73. fermandan sonra Êzidî halkı örgütlendi

Yaklaşık bin kişinin yaşamını yitirdiği Siba Şêx Xidir ve Til Ezêr katliamının üzerinden 15 yıl geçti ama Êzidî halkının yaraları hala ilk günkü gibi. Êzidîler 3 Ağustos 2014 yılında yaşanan 73. fermandan sonra örgütlendi ve irade sahibi oldu.

14 Ağustos 2007'de Şengal'in Siba Şêx Xidir ve Til Ezêr köylerine 4 bombalı araçla ağır bir saldırı düzenlendi. Saldırı o kadar şiddetliydi ki, şu ana kadar hayatını kaybedenlere ilişkin resmi bir bilgi verilmedi. Resmi olmayan bilgilere göre ise, Til Ezêr'de 350, Sîba Şêx Xidir'da ise 600 kişi şehit düştü, 7 kişi ise yaralandı, kimilerinin akıbeti bile bilinmiyor. Ayrıca çevrede büyük maddi hasarlar meydana geldi.

KDP KONTROLÜNDEYDİ

Katliamın üzerinden 15 yıl geçti ama Siba Şêx Xidir ve Til Ezêr'in yaraları henüz sarılmadı. 2007 katliamı gerçekleştiğinde bölgenin güvenliği KDP güçlerinin ve Irak hükümetinin elindeydi. DAİŞ çetelerinin 2014 saldırılarında da aynı güçler bölgedeydi. Şengal'den Siba Şêx Xidir ve Til Ezêr'e giden iki ana yol bulunuyor ve bu yollar o dönem KDP güçlerinin kontrolündeydi. Ayrıca Baac ilçesi ve Şengal tarafında KDP güçlerine ait üç kontrol noktası bulunuyordu.

ART ARDA DÖRT PATLAMA

 2007 yılında Siba Şêx Xidir ve Til Ezêr'de art arda 4 patlama oldu. O dönem saldırıyı Türk ırkçı örgütü olan Türk İntikam Tugayı (TİT) üstlendi. Katliamdan sonra Şengal ve Êzidî halkının durumu aynı kaldı. Herhangi bir değişiklik yapılmadı. Yine katliamın tanıkları ve mağdurları Şengal'de kalmasın diye geri dönmemek üzere yurt dışına götürüldü. Yaralananların akıbetlerinin ne olduğuna dair de kimsenin  bilgisi yok.

BÖLGENİN GÜVENLİĞİ KDP'DE, YÖNETİMİ IRAK'TAYDI

O dönemde Şengal yönetimi Irak'ın, güvenliği ise KDP pêşmergelerinin ve Irak askerlerinin elinde olmasına rağmen bu güçler halkı koruma görevini yerine getirmedi. Katliamın ardından 7 yıl sonra DAİŞ çeteleri Irak ve Suriye'nin bir bölümünü işgal etti. Musul işgalinden sonra 3 Ağustos 2014 yılında DAİŞ çeteleri Şengal'e girerek tüm dünyanın gözü önünde büyük bir katliam gerçekleştirdi. DAİŞ saldırıları olduğu sırada 12 bin pêşmerge ve Irak askeri Şengal'deydi. DAİŞ çetelerine karşı savaşmak yerine Êzidî halkını katliamla yüzyüze bırakarak Şengal'den kaçtılar.

BİNLERCE KADIN VE ÇOCUK KAÇIRILDI VEYA KATLEDİLDİ

Êzidî Kadın Özgürlük Hareketi (TAJÊ), 3 Ağustos 2014 yılında yaşanan fermanın 8. yıl dönümünde Şengal'e yönelik saldırılara ilişkin bir rapor hazırladı.

2014 yılından yaşananlara ilişkin elde edilen bazı bilgiler şöyle:

  • 3 bin 504 kadın katledildi.
  • 2 bin 869 erkek kaçırıldı.
  • 2 bin 941 kişi hala DAİŞ'in elinde.
  • 2 bin 166 çocuk annes ve babasız kaldı.
  • 360 bin kişi göç etmek zorunda kaldı.
  • 200 bin kişi Başur'daki kamplarda kalıyor.
  • 10 bin kişi Irak'tan çıktı.
  • 220 kişiden hala haber alınamıyor.
  • 87 toplu mezardan 33'ü açıldı.
  • Bin 184 kadın ve 337 erkek DAİŞ'ten kurtarıldı.
  • 150 bin Êzidî Şengal'e döndü.

ÊZİDÎ HALKI YENİ FERMANLARA KARŞI ÖRGÜTLENDİ

Kürdistan Özgürlük Gerillası sayesinde Êzidî halkı çok daha büyük bir katliamdan kurtuldu. Êzidîler yeni fermanlar yaşamamak için örgütlendiler ve irade sahibi oldular. Kendilerini korumak için Êzidxan savunma güçleri olan Şengal Direniş Birlikleri (Yekîneyên Berxwedana Şengalê- YBŞ) ve Şengal Kadın Birlikleri’ni (Yekîneyên Jinên Şengalê- YJŞ) kurdu.

Siyasi alanda da önemli adımlar atıldı; Êzidî Özgürlük ve Demokrasi Partisi (Partiya Azadî û Demokratîk ya Êzidiyan-PADÊ) kuruldu.  Kadın çalışmaları da örgütlenmenin olmazsa olmazı oldu ve Êzidî Kadın Özgürlük Hareketi (Tevgera Azadiya Jinên Êzidî-TAJÊ) kuruldu.

Siyasi alanda Şengal Özerk Yönetimi toplumu örgütlüyor ve Şengal'in statüsü için Irak başta olmak üzere birçok ülkede çalışma yürütüyor.

STATÜ İÇİN MÜCADELE VERİLİYOR

73. fermanın ardından Êzidî toplumu ilk defa öz gücüne dayandı, örgütlendi ve irade sahibi oldu. Şimdi de Irak ve Türk devletinin tehditleri altında Şengal'in statüsü için mücadele ediliyor.