkanı Fikret Doğan, "Gever'i de il yapacaklarını düşündüğümüzde daha çok askeri yığınak, daha fazla asker ve polis tahkim etmek istiyorlar. HDP’nin gerçekten güçlü olduğu yerler ve zayıflatma çabası olarak da yapılan bir çalışma. Erciş’te zaten güçlüyüz, Cizre’de zaten güçlüyüz. Yine de bir planlama var. Mesele yatırımsa ilçeye de yapabilir" dedi. 

Yeşil Sol Parti Wan Milletvekili Sinan Çiftyürek de "Peki, neden şimdi?" diye sorarak, şunları söyledi: "İlçelerin seçim ve rant hesaplarıyla il yapılması planlanıyor. O ilçenin kent ile olan uzaklığı, nüfus oranı, güçlü bir idari yapılanma gerekçesi değil de milletvekili ve yerel seçimler kaygısı ön plana çıkıyor. Belirleyici olan devletin Kurdistan üzerinde algıladığı jeo-stratejik kaygılardır. Devletin milliyetçi planlarıdır. İç ve dış siyaset 100 yıldır Kürt karşıtlığı üzerinden planlanıyor.  Kürt-Kurdistan meselesinde algılanan korkulara dayalı jeo-stratejik hesaplarla ilçeleri il yapmak, Kürt sorununun çözümüne katkıda bulunmaz. Sadece yeni ilçeye güvenlik kaygısıyla daha fazla asker ve polis gönderirsiniz. Temel etken siyasi hesaplar ve yerel seçimlerdir. Bunu çok net olarak görüyoruz.”