Birleşik Metal İş Sendikası TİS Uzmanı İrfan Kaygısız, hükümetin memur maaşlarının arttırma yönteminin hileli olduğunu belirterek, “Bu aldatmacaya kanmamak lazım. İlgili tarafların, kamu sendikalarının buna hızla bir tepki göstermesi lazım” dedi.

AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, memur zammının da yer aldığı kanun teklifinde verilecek zammın yüzde 17.55 olduğunu açıkladı. Bu zamma ek olarak memurlar seyyanen 8 bin 77 lira daha alacak. En düşük memur maaşı 22 bin 17 lira olacak. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise memur ve emekliler tarafından beklenen ve yapılacak zam oranını etkileyecek 6 aylık enflasyonu yüzde 19,77 olarak açıkladı. Kanun teklifinde yer alan seyyanen tutar ne anlama geliyor? Memurlar için yapılan bu düzenleme verilen sözlerin yerine getiriyor mu? Vergi artışları bu ücret zamlarını nasıl etkileyecek? Birleşik Metal İş Sendikası TİS Uzmanı İrfan Kaygısız, ANF’ye anlattı. 

Memurlara yapılacak ücret zammının onların alacakları maaşın ötesinde de sonuç doğurduğunu belirten Kaygısız, “Örneğin kıdem tazminatı tavanı da memur maaşlarına yapılacak zamla belirleniyor. Bu nedenle memur maaşlarına yapılacak zam, işçilerin alacağı kıdem tazminatını da doğrudan etkiliyor. Bu dönem bunun özel bir anlamı var. Çünkü EYT'li ve çok sayıda işçi kıdem tazminatı tavanının kaç lira olacağı için bu ayı bekledi. Memurlara yapılacak zam sonrası kıdem tazminatı tavanda yükselsin ve ellerine daha fazla tazminat geçsin diye. Bu nedenle zammın yapılış yöntemi oldukça önemliydi. Biz de merakla bekliyorduk” dedi. 

HERKESE YÜZDE 74’LÜK ARTIŞ YANSIMAYACAK

Kaygısız, kanun teklifinde açıklanan seyyanen rakamı sebebiyle memur maaşında açıklanan yüzde 74’lük artışın herkese aynı yansımayacağını söyleyerek, şöyle devam etti: “Zammın yüzdesinin 17.55 olacağı ve 8 bin 77 lira ek olarak da seyyanen ödeme yapılacağı ifade ediliyor. Kanun teklifinde bu kadar detay yok tabii. Kendi yaptıkları hesaba göre memur maaşlarındaki artış ortalama yüzde 74 oluyor, deniyor. Esas mesele şu, artışın nasıl ve hangi yöntemle yapılacağı. Kabaca yüzde 74 denen artış, herkesin maaşında aynı oranda yansıyacak mı? Maalesef herkesin maaşı yüzde 74 artmayacak. Birincisi yapılacak zam yöntemi nedeniyle artmayacak. Yani seyyanen dediğimiz nedenle herkes yüzde 74 zam almayacak. Herkesin cebine girecek para bir miktar farklı olacak. Kanun teklifine baktığımızda bunun parasal karşılığı söylenmiyor ama AKP Grub Başkanı’nın açıklamasından görüyoruz ki; bir bölümü normal maaş zammı olarak yapılacak, bir bölümü de kanunda teklifin 13’üncü maddesine göre idari ödeme olacak. Ayrıca, 8 bin 77 TL’lik ilave ek ödeme memurların emekliliğine de yansımayacak. Dolayısıyla buradan bakıldığında, bir örnek hesaplama yaptığımızda bugün 15 bin TL alan bir memurun eline 25 bin 709,5 TL geçecek, ancak bu memurun gerçek maaşı 17 bin 632,5 TL olacaktır. Dolayısıyla bundan sonraki dönemlerde maaş zammı 25 bin 7095 TL üzerinden değil 17 bin 632,5 TL üzerinden yapılacaktır. Önemli bir mesele bu ve kanun teklifine baktığımızda bunun böyle olacağını görüyoruz.

Kök ücret diye bir şey var, memurun gerçek ücretinin bugünkü 15 bin liralık örnek üzerinden yüzde 17,55’in arttırarak, 17 bin 632,5 lira olacağını görüyoruz. Bundan sonraki zamlar da bunun üzerine yapılacak yani eline seyyanen ile geçen paranın değil. Bu örneği biz emeklilerde de yaşadık. Emeklilere en düşük maaşı 7 bin 500’e getirdiler ama emeklilere yapılacak zam 7 bin 500 liranın üzerine yapılmıyor. Çünkü aradaki fark bir ek ödeme olarak yapıldı emeklilere. Onlar 5 bin 500 liranın üzerine zam alıyorlar. Dolayısıyla ilk defa karşılaştığımız bir yöntem değil. Bildiğimiz bir yöntemi hükümet bir süsleme ile şimdi de memurlara yapıyor. Bu bakımdan sürpriz değil. Bir göz boyama. Bu aldatmacaya kanmamak lazım. İlgili tarafların, kamu sendikalarının buna hızla bir tepki göstermesi lazım.”

VERGİ DİLİMLERİ ARTTI

Memur maaşlarına yapılacak zammın açıklandığı gün art arda gelen vergi zamlarına dikkat çeken, İrfan Kaygısız, şöyle konuştu: “Verginin birkaç boyutu var. Bir tanesi de çalışanların, işçi ve tüm memurların etkilendiği gelir vergisi dilimleri meselesi. Gelir vergisi dilimleri arttıkça işçilerin eline geçen para da azalıyor. Yani yapılan zammın bir kısmı vergi diliminin artması nedeniyle doğrudan devlette kalıyor. Örneğin yapılan zamla 10 bin lira zam alacaksa bir memurun eline o kadar para geçmeyebiliyor. Verginin bir üst dilime girdiği için eline 9 bin lira geçer örneğin. Diğer vergilere örneğin motoru taşıtlar, alkol vs. yapılan zamlar nedeniyle de ücretlere sabah yapılan zam, akşam aslında dolaylı olarak geri alınmış durumda. Normal ücret zammı kâğıt üzerine yazılan ücretten farklı olacak. Hızlı bir gelir azalması, reel gelir kaybıyla herkes karşı karşıya kalacak.”