Irak ordusu ile Haşdî Şabî güçleri, 25 Eylül’de Güney Kürdistan’da gerçekleştirilen referandumu gerekçe yaparak, 16 Ekim'de Kürkük'ten başlayarak Irak anayasasında tartışmalı bölgeler olan birçok yeri ele geçirdi. Ele geçirilen bölgelerden çok Güney Kürdistan’ı etkileyecek olan ise, o bölgelerde bulunan ve kaybettiği petrolden elde ettiği gelir olacak. Güney Kürdistan yönetimi, 16 Ekim’den bu yana kaybettiği bölgelerdeki petrol bölgelerinden dolayı, 1991 yılından 2003 yılına kadar kaçak sattığı, 2003 yılından sonra resmi bir şekilde ihraç ettiği petrolün bile gerisine düştü.

Güney Kürdistan’da halk 1991 yılında Qaladize ve Ranya’da başlayan ayaklanmadan sonra Güney Kürdistan topraklarının büyük bir bölümünü Saddam rejiminden özgürleştirdi. O dönemde ülkede olmayan KDP ve YNK, Güney Kürdistan’a dönerek iktidar oldu.

Özgürleştirilen bölgede Taktak yakınlarındaki Şiveşok bölgesi ile birçok köy ve ilçede petrol kuyuları vardı. KDP ve YNK tarafından ele geçirilen bu petrol kuyularından çıkarılan ham yaklaşık 300 bin varil petrolü tankerlerle kaçak bir şekilde satılmaya başlandı.

Bu durum, 2014 yılında DAİŞ’in Şengal, Kerkük yakınlarını işgal etmeye başlamasına kadar sürdü.

KUYULARIN BAŞINI KDP TUTMUŞTU

DAİŞ 2014 yılında Şengal, Kerkük, Zumar, Rabia gibi alanlara geldikten sonra Irak hükûmetinin bölgeden çekilmesi ile petrol bölgelerinden Zumar, Bayhesen, Havane, Babagurgur, Cembur ve Xebaz da bölgesel yönetimin eline geçti.

Ele geçen petrol bölgeleri içinde en fazla ham petrolün elde edildiği bölgeler, Bayhesen ve Havane bölgeleriydi. Bu iki bölgedeki petrol kuyularından günde 560 bin varil petrol elde ediliyordu. Bu her iki bölgeyi KDP ele geçirerek petrol bakımından en zengin iki yere sahip oldu. Bununla 2014 yılına kadar günlük olarak satılan petrol 300 bin varilden 800 bir varile çıktı.

PETROLÜN GELİRİ GÜNLÜK 28 MİLYON DOLARDI

Petrolün varili şu an dünya piyasasında 55 Dolar. Petrol uzmanlarına göre, petrol kuyularından çıkarma, taşıma vb. gibi masrafları yaklaşık 20 Dolar tutmaktadır. Masrafları düşürüldüğünde her varilden elde edilen gelir 35 Dolar olarak kalıyor. Günde 800 bin varil petrol masrafları çıkarıldığında yaklaşık 28 milyon Dolar tutuyor. Bu da, 16 Ekim'den önce Güney Kürdistan’a günde yaklaşık 28 milyon Dolar petrol geliri geldiğini gösterir.

Güney Kürdistan’da elde edilen petroller ve onlardan gelen geliri ise Başbakan Neçirvan Barzani ile Aşiti Hewrami biliyordu.

'PETROL KUYULARINDAN YÜZDE 60'I KAYBEDİLDİ'

Kaybedilen kuyu ile ihraç edilen petroldeki düşüş ve bundan doğacak ekonomik kayba ilişkin konuşan Süleymaniye Doğal Kaynaklar ve Enerji komitesi Başkanı Ğalip Mıhemmed, şu çarpıcı bilgileri verdi: "Güney Kürdistan Bölgesel Yönetimi 16 Ekim'den bu yana ellerindeki petrol kuyularından yüzde 60’nı kaybetti. Ele geçirilen bölgeler sadece açılmış kuyular değil, bunların yanı sıra, birçok açılmamış rezervler de ele geçirdiler.

Kaybedilen bölgelerde 535 petrol kuyusu vardı.

Bu süreçte ihraç edilen petrol de 800 bin varilden 200 bin varile düştü. Bu rakam 1991 yılında kaçak satılan petrolün bile gerisine düştüğümüzü gösteriyor. 200 bin varilden elde edilecek para ile Bölgesel Yönetimi ciddi ekonomik krizler bekliyor.”