Kurdistan’da işlenen katliamlarından biri olan Vartînîs’in üzerinden 33 yıl geçti. 9 kişilik Öğüt Ailesi’ni katledenlerin davası, 3 Ekim’de zaman aşımına uğrayacak.

Mûş’un Têlî (Korkut) ilçesine bağlı Vartînîs (Altınova) beldesinde 3 Ekim 1993’te evleri ateşe verilen Öğüt Ailesi’nin 9 ferdi de yakılarak katledildi. Yargıtay’ın bozma kararı sonrası yeniden başlayan ‘Vartînîs Davası'nın 16. duruşması, 5 Temmuz’da Kırıkkale 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü. Katliam kararını veren ‘firari’ katil Bülent Karaoğlu, 33 yıldır Türk devletinin himayesi altında korunuyor. Karaoğlu, ‘yakalanmadığı’ gerekçesiyle yine mahkemeye getirilmedi. Mahkeme heyeti, Ekim 2022’de verilen ve Şubat 2023’te Adalet Bakanlığı tarafından onaylanan “kırmızı bülten” kararına rağmen korunan Karaoğlu gelmediği için duruşma 8 Ağustos’a ertelendi. Katil Karaoğlu, yakalanıp mahkemeye getirilmemesi halinde ‘Vartînîs Davası’ 3 Ekim 2023’te zaman aşımı riskiyle karşı karşıya.

VARTÎNÎS KATLİAMI

Vartînîs (Altınova) kırsalında 2 Ekim 1993’te yaşanan çatışmada bir astsubayın öldürüldüğü iddia edildi. Çatışmadan sonra astsubayın cenazesini almaya gelen askerler, Vartînîs'ten geçerken havaya ateş açtı ve “Bu gece gelip köyünüzü yakacağız” diyerek bölgeden ayrıldı. Bir gün sonra; yani 3 Ekim 1993'te gelen askerler "örgüte yardım ettikleri" iddiasıyla köyü ateşe verdi. Evlerinin ateşe verilmesi sonucu Nasır ve Eşref Öğüt çifti, en büyüğü 12, en küçüğü ise henüz üç yaşında olan 7 çocuklarıyla birlikte katledildi. Ailede sağ kalan tek kişi ise evde olmayan Aysel Öğüt’tü. Öğüt, daha sonra katliama ilişkin suç duyurusunda bulundu.

VARTÎNÎS DAVASI’NA GİDEN SÜREÇ

Muş Cumhuriyet Başsavcılığı, “terör suçu” diyerek dosyayı görevsizlik kararıyla Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığına gönderdi. DGM Başsavcılığı, olayı “terör eylemi” olarak nitelendirdi ve “failleri belli olmadığı” gerekçesiyle dosyayı kapattı. Öğüt, Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde yapılan düzenlemelerle birlikte 2003’te yeniden suç duyurusunda bulundu. Başsavcılık, bu kez soruşturma başlattı. Savcılık, iddialarda ismi geçen kişilerin askeri görevde oldukları gerekçesiyle Elazığ 8. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığına suç duyurusunda bulundu. Dosya, bu kez de 7 yıl askeri savcılıkta bekledi.

VARTÎNÎS DAVASI

Öğüt Ailesi’nin avukatları, 2011’de yeniden savcılığın yolunu tuttu. Muş Başsavcılığı, yasa değişiklerini de dikkate alarak soruşturmayı tamamladı. Dönemin Hasköy İlçe Jandarma Komutanı Yüzbaşı Bülent Karaoğlu, Hasköy İlçe Jandarma Komando Bölük Komutanı Üsteğmen Hanefi Akyıldız, Muş Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat Şube Müdürü Şerafettin Uz ve Gökyazı Karakol Komutanı Başçavuş Turhan Nurdoğan hakkında “kasten ev yakmak suretiyle birden çok kişinin ölümüne sebebiyet vermek” suçundan dava açıldı.

KATİLLERE BERAAT KARARI

“Güvenlik” gerekçesiyle Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesi’nde alınan davanın 1 Mart 2016’daki karar duruşmasında, dönemin Hasköy İlçe Jandarma Komutanı Bülent Karaoğlu ile diğer 3 sanık hakkında “delil yetersizliğinden” beraat kararı verildi. Karara, “yargılamanın eksik yürütüldüğü” gerekçesiyle itiraz edildi.

YARGITAY 5 YIL SONRA BOZDU

Dosya, 5 yıl Yargıtay'da bekletildikten sonra karar çıktı. Yargıtay, dönemin İlçe Jandarma Alay Komutanı Yüzbaşı Bülent Karaoğlu'nun katliamdan sorumlu olduğunu belirterek, yerel mahkemenin verdiği beraat kararını “köyün yakılması emrini Yüzbaşı Karaoğlu vermiştir” diyerek bozdu. Daire, ayrıca dava sanıkları arasında yer alan rütbeli 3 asker hakkındaki beraat kararını ise onadı. 

EYLÜL 2021’DEN BERİ ‘YAKALANMIYOR’

Kararın ardından Kırıkkale 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 21 Eylül 2021’de görülen ilk duruşmada, dönemin İlçe Jandarma Alay Komutanı Bülent Karaoğlu hakkında tutuklama kararı verildi. Karaoğlu, Eylül 2021’den beri ‘yakalanamadı.’