Türkiye’de hasta tutsaklara yönelik baskılar artarak devam ediyor. İktidarın sürekli bir politik tavır olarak ortaya koyduğu bu tutum, özellikle siyasi tutsakları hapishanelerde ölüme mahkum eder hale getirdi. Hastalığı kesinleşmiş, hapishanede kalması halinde yaşamını yitireceği anlaşılan tutsaklara yönelik uygulanması gereken infaz erteleme kuralının uygulanmaması, sıradanlaştırılmaya çalışılıyor.

Mêrdîn'de gözaltına alınıp tutuklanan 1972 doğumlu siyasi tutsak Abdulkadir Kuday, 2014 yılından beridir hapishanede tutuluyor. “devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma” ve “kasten öldürme” suçlarından yargılanan Kuday'a, somut hiçbir delil olmamasına rağmen ağırlaştırılmış müebbet verilmiş, bu karar Yargıtay tarafından onaylanmıştı. Anayasa Mahkemesi'ne taşınan dava ile ilgili ise yeni bir gelişme bulunmuyor.

KASLARI TAMAMEN ERİMİŞ DURUMDA

2018 yılında hapishanedeyken hastalık belirtileri başlayan Kuday’a 2021 yılında ALS denilen Motor Nöron hastalığı teşhisi konuldu. Beyin ve omurilikte bulunan ve kasların hareket etmesini sağlayan sinir hücrelerinin hasar görmesi sonucu ortaya çıkan ve ölümcül kas ve sinir hastalığı olarak tanımlanan ALS hastalığının şu ana kadar herhangi bir tedavisi bulunmuyor.

Kuday’ın sağlık durumu giderek kötüleşiyor, hastalık kritik eşiğe gelmiş durumda ve Kuday, bu süreçte hızlı bir şekilde kilo kaybı yaşıyor. Hareket etmekte, nefes almakta zorlanan, nefes darlığı yaşayan, şiddetli mide ve karın ağrısı çeken ve 45 kiloya kadar düşen Kuday, geçtiğimiz temmuz ayında bir de kalp krizi geçirdi.

Kuday’ın avukatı olan Eda Önal, Kuday’ın son durumuna ilişkin ANF'ye şunları söyledi: “Tekirdağ Dr. İsmail Fehmi Cumalıoğlu Şehir Hastanesine ait sağlık kurulu raporunda önce “mahpusun 5275 Sayılı Kanun kapsamında ağır hasta olup engellik halinin olduğu, bu sebeple infazının 6 ay geri bırakılması gerektiği" belirtilmiştir. Ancak hemen akabinde hastaneden yeniden verilen sağlık kurulu raporunda; “R Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'na nakli gerektiği" belirtilmiştir. Adli Tıp Kurumu 24.12.2021 tarihli raporunda da yine mahpusun tam teşekküllü bir eğitim araştırma ya da üniversite hastanesi nöroloji kliniğine sevkinin sağlanması gerektiği ve R tipi ceza infaz kurumu şartlarında infazına devam olunabileceği ifade edilmiştir. Adli Tıp Kurumu'nun raporu üzerine mahpusun Metris R Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'na sevki yapılmıştır. Burada fizik tedaviye başlayan mahpusun durumunda herhangi bir iyileşme görülmemiş ve durumu daha da kötüleşmiştir.”

SAĞLIK RAPORLARINA RAĞMEN İNFAZ ERTELEME UYGULANMIYOR

Kuday’ın 2022 yılında Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığına yaptığı infaz erteleme talebinin ise Adli Tıp Kurumu tarafından verilen rapordan dolayı reddedildiğini söyleyen Avukat Eda Önal, talebin reddedilmesinden birkaç ay sonra, Ocak 2023 tarihinde ise Başakşehir Çam ve Sakura Hastanesi’nde verilen Sağlık Kurulu Raporunda ise Kuday’ın tam desteğe ihtiyacı olduğunu belirterek şunları aktardı: “Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi 16.01.2023 Tarihli Sağlık Kurulu Raporunda; mahpusun günlük işleri için tam desteğe ihtiyacının olduğu, mevcut hastalığında gerileme olmayacağı, mahpusun 2 kişinin desteği ile ancak yürüyebileceği, yutma sorunu için mama kullanım ihtiyacı olduğu, bu nedenle mahpusun cezasının infazının ertelenmesi gerektiğini açıklamıştır. Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kurulu ise 30.01.2023 Tarihli raporunda mahpusun Motor Nöron Hastalığı (ALS) olduğunu, kronik ve progresif (sürekli ve ilerleyici) seyirli bir hastalık olduğu ve bir tedavisinin bulunmadığını açıklamıştır. Sağlık kurulu raporuna rağmen ATK tarafından 01.03.2023 tarihli raporda mahpusun R  tipi hapishanede kalabileceğini yinelemiştir.”

KUDAY’IN DURUMU KRİTİK EŞİKTE

Adalet Bakanlığı’nın Ocak 2023 tarihli bir genelgesi ile bir kısım tahliye yaşanırken, durumu kritik aşamaya gelen Kuday’ın durumuna ilişkin bir yanıt gelmediğini ifade eden Eda Önal, aynı dönemde Anayasa Mahkemesine yapılan tedbir talepli tahliye talebinin de reddedildiğini hatırlattı.

Eda Önal, Kuday’ın son durumuna ve uğradığı hak ihlaline ilişkin yaptıkları başvurulara dair ise şunları aktardı: “Ağır hasta mahpus Abdulkadir Kuday’ın sağlık durumu kritik bir eşiktedir. Geçtiğimiz hafta 10.07.2023 tarihinde gece göğsünde çok şiddetli bir şekilde baskı hissetmiş, reviri çağırmış, hastaneye sevk edilmiş, sevk edildiği hastanede bir gün bekletilip ertesi gün kalp hastanesine sevk edilmiş, burada yapılan tetkikler sonucunda kalp krizi geçirmiş olduğu belirtilmiş ve 12.07.2023 tarihinde hapishaneye geri gönderilmiş, 14.07.2023 tarihinde  ise tekrar hastaneye sevki yapılarak anjiyo yapılmıştır. Mahpusun hastalığı ciddi olup her geçen gün ilerlemektedir. 45 kiloya düşmüş, neredeyse tüm kasları erimiş mahpusun durumunun iyiye gitme ihtimali bulunmamaktadır. Hastalığın herhangi bir tedavisi de bulunmamaktadır. Mahpusun yaşamı ağır risk altında olup yaşama hakkı ve işkence ve kötü muamele yasağı hakkı ihlal edilmektedir. Tarafımızca 18.07.2023 tarihinde mahpusun sağlık durumunda meydana gelen son gelişmelerin akabinde Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığına yeniden infazın geriye bırakılması için başvuru yapılmıştır. Fakat bu başvuruya da henüz Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından verilmiş bir yanıt söz konusu değildir."

Kuday’ın kaslarının tamamen erdiğinin, hastalığının iyiye gitme durumunun olmadığının ATK raporlarıyla da tespit edildiğini belirten Avukat Eda Önal, acilen serbest bırakılması gerektiğini vurguladı. Önal, şunları söyledi: “Son olarak hasta mahpus Abdulkadir Kuday’ın hastalığı ölümcül olup sağlık kurulu ve ATK raporlarında da belirtildiği gibi durumunun iyiye gitme olasılığı bulunmamakta ve herhangi bir tedavisi bulunmamaktadır. Mahpusun kaslarının tamamı neredeyse erimiştir. Şu an halihazırda belden aşağısı tamamen felçli olan ağır hasta mahpus Serdal Yıldırım ile kalmaktadır. Mahpusun sağlık durumu hapishane koşullarıyla uyumsuz hale gelmiştir. Mahpusun sağlık durumunun gelmiş olduğu kritik aşama dikkate alınarak hapishanede tutulmaya devam edilmemesi, tedaviye erişim hakkının sağlanması, tam teşekküllü sağlık kurulu raporuna istinaden tahliye edilmesi ve tedavisinin tam teşekküllü bir hastanede ailesinin yanında sürdürülmesi gerekir. Ağır hasta mahpus Abdulkadir Kuday’ın yaşamı ağır risk altında olup hasta mahpus Abdulkadir Kuday’ın sağlık durumunun geldiği bu kritik aşamada tedavisinin tam teşekküllü bir hastanede ailesinin yanında devam ettirilmesi, infazına ara verilmesi ve serbest bırakılması için Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının, Adalet Bakanlığının ve tüm yetkililerin gerekli adımları ivedilikle atması gerekmektedir.”