Kürdistanlılar Kürt Dil Bayramı için alanlara çıktı-YENİLENDİ
15 Mayıs Kürt Dil Bayramı'na dair birçok kentte etkinlik düzenlendi.
15 Mayıs Kürt Dil Bayramı'na dair birçok kentte etkinlik düzenlendi.
Kürt Dil Platformu ile Kürt Dil ve Kültür Ağı öncülüğünde Kürt Dil Bayramı’na dair birçok kentte etkinlik düzenlendi.
Etkinliklerde asimilasyon ve soykırıma karşı Kürtçeye sahip çıkma çağrılarında bulunuldu.
MERSİN
HDP Mersin İl Örgütü, Özgür Çocuk Parkı’nda açıklama yaptı. “Bê ziman jiyan nabe (Dilsiz yaşam olmaz)” ve “Bijî zimanê Kurdî (Yaşasın Kürtçe)” sloganlarının atıldığı açıklamada, Kürtçenin Kurmancî ve Kirmanckî lehçelerinde “Dilimiz onurumuzdur” yazılı pankart açıldı. Açıklamada ayrıca “Cejna zimanê Kurdî pîroz be”, “Zimanê me hebûna me ye” dövizleri taşındı.
HDP yöneticilerinden Emin Aksu, Kürtçeye dönük asimilasyon politikalarına karşı mücadele çağrısı yaptı. Aksu, “Bütün yasakları kaldırmak için evimizde iş yerimizde bulunduğumuz her alanda Kürtçe konuşalım. Dil yaşamdır, kimliktir, var olmaktır” diye konuştu.
Eyleme katılanlar, daha sonra alkış ve sloganlarla parti binasına yürüdü. Yürüyüşün ardından HDP binasında dêngbej ve şiir dinletisi düzenledi. Etkinlikte, yaşamını yitiren dêngbejlerin fotoğraflarının yanı sıra “Cejna Kurdî piroz be”, “Bê ziman jiyan nabe” ve “Zimanê me hebûna me ye” dövizleri asıldı. Kürtçenin tarihini anlatan sinevizyon gösteriminden sonra dengbejler, birbirinden güzel klamlar seslendirdi.
Etkinlik, sanatçı Kadir Çat’ın Kürtçe söylediği şarkılar eşliğinde çekilen halaylarla son buldu.
ŞIRNAK
Şırnak’ın Cizre ilçesinde, Birca Belek Dil ve Kültür Derneği’nde yapılan etkinliğe Halkların Demokratik Partisi (HDP) Şırnak Milletvekili Hasan Özgüneş, il ve ilçe yöneticileri, Barış Anneleri Meclisi, Özgür Kadın Meclisi (Tevgera Jinên Azad-TJA), Silopi Belediyesi Eşbaşkanı Adalet Fidan, yerlerine kayyım atanan Cizre Belediyesi Eşbaşkanları Berivan Kutlu, Mehmet Zırığ ile İdil Belediyesi Eşbaşkanı Songül Erden’in yanı sıra çok sayıda kişi katıldı.
"15'ê Gulanê Cejna Zimanê Kurdî pîroz be” pankartının asıldığı etkinlikte “Ziwanêko azad cuyêka azade” ve “Divê Kurdî bibe zimanê fermî” dövizleri taşındı. Açıklamayı yapan HDP Cizre İlçe Eşbaşkanı Zilan Ecevit, Kürt Dil Bayramı Günü’nün tarihsel sürecine değinerek, ilk Kürt dergisi olan Hawar'ı anlattı. Ecevit, egemen devletlerin Kürt değerleri, dil ve kültürünü yok etmek için bütün politikaları devreye koyduğunu ifade etti.
Açıklamanın ardından oturma eylemi yapıldı. “Zimanê Kurdî” şarkısının söylendiği eylemde, “Zimanê me rûmeta me yê”, “Zimanê me nasnameya me ye” ve “Bê ziman jiyan nabe” sloganlarıyla son buldu.
BATMAN
Batman’da Yılmaz Güney Parkı’nda kitlesel açıklama yapıldı. HDP Kadın Meclisi Sözcüsü Ayşe Acar Başaran, HDP Batman Milletvekilli Necdet İpekyüz, TJA, Barış Anneleri Meclisi, Batman Emek ve Demokrasi Platformu, HDP’liler ve çok sayıda kişi etkinliğe katıldı. Açıklamada, “15 Mayıs Kürt Dil Bayramı Günü Kürt halkına kutlu olsun” ve “Dar li ser koka xwe, mîrov li ser zimanê xwe şîn dibe” pankartı ile “Bê ziman jiyan nabe” dövizleri taşındı.
HDP’li Necdet İpekyüz, iktidarın seçim dönemlerinde Kürtçeye dair açıklamalarda bulunduğuna işaret ederek, “Seçim sonrası ise Kürtçeye dönük saldırılarını artırıyor. Seçim odaklı bir yaklaşım var. Sonrasında gerçekleştirdiği saldırılara hepimiz şahidiz. Kayyımlar eliyle Kürtçeyi nasıl yok etmek istediğini gördük. Kürt dilini yok etmek istiyorlar. Bu saldırılara karşı mücadelemizi büyütüp, yaşamın her alanını Kürtçeye çevirelim" dedi.
Kürt Dil Platformu Batman Eş Sözcüsü Elif Kıvırcık, Kürtçe eğitim veren tek bir okulun olmadığına dikkat çekti. Kıvırcık, “Kürt halkı dil, kültür ve kimliğinin olmadığı bir yaşamı istemiyor. Diğer haklar nasıl kendi dillerinde eğitim görüyor ve yaşamını dili ile devam ettiriyorsa Kürt halkının talebi de bu yönlü. Kürt çocukları eşit bir şekilde özgürce kendi dilinde eğitim görmeli. Kürtlerin talebi kendi dilleri ile eğitim görüp dilleri ile yaşamak bunun için mücadele veriyor. Vermeye de devam edecek” diye konuştu.
Açıklama, “Bê ziman jiyan nabe” sloganıyla son buldu.
ADIYAMAN
Ferat Dil ve Kültür Araştırmaları Derneği (Ferat-Der), Demokrasi Parkı’nda açıklama yaptı. Kömü Belediye Başkanı Erhan Karakaş, Adıyaman’da bulunan sivil toplum örgütleri üyelerinin yanı sıra çok sayıda kişi katıldı. Ferat-Der Eşbaşkanı Kazım Turhal, Kürtçenin yaşayan en eski ve kadim dillerden biri olmasına rağmen bugün birçok yasaklama ile karşı karşıya kaldığını ifade etti. Turhal, Kürtçenin resmi dil olması gerekliliğini vurguladı.
Açıklamanın ardından KESK Adıyaman Şubesi’nde dengbêj dinletisi düzenlendi.
MALATYA
HDP Malatya İl Örgütü Eğitim Kültür ve Sanat Komisyonu, Kürt dilinin önemine dair söyleşi düzenledi.
İl binasında gerçekleşen söyleşiye parti üyeleri katıldı.
ANTEP
HDP Antep İl Örgütü, Yeşilsu Parkı’nda açıklama yaptı. Açıklamayı parti adına HDP Antep İl Örgütü Eşbaşkanı Avni Binici yaptı. Açıklama ardından parti binasında Kürt diline ilişkin panel düzenlendi.
MARDİN
Mardin'in Artuklu, Nusaybin ve Kızıltepe ilçelerinde etkinlikler düzenlendi. Kızıltepe ilçesinde Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) Temsilciliği, HDP ile Mezopotamya Kültür ve Sanat Derneği tarafından düzenlenen etkinliğe HDP Sözcüsü Ebru Günay da katıldı. Mezopotamya Çocuk Korosu'nun da enstrümanları ve ulusal kıyafetleriyle yer aldığı etkinlik, Eğitim Sen binası önünde yapıldı. Etkinlikte "Bê ziman jiyan nabe", "Perwerdehiya Kurdî mafê meye", "Kamîya kesî binê zimanê kesî de nimite yo" ve "Dar bi av û tavê zorak bi zimanê xwe mezin dibe" dövizleri taşındı. Etkinlikte Kurmancî ve Dimilkî lehçelerinde "Bila zimanê Kurdî bibe zimanê fermî û perwerdehiyê" pankartı açıldı.
HDP İl Eşbaşkanı Perihan Ağaoğlu, “Kürtçe hala yasaklıdır, Kürtçe konuştukları için insanlar saldırıya uğruyor, Kürtçe tabelaların kaldırılıyor, Meclis’te Kürtçe ‘X’ ya da ‘bilinmeyen dil’ olarak tutanaklara geçiriliyor. Kürtçenin eğitim dili ve resmi dil olması gerekiyor. Çarşı ve pazar başta olmak üzere her yerde Kürtçe'nin kullanılmasına özen gösterilmesi gerekiyor. Her il ve ilçede Kürtçe eğitim veren kurumlar açılmalı. Kürtçe düşünelim, Kürtçe konuşalım, Kürtçe okuyalım, Kürtçe yazalım. Çünkü bizim yaşadığımız coğrafya Kürdistan'dır" dedi.
Açıklamanın ardından Mezopotamya Çocuk Korosu, Kürtçe şarkılar seslendirerek, Kürt Dil Bayramı’nı kutladı.
Nusaybin'de de Emek ve Demokrasi Platformu tarafından HDP ilçe binası önünde açıklama yaptı. Yapılan açıklamada pankart ve dövizler açılırken, metni ilçe Eşbaşkanı Şindar Akıncı okudu.
Kürt Dil Platformu, Mezopotamya Yazarlar Derneği, KESK Mardin Şubeler ve Mardin Barosu, Eğitim Sen Mardin Şubesi’nin önünde açıklama yaptı.
HDP VE DBP: KÜRTÇEYE SALDIRILAR SÜRÜYOR
HDP Merkez Yürütme Kurulu, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı’na dair Kürtçenin Kurmancî ve Kirmanckî lehçelerinde yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, Kürt dili üzerindeki baskılara işaret edilerek, baskılara karşı bir direniş olduğu kaydedildi.
Açıklamada, 15 Mayıs’ın Kürt dilinin yok edilmesi ve yasaklanmasına karşı tarihi bir gün olduğu belirtildi. Açıklamada, “Egemenler bir toplumun yok edilmesinin dilinin yok edilmesinde olduğunu bildiği için Kürt dilini yok etmek için tüm güçlerini kullandılar. Bu politika bugün de devam ediyor. Kürt dili bugün de eğitim dili değil ve Kürt çocukları anadillerinde eğitimden mahrumlar. Kürt dili bugün de tüm kamusal alanlarda kullanılmıyor ve resmi olarak tanınmıyor. Bu politikaları kabul etmiyoruz, dün nasıl mücadele ediyorsak bugün de yarın da mücadelemizi sürdüreceğiz. Bir kez daha çağrı yapıyoruz, Kürt dili anayasal olarak tanınmalıdır. Kürt dili eğitim dili olmadı ve üzerindeki engellemeler kaldırılmalıdır. Hawar dergisinin 90’ıncı yıldönümünde başta Kürt halkı olmak üzere Celadet Elî Bedirxan ve arkadaşlarının Kürt Dil Bayramı’nı kutluyoruz” ifadelerine yer verildi.
DBP açıklamasında, ulus-devlet zihniyetiyle birlikte asimilasyon ve yasakların sistematik bir hal aldığı vurgulandı. Bu politikalar neticesinde Kürtçenin yasaklandığına dikkat çekilen açıklamada, aynı zihniyetin günümüzde de devam ettiği vurgulandı. Açıklamada, Meclis'te halen Kürtçenin "bilinmeyen dil" olarak kabul edildiğine işaret edilerek, "İlkokuldan üniversiteye kadar Kürtçe önündeki engeller kaldırılmalı. Kürtçe anayasal güvenceye alınmalı" çağrısı yapıldı.
İZMİR
İzmir’de, Avesta, Komaleya Lêkolinên Çand û Ziman (Avesta Dil ve Kültür Araştırma Derneği) Sarnıç Piknik alanında düzenlediği etkinlikle 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı'nı kutladı. Yoğun katılım gösterilen etkinlikte, halaylar çekildi, bilgi yarışması ve müzik dinletisi yapıldı.
Kürtçenin Kurmancî lehçesinde konuşan Avesta Dil ve Kültür Araştırma Derneği Yöneticisi Mustafa Borak, “Dilimizin statüsü yok, bu yüzden çokça konuşulmuyor. Ehmedê Xanî, 'Ne yapayım, gerçekten de pazarımız kesattır' diyor. Umut ediyorum ki hep birlikte dilimize sahip çıkacağız. Özellikle yeni yetişen nesille Kürtçe konuşulsun" dedi.
Kirmanckî lehçesinde konuşan Eğitim Sen üyesi Nazif Çakır, UNESCO verilerine dikkat çekerek, 2 bin 500 dilin kaybolma tehlikesi altında olduğunu belirtti. Kirmanckî lehçesinin de bu diller arasında yer aldığını ifade eden Çakır, “Dilimizin yok olmaması için her alanda konuşmamız lazım. Anadilinizde konuşun, düşünün, üretin. Her günümüz her dakikamız Kürtçe ile geçmelidir” ifadelerini kullandı.
Etkinlikte Kürtçenin Kurmancî ve Kirmanckî lehçelerinde eğitim alan öğrencilere sertifikaları verildi.
Etkinlik, "Be ziman jiyan nabe" sloganıyla son buldu.
VAN
KESK Şubeler Platformu öncülüğünde düzenlenen etkinliğe HDP Van milletvekilleri Murat Sarısaç, Muazzez Orhan’ın yanı sıra çok sayıda kişi katıldı. Eğitim Sen Şube Başkanı Murat Atabay, bir toplumun diliyle var olduğunu söyleyerek, dilini kaybeden toplumların yok olduklarını belirtti. Kürtçenin resmi dil olması gerektiğine dikkat çeken Atabay, Kürtlere dillerine sahip çıkması çağrısı yaptı. Açıklamanın ardından kurumlar arası bilgi yarışması yapıldı. Etkinlik, müzik grubunun konseriyle sona erdi.
Van’ın Erciş ilçesinde Kültür, Sanat Araştırmaları Derneği de açıklama yaptı. Dernek yöneticisi Mahmut Pala, Kürtlerin tarih, kültür ve dillerine sahip çıkması gerektiğini söyledi. Yüzyıllardır bu topraklarda yaşayan Kürtlerin ulus devletler tarafından dillerinin ve kültürlerinin asimilasyona uğratılmak istendiğine dikkat çeken Pala, Kürt diline karşı büyük bir tahammülsüzlüğünün olduğunu belirtti.
HAKKARİ
HDP Hakkari İl Örgütü'nün yaptığı etkinliğe çok sayıda kişi katıldı. HDP il yöneticisi Kadir Şahin, yüzyıllar öncesinden Anadolu ve Mezopotamya topraklarında birçok farklı dilin konuşulduğunu söyleyen Şahin, “UNESCO’nun dünya üzerinde kaybolacak diller atlasında Türkiye'de 18 dil yok olmakla karşı karşıya. Açıkça görülüyor ki yürütülen politikalar, kültür ve düşünceleri yok etmeye yönelik bir stratejidir. İktidarların Kürt dilini yok sayma yaklaşımlarının en somut örneği ise kayyımların icraatlarında ortaya çıktı. Halkın iradesini gasp eden kayyumlar, Kürt dilini toplumsal alanda yok saymak ve ortadan kaldırmak istiyorlar. Bizler kesinlikle bu yaklaşımları kabul etmiyoruz. Tüm dillerin dil ve kültürlerin ortak alanda özgürce buluştuğu bir dünya kurma ve mücadeleyi sözü veriyoruz” dedi.
ADANA
HDP Adana İl Örgütü'nün öncülüğüyle Heykelli Park'ta açıklama yapıldı. Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Özgür Kadın Hareketi (TJA), Barış Anneleri Meclisi, Binevş Kültür Merkezi, Akdeniz Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (AYKAYDER), Akdeniz Adana Tutuklu ve Hükümlü Aileleriyle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (AATUHAY-DER), İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) yanı sıra çok sayıda kişi katıldı.
"Bila zimanê Kurdî bibe zimanê fermî û perwerdehiyê” pankartı açıldı, "Bi Kurdî biaxivin", "Bi Kurdî bixwînin", "Bi Kurdî binivîsin”, "Bi Kurdî bijîn", "Zimanê me rûmeta me ye", dövizleri taşındı. "Zimanê me hebûna me ye", "Jin jîyan ziman" ve "Bê Ziman jîyan nabe" sloganları atıldı. HDP Adana İl Eşbaşkanı Mehmet Karakış, ana dilde eğitimin verilmesi gerektiğini söyledi.
Tahir Özdemir, Kürtçeye dönük asimilasyon politikalarının cumhuriyetin kuruluşundan bu yana devam ettiğini ifade etti. Özdemir, asimilasyon politikalarına karşı mücadele çağrısında bulunarak, "Demokratik ve barışçıl bir ülke için Kürt dilinin özgürlüğünü engelleyen temel yasalar değiştirilmeli, Kürtçe eğitim dili ve resmi dil haline getirilmelidir" dedi. Açıklamada erbaneler eşliğinde "Zimanê Kurdî" ezgisi seslendirildi.
Halk alkış, zılgıt ve sloganlar eşliğinde HDP Adana İl Örgütü'ne geçti.