DAİŞ çetelerinin 3 Ağustos 2014’te Şengal’de Êzidî toplumuna yönelik gerçekleştirdiği soykırımın ardından on binlerce Êzidi yerlerinden göç etmek zorunda kaldı. Güney Kürdistan topraklarını terk etmek istemeyen Êzidîlerin önemli bir kısmı Çem Mişko, Keber 1, Keber 2, Bacid Kendale, Şariye, Xankê, Qadiya ve Erbad kamplarına yerleştirildi. Soykırımın üzerinden 8 yıl geçmesine ve Şengal’in özgürleştirilmesine rağmen Êzidîler, Güney Kürdistan’daki kamplarda zorlu bir hayat mücadelesi veriyor.
Êzidî Özgürlük ve Demokrasi Partisi (Partiya Azadî û Demokratîk ya Êzidiyan-PADÊ) Temsilcisi Merwan Şengalî, Êzidilerin kamp hayatı ve Şengal’e dair karşılaştıkları engellere ilişkin ANF’ye konuştu.
‘ÇOĞU HALA AYNI ÇADIRDA YAŞIYOR’
Êzidîlerin kamplardaki kötü hayat koşulları içinde yaşam mücadelesi verdiğine dikkat çeken Şengalî, devamla kamp hayatına ilişkin şu bilgileri verdi: “Yaşamın her alanında zorluklarla karşılaşıyorlar. Örneğin çoğu hala 2014’te aldıkları çadırlarda yaşıyor. Yine birçok çadır şu ana kadar yandı, çadırlarda ciddi bir güvenlik sorunu var. Kısaca kamplardaki yaşam, yaşam değil.”
Şengalî, kamplarda yaşayan Êzidîlerin neden hala doğup büyüdükleri topraklara dönmediklerine ilişkin ise şu değerlendirmelerde bulundu: “Nedenlerden biri bölgenin inşası için ayrılan bütçe hala Şengal için harcanmış değil. Şengal Özerk Yönetimi elindeki imkan ve olanaklar çerçevesinde bir yere kadar halkın ihtiyaçlarını karşılayabiliyor. Bizdeki imkanlar yetersiz kalıyor, şayet Irak hükümeti destek vermezse Şengalliler dönemez, altyapı ile hizmet sorunlarına çözüm bulunamaz.”
‘MERKEZİ HÜKÜMETTEN ÇİFTE STANDART’
Başta su ve elektrik olmak üzere halka hizmet konusunda ciddi sorunların yaşandığını söyleyen Merwan Şengalî, Şengal Özerk Yönetimi’nin tek başına bu sorunların altından kalkamayacağını söyledi. Merkezi Bağdat hükümetinin Iraklıların topraklarına dönüşüne verdiği desteğin benzerini Şengallilere vermesi gerektiğine dikkat çeken Şengalî, “Fakat maalesef hükümet çifte standart uyguluyor ve Şengalliler bu destekten mahrum bırakılıyor. Biz Irak hükümetinin Şengal’e dönmek isteyenlere her türlü maddi ve manevi yardımda bulunmasını, özellikle de ortaya çıkan maddi zararların karşılanması için tazminatların ödenmesini istiyoruz” dedi.
“ŞENGAL’DE HİÇBİR GÜVENLİK SORUNU YOK”
Şengal halkının dönüşler önünde hiçbir engel çıkarmadığına dikkat çeken Şengalî, “Ancak Şengal’e atanan her kaymakam muhakkak siyasi bir güce bağlı ve bundan dolayı da sadece bir kesime destek veriliyor” diye konuştu.
Şengalî, bölgenin güvenliği olmadığına yönelik iddialara ilişkin ise şunları söyledi: “Şengal’de hiçbir güvenlik sorunu yoktur, kurşun sesi bile gelmiyor. Bu iddiaları ortaya atanlara şunu soruyoruz: Peki Güney Kürdistan güvenli midir? DAİŞ çeteleri her gün Irak’ın herhangi bir bölgesinde saldırılar gerçekleştiriyor. Üstüne üstlük Güney Kürdistan toprakları hem karadan hem de havadan işgal edilmiş durumdayken, siz nasıl güvenlikten söz edersiniz? Şengal de bu bölgenin bir parçası ve burası Ortadoğu. Her gün saldırı ve ölümlerin yaşanabileceği topraklar.”
Şengal’in Güney Kürdistan’ın diğer bölgelerinden daha güvenliği olduğu vurgusunu yapan Merwan Şengalî, “Çünkü Şengal kendi öz gücüne inanıyor. Şayet böyle olmasaydı ve başka güç Şengal’de olsaydı, herhangi bir şey yaşandığında halk Şengal’i terk ederdi. Ancak şimdi öyle bir durum yok, Türk devletinin her türlü saldırısına rağmen Şengaliller direniyor
‘DÖNMEYENLER TOPRAKLARINI KAYBEDEBİLİR’
Şengalillerin BM ve Irak’ın baskısıyla değil, kendi iradeleriyle topraklarına dönebileceğini belirten PADÊ Temsilcisi Merwan Şengalî, özellikle Güney Kürdistan’da bulunan kamplarda yaşayan Êzidîlere şu çağrıyı yaptı: “Êzidîlere dayatılan bütün soykırım ve fermanlar sonrasında topraklarını terk eden Êzidîler geri dönmedikleri için mal/mülk ve arazileri başkalarına kaldı. Şimdi de aynı tehlike var. Şu anda Şengal’e dönmeyenler daha sonra topraklarından olabilir.”
Sünni Araplar, Şiiler ve Türkmenlerin Şengal’in komşusu Til Afer'e döndüğüne işaret eden Şengalî, “Bu etnik gruplar döndüklerinde Êzidîler ‘hayır biz dönmüyoruz’ derse, işte o zaman orada bir tehlike var. Çünkü arada kalan sahipsiz topraklara el koyabilirler” diye konuştu. Merwan Şengalî, Şengallilerin topraklarına dönmeleri halinde Êzidîlerin, 74. Ferman olarak tarihe geçen soykırımın hesabını da sorabileceğini belirtti.
DAİŞ’TEN KURTULANLAR NEDEN ŞENGAL’E GETİRİLMİYOR?
PADÊ Temsilcisi Şengalî değerlendirmelerinin son bölümünde Şengal’e yönelik uygulanan siyasette önemli bir ayrıntıya dikkat çekti. DAİŞ çetelerinin elinden kurtulan Êzidî kadın ve çocukların da bilinçli biçimde Şengal yerine yurt dışına götürüldüğünü ifade eden Şengalî, “Özgürlüğüne kavuşan Şengalliler tedavi amaçlı yurt dışına götürülüyor. Bu da Şengal’i boşaltma siyasetinin bir parçası. Çünkü yaşanmış olayların ve ortaya çıkan hafızanın burada canlı kalmasını istemiyorlar” dedi.