Önce Antalya’da başlayan, ardından Muğla ve Iğdır’la ile devam eden S Tipi cezaevi uygulaması yaygınlaşıyor. 1999 yılında yine MHP’nin iktidarda olduğu bir dönemde F tipi cezaevleri yüzlerce tutsağın katledilmesinin ardından hayata geçirilmişti. MHP’nin iktidarda olduğu bu dönemde de S tipi cezaevi modeli hayata geçiriliyor.

S Tipleri ile amaç, müebbet hapis cezasına çarptırılmış siyasi tutsakları tek kişilik hücrelerde tutmak ve tamamen hayattan izole etmek. Antalya, Iğdır ve Muğla’nın ardından şimdi de Erzurum’da S Tipi iki cezaevi yapılıyor. Ailelerin gidip çocuklarını bile görmekte zorlandığı Erzurum’un S tipi cezaevi için seçilmesi ise dikkat çekiyor.

TUTSAKLAR TEK KİŞİLİK HÜCRELERDE KALACAK

S tipi cezaevleri yüksek güvenlikli cezaevleri olup, tutsakları tek kişilik odalarda barındırıyor. Ortalama kapasiteleri ise 500-550 civarı. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan hükümlüler için dizayn edildi. Yani S tipi ceza infaz kurumları F tipi yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumlarının bir kademe daha sıkı tedbirlerin uygulandığı cezaevleri olacak. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan siyasi tutsaklar ile 5275 sayılı yasanın 9/3 maddesi uyarınca tehlikeli mahkum statüsünde olan mahkumların cezaları, S tipi yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumlarında infaz edilecek. Mahkumlar tek kişilik odalarda kalacak.

S tipi cezaevleri ile amaçlananları HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan, TUHAY-DER Van Şube Eşbaşkanı Edibe Babur ve Hukukçu Feyzi Çelik’e sorduk. Hepsi, asıl amacın İmralı ile başlayan tecridi tüm Türkiye cezaevlerine yaymak olduğu konusunda hemfikir.

HDP’Lİ ORHAN: S TİPLERİ İLE TECRİT YASALLAŞTIRILIYOR

HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan, S tipleri ile cezaevlerinin ölüm evlerine dönüştürüleceğini söyledi. Türkiye cezaevlerinde uzun bir zamandır siyasi tutsakların o cezaevinden sağ çıkmaması için ne gerekiyorsa yapıldığını ifade eden Orhan, “S Tipi ile tutsaklar tamamen tecride alınacak. Bir insan tek başına bırakılarak insani her şeyden koparılacak. Hem psikolojik olarak tutuklunun yaşamını sürdürememesi söz konusu. Ölüm ya da psikolojik sorunlar doğuracak. İmralı’da 1999’da başlayan tecrit, şimdi S Tipi ile bütün Türkiye’ye yayılacak. Tecrit yasallaştırılıyor. Fiziki koşulları tecrit politikalarını meşrulaştırmak istiyorlar. Tecridi olağanlaştırmak gibi bir politika hayata geçiriliyor. Bunu siyasi tutsaklar için yapıyorlar. Binlerce insan siyasi düşüncelerinden ötürü tecrit ile ölüme terkedilecek. Cezaevleri ölüm evlerine dönüştürülüyor. Binlerce Kürt siyasi tutsak bu cezaevine toplanacak” dedi.

TOPLAMA KAMPLARI GİBİ OLACAK

TUHAY-DER Van Şube Eşbaşkanı Edibe Babur ise, Türkiye’de cezaevlerinin artık harf yetmeyecek kadar çoğaldığına dikkat çekti.

Karadeniz bölgesinde bulunan bütün cezaevlerinin boşaltılıp Erzurum H tipine nakledildiğini belirten Babur, şu anda Trabzon, Gümüşhane, Giresun, Rize, Zonguldak ve İstanbul’da bulunan 60 siyasi tutsak Erzurum’a getirildi. Erzurum’da yapılan iki S Tipi cezaevinin bölge cezaevi olması planlanıyor. Erzurum’da bir S tipi cezaevi geçen hafta açıldı. Getirilen tüm arkadaşları burada topluyorlar. Bu arkadaşların tamamı müebbet hapis cezası almış. S tipleri Kürt tutsaklar için toplama merkezleri olacak. Açıkçası gelişmeler endişe verici” ifadelerini kullandı.

KÜRT TUTSAKLAR İÇİN YAPILIYOR

F Tipi cezaevinde hayata geçirilen uygulamaların çok daha fazlasının S tiplerinde hayata geçirildiğini vurgulayan Babur, tutsakların birbirinden uzaklaştırılmak istendiğini ifade etti. Gösterilen mücadele ve direnişle F tipinde istenilenin hayata geçirilemediğini kaydeden Babur, şunları söyledi: “Arkadaşların davalarından, fikir ve düşüncelerinden vazgeçmeyeceklerini anlayınca bu defa insanları tekleştirmeye çalışıyorlar. S tipleri demek, birer ölüm hücresi demektir. S tipi cezaevleri, Kürt gençleri ve Kürt siyasetçiler için yapıldı. Onları düşüncelerinden, fikirlerinden, ailelerinden uzaklaştırmak için yapıyorlar. Özellikle Erzurum’u seçmelerinin nedeni, Erzurum'da ailelerin çocuklarına kolay ulaşamayacaklarını düşünmelerinden kaynaklanıyor. Ne olursa olsun Kürtler ne davalarında, ne düşüncelerinde ne de onurlarından vazgeçer. Bu anlamda Adalet Bakanlığı'na şu konuda seslenmek istiyoruz. Bir an önce bu politikalarından vazgeçsinler. Her gün cezaevlerinde insanlık ölüyor, her gün  cenazeler çıkıyor. S tipi uygulaması bunu daha arttıracaktır. Kamuoyu bu konuda duyarlı olmalıdır.”

HUKUKÇU ÇELİK: DAHA FAZLA TECRİT

Hukukçu Fevzi Çelik de S tipleri ile ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alanların birkaç cezaevinde toplanmak istendiğini vurguladı.

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının kendisine özgü bir infaz sistemi olduğunu dile getiren Çelik şunları söyledi: “Bu infaz sisteminde bir bütünsellik sağlamak için böyle cezaevi sistemi düşünülmüş olabilir. Bununla birlikte F Tipi cezaevlerini daha az güvenlikli cezaevleri haline getirmeyi de tasarlamış olabilirler. Bunda amaçlanan, kendilerine göre tehlikeli olarak sınıflandırılan tutuklu veya hükümlüler üzerinde daha fazla tecrit amaçlanıyor. Bu cezaevlerinin ulaşımın zor olduğu uzak bölgelerde yoğunlaşması, aynı zamanda buralarda tutulacak tutuklu ve hükümlülerin aile ve avukat ziyaretlerinde fiili zorlukları beraberinde getirecektir.”